Hải quan Hà Nội: Chống thất thu-giải pháp mũi nhọn để thu đạt 19.100 tỷ đồng

Hoạt động nghiệp vụ tại Chi cục Hải quan KCN Bắc Thăng Long. Ảnh: N.Linh.

Theo Cục Hải quan Hà Nội, việc quyết liệt thực hiện các giải pháp để hoàn thành vượt dự toán và đạt chỉ tiêu phấn đấu là một trong những căn cứ quan trọng đánh giá kết quả hoàn thành nhiệm vụ năm 2016 của trưởng các đơn vị.

Tính đến hết tháng 10-2016, số thu NSNN của Cục Hải quan Hà Nội khoảng 15.422 tỷ đồng, đạt 84,74% chỉ tiêu được giao.

Đây là nhiệm vụ hết sức khó khăn trong bối cảnh hoạt động XNK trên địa bàn không có nhiều biến động để tăng thu. Do đó, để hoàn thành nhiệm vụ này, Cục Hải quan Hà Nội đang tập trung giải pháp chống thất thu NSNN.

Tăng chỉ tiêu thu 900 tỷ đồng

Tính từ chỉ tiêu phấn đấu do Tổng cục Hải quan giao là 19.100 tỷ đồng (giao ngày 7-10), bình quân mỗi tháng (từ tháng 10 đến hết tháng 12) Cục Hải quan Hà Nội phải thu được khoảng 1.805 tỷ đồng. Trong khi đó, số thu bình quân trong 9 tháng qua đạt ở mức khoảng 1.520 tỷ đồng (9 tháng thu đạt khoảng 13.685 tỷ đồng). Trong đó, đáng chú ý, tỷ lệ đóng góp vào số thu NSNN của 14 mặt hàng chính (tô tô; xe máy; máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng; điện thoại máy tính, linh liện điện tử; sắt, thép, kim loại và sản phẩm; quần áo và phụ kiện thời trang; thực phẩm và sữa; đồ dùng gia dụng; nguyên liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi; quặng và khoáng sản XK; dầu thô XK; hóa chất; dược phẩm; nhựa, hàng tiêu dùng) năm 2016 thấp hơn năm 2015. Năm 2016 số thu 14 mặt hàng trên chiếm 61% tổng thu; trong khi tỷ lệ này năm 2015 là 65%. Trong đó thuế thu từ mặt hàng ô tô chỉ đạt 92% so với năm 2015; một số mặt hàng chính có số thu sụt giảm mạnh là quặng và khoáng sản XK, đạt 51% so với năm 2015; dầu thô XK đạt 15% so với năm 2015; mặt hàng dược phẩm đạt 74% so với năm 2015.

Phân tích số thu từ đầu năm tới nay, theo Cục Hải quan Hà Nội, kết quả thu NSNN có yếu tố tăng đột biến trong 6 tháng đầu năm. Lượng xe ô tô NK phi mậu dịch phát sinh đột biến. Số xe ô tô này được NK để tránh quy định tăng thuế suất thuế Tiêu thụ đặc biệt (áp dụng từ 1-7-2016), do đó chỉ có tính chất đột biến theo thời điểm.

Đánh giá dự kiến thu NSNN năm 2016, Cục Hải quan Hà Nội đã phân tích kỹ các tình huống có thể xảy ra để dự báo tình hình thu. Tại thời điểm cuối tháng 8-2016, Cục Hải quan Hà Nội đã lên “kịch bản” dự kiến số thu NSNN. Căn cứ tỷ lệ bình quân 6 tháng cuối năm so với 6 tháng đầu năm trong các năm từ 2011 đến 2015 là 20,3%, dự kiến số thu cả năm 2016 là 19.093 tỷ đồng; đồng thời do tác động của Luật Thuế XK, thuế NK mới có hiệu lực từ 1-9-2016, Cục Hải quan Hà Nội dự kiến số tạm thu chuyển nộp NSNN đến cuối năm khoảng 50 tỷ đồng. Do đó, dự kiến số thu NSNN năm 2016 của Cục Hải quan Hà Nội đạt 19.143 tỷ đồng.

Ở một “kịch bản” khác, số thu NSNN của Cục Hải quan Hà Nội có thể sụt giảm do ảnh hưởng của hoạt động XNK các mặt hàng lớn. Trường hợp 2 DN NK ô tô lớn trên địa bàn là Trường Hải-Kia và Vina-Mazda NK 6.000 xe trong năm 2015, tuy nhiên năm 2016 do tâm lý về việc có tiếp tục được áp dụng cơ chế chuyển cửa khẩu nữa hay không nên DN dự kiến giảm lượng ô tô NK. Bên cạnh đó, do nhu cầu kim loại màu thế giới giảm, dẫn đến số thu nộp NSNN từ thuế XK của Công ty Niken Bản Phúc giảm 100 tỷ đồng trong 6 tháng cuối năm. Do đó, dự kiến đến cuối năm tăng nhưng không tăng mạnh như một số năm gần đây.

Dồn lực chống thất thu NSNN

11 hội nghị đối thoại Hải quan-DN đã được Cục Hải quan Hà Nội tổ chức nhằm tăng cường mối quan hệ hợp tác phát triển với cộng đồng DN và kịp thời giải quyết các khó khăn, vướng mắc của DN trong quá trình làm thủ tục Hải quan.

Trước chỉ tiêu thu tối thiểu Tổng cục Hải quan giao trong những tháng cuối năm, đặt ra yêu cầu Cục Hải quan Hà Nội phải xác định những giải pháp ưu tiên thực hiện. Các giải pháp thường xuyên được Cục Hải quan Hà Nội chú trọng là tạo thuận lợi cho DN với các nội dung cụ thể. Việc đồng hành chia sẻ với DN không phải chỉ trong các lĩnh vực thuộc cơ quan Hải quan mà trách nhiệm của mỗi CBCC, đơn vị là phải tư vấn hoặc kiến nghị tới các cơ quan chức năng có liên quan để hỗ trợ DN. Việc đồng hành, chia sẻ phải thực chất, thiết thực, hiệu quả nhằm gây dựng lòng tin của cộng đồng DN qua đó để tạo điều kiện cho DN sản xuất kinh doanh phát triển, nuôi dưỡng nguồn thu và nâng cao sức cạnh tranh của các DN trên địa bàn Thủ đô.

Bên cạnh giải pháp tạo thuận lợi cho DN XNK trên địa bàn, lãnh đạo Cục Hải quan Hà Nội chỉ đạo từ nay đến cuối năm các đơn vị thuộc và trực thuộc tập trung vào công tác chống thất thu; thu hồi và xử lý nợ thuế; công tác thanh tra, kiểm tra và đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại. Trong đó, công tác trị giá hải quan được chú trọng kiểm tra, xác định dấu hiệu nghi vấn trị giá khai báo để tổ chức tham vấn hoặc kiểm tra sau thông quan nhằm bác bỏ trị giá khai báo, xác định lại trị giá, thu đủ thuế, trong đó ngoài dấu hiệu nghi vấn do mức giá khai báo thấp hơn mức giá mặt hàng giống hệt tại danh mục hàng hóa XNK rủi ro về trị giá các đơn vị còn lưu ý xác định dấu hiệu nghi vấn đối với các trường hợp mức giá khai báo mặt hàng nguyên chiếc thấp hơn linh kiện cùng loại hoặc thấp hơn nguyên vật liệt chính cấu thành sản phẩm.

Bên cạnh đó, công tác thanh tra, kiểm tra cũng được chú trọng tập trung vào các mặt hàng có thuế suất cao, kim ngạch lớn, tần suất nhập khẩu nhiều, hàng hóa nhập khẩu của các DN từ các thị trường có nghi vấn; hàng hóa khai báo thuế suất ưu đãi đặc biệt, khai thuộc đối tượng miễn thuế, hoàn thuế; hàng hóa khai sai loại hình…; tăng cường công tác kiểm tra nội bộ chống gian lận thương mại trong khâu làm thủ tục hải quan; thành lập các đoàn thanh tra, kiểm tra đột xuất theo các chuyên đề để chống thất thu thuế.

Ngoài ra, để chống thất thu NSNN, Cục Hải quan Hà Nội cũng chú trọng tới các nhiệm vụ chống thất thu qua phân loại hàng hóa, áp dụng mức thuế; xuất xứ hàng hóa; kiểm soát công tác miễn thuế, giảm thuế, hoàn thuế và không thu thuế. Chú trọng công tác thu hồi và xử lý nợ thuế. Trong đó tập trung xác minh, làm rõ tình hình nợ thuế hiện tại, các khoản nợ không có khả năng thu hồi; thực hiện thu hồi hết các khoản nợ có khả năng thu. Công tác đấu tranh chống buôn lậu và gian lận thương mại cũng tập trung vào các lĩnh vực hay bị lợi dụng để vi phạm như chính sách ưu đãi hoàn thuế GTGT đối với hàng XK, tạm nhập tái xuất, chính sách ưu đãi đầu tư…

Ngọc Linh