Hà Nội: Tọa đàm về bảo tồn, phát huy di sản văn hóa Phật giáo Việt Nam

Đến dự có TS. Đặng Thị Bích Liên, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Hòa thượng Thích Gia Quang, Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự TƯ Giáo hội Phật giáo Việt Nam (GHPGVN) cùng đại diện các ban, ngành, Chư tôn Hòa thượng, Thượng tọa thuộc TƯ GHPGVN.

Nội dung thảo luận của buổi Hội thảo đã tháo gỡ được bốn vấn đề chính yếu trong việc quản lý, bảo tồn và phát huy di sản văn hóa Phật giáo Việt Nam.

Tọa đàm về bảo tồn, phát huy di sản văn hóa Phật giáo Việt Nam.

Buổi tọa đàm đã đề cập các vấn đề cơ bản về hệ thống quản lý các đối tượng là di sản văn hóa (vật thể và phi vật thể) của Bộ VHTT&DL và hệ thống quản lý các cơ sở Tự viện của Giáo hội PGVN.

Nêu lên những bất cập tại các cơ sở Phật giáo là di tích trong việc quản lý, sử dụng, bảo tồn, tôn tạo, tổ chức các hoạt động và phát huy giá trị các di tích là cơ sở Phật giáo (xếp hạng, tu bổ, tôn tạo, hoạt động văn hóa, tôn giáo, tín ngưỡng, lễ hội, bảo vệ môi trường...)

Đưa ra những quan điểm cơ bản, phương thức và kế hoạch hành động trong việc phối hợp giữa Giáo hội PGVN và Bộ VHTT&DL trong việc quản lý, bảo tồn, phát huy các cơ sở và các hoạt động Phật giáo là di sản văn hóa và dự kiến một số nội dung hoạt động cụ thể thí điểm trong năm 2017.

Hòa thượng Thích Gia Quang Phó chủ tịch Hội đồng Trị sự T.Ư GHPGVN phát biểu tại buổi tọa đàm.

Ông Trần Đình Sơn, Phó Ban Văn hóa TƯ GHPGVN nêu lên thực trạng quản lý các ngôi chùa được công nhận là di sản văn hóa rất khó khăn. Nhiều chùa cần nâng cấp tôn tạo phải trải qua một quy trình phức tạp và kéo dài gây nhiều bất cập trong việc quản lý, bảo tồn các giá trị văn hóa.

Ông Trần Đình Sơn, Phó Ban Văn hóa T.Ư GHPGVN nêu lên thực trạng hiện nay.

Cùng với đó là thực trạng mê tín dị đoan, đốt vàng mã hay bán sách tử vi, xem tướng số tại các chùa được công nhận là di sản vẫn diễn ra làm ảnh hưởng đến niềm tin của người dân vào các giá trị văn hóa tốt đẹp mà đạo Phật vẫn hằng giảng giải.

Chính vì vậy cần phải có sự vào cuộc của chính quyền địa phương, đặc biệt cần phối hợp giữa Giáo hội PGVN và Bộ VHTT & DL để khắc phục và tháo gỡ những khó khăn này. Tại buổi tọa đàm, rất nhiều ý kiến của các Hòa thượng, Đại đức cũng đề cập đến vấn đề về vai trò quản lý của nhà chùa đối với từng hạng mục công trình được cấp di sản văn hóa Quốc gia là rất khó khăn.

Để giải đáp về những quy định trong việc quản lý, bảo tồn, phát huy các cơ sở và các hoạt động Phật giáo là di sản văn hóa; đại diện Cục Di sản văn hóa, Viện Bảo tồn di tích và Thanh tra Bộ VHTT & DL đã nêu ra những nội dung, điều khoản rõ ràng về trách nhiệm, quyền hạn của vị sư trụ trì đối với từng hạng mục công trình và các giá trị văn hóa phi vật thể trong nhà chùa.

Bà Đặng Thị Bích Liên, Thứ trưởng Bộ Văn hóa TT&DL phát biểu trong buổi tọa đàm.

Bà Đặng Thị Bích Liên, Thứ trưởng Bộ Văn hóa TT&DL đã đặc biệt nhấn mạnh vai trò của Giáo hội Phật giáo Việt Nam trong việc quản lý, huy động, tu bổ, tôn tạo các cơ sở, tự viện khang trang và tích cực bảo tồn những giá trị văn hóa (vật thể và phi vật thể) tại các chùa được công nhận di tích quốc gia.

Bà Liên cho hay: “Cần tuyên dương những sư trụ trì đã có công lớn trong việc tôn tạo lại, để có nơi thờ tự trang nghiêm, để có những công trình để lại cho đời. Đó là một sự đóng góp rất lớn cho đất nước, cho xã hội, cho việc bảo tồn phát huy bản sắc văn hóa của dân tộc”.

Tuy nhiên Thứ trưởng cũng cho biết: “Việc triển khai còn nhiều bất cập, nó thể hiện ở nhiều nơi chưa có sự đồng thuận về hiến chương và luật pháp quy định về việc bảo tồn phát huy các di sản văn hóa”.

Cơ sở Phật giáo vừa là di sản vừa là nơi quản lý, sử dụng trực tiếp của các chức sắc thuộc GHPGVN, vừa chịu sự quản lý nhà nước về di sản văn hóa của Bộ VHTT&DL và về văn hóa cơ sở của các cấp chính quyền địa phương. Vì vậy cần tăng cường sự phối hợp giữa HĐTS GHPGVN và Bộ VHTT&DL trong việc quản lý, duy trì, bảo tồn, phát huy giá trị các cơ sở và các hoạt động Phật giáo là di sản văn hóa đảm bảo hiệu quả hơn.

Nói về phương hướng cho việc phát huy di sản văn hóa Phật giáo Việt Nam Thứ trưởng Nguyễn Thị Bích Liên cho biết: “Hiện nay Bộ đang chỉ đạo các nơi thờ tự, nó phải đúng với cái bài trí, cảnh quan trong nơi thờ tự, thí dụ Chùa là Chùa, Đình là Đình, Đền là Đền. Hiện nay, trong thực tế cái này chưa được làm rõ, nhiều nhà chùa không chỉ nơi thờ Phật mà còn đưa những cái hiện vật không đúng với nhà Chùa, nên cần định hướng, hướng dẫn rõ ràng…”

Thứ trưởng còn cho biết thêm: Nhất thiết phải có hồ sơ quan lý đối với các Chùa, các Đền, Đình để có sự rõ ràng trong việc tôn tạo, phát huy những di tích Phật giáo.

Duy Khương