Giữ trẻ ở Mỹ (*)

Minh họa của họa sĩ Nguyễn Khánh Toàn. (LĐCT) - Tôi học tiếng Anh từ cuốn "Anglais Vivant Edition Bleue" và nhớ là trong cuốn sách này cũng không hề đề cập đến cái nghề "Babysitting", nôm na là nghề giữ trẻ. Trở lại với lần đầu tiên khi bắt gặp chữ "Babysitting" tôi cứ ngẩn tò te, tự bảo: Quái lạ thật! "baby" là em bé, là nhóc con, là bébé, "Sitting" là ngồi, là hiện tại phân từ của động từ "To Sit" vậy thì "Babysitting" là Em bé ngồi nhưng mà lại chẳng có ý nghĩa gì hết. Thế là ba chân bốn cẳng, tôi chạy đến thư viện để tra cứu. Hóa ra là nghề giữ trẻ lúc cha mẹ em bé vắng nhà. Kể ra thì tiếng Anh cũng hay thật! Giữ trẻ tức là em bé ngồi, nghĩa là giữ cho em bé ngồi yên đít, vững vàng trên ghế xôpha để mình an nhiên, tự tại ngồi xem tivi. Trên nguyên tắc là như vậy, giữ em bé! Luật pháp Mỹ bắt buộc các thiếu nhi dưới 13 tuổi phải có "babysitter" chăn giữ khi cha mẹ chúng vắng nhà. Cái chữ "babysitter" này cũng thật là mới lạ với một số người như tôi. Nhiều người nhầm là "Babysister"! Mà nhầm là có lý do vì "sister" là chị và chị giữ em là quá đúng rồi chứ còn gì nữa. Vì thế mà thỉnh thoảng trên thư từ qua lại của những người quen, tôi vẫn còn thấy họ viết là "babysister" hoặc lúc nói chuyện, họ cũng chịu khó nhấn vào chữ "s" của chữ "Sister". Tiếng Anh, tiếng Mỹ thật là nhiêu khê! Cái nghề giữ trẻ của "chị Dậu" thì có gì đâu mà phải rắc rối để chúng tôi phải viết lầm và phát âm sai! Tôi có ông bạn lúc sang Mỹ thì vừa đến tuổi hưởng "Medicare" (Tiền hưu trí. BT), tức là 65 mùa xuân đã trôi qua trên cuộc đời. Vợ ông ta thì cũng tròm trèm sáu mươi "mùa thu chết". Ơ Mỹ mà trên 60 tuổi thì làm gì kiếm ra được "job" (công việc, việc làm. BT). Thế là bà ta phải đi làm Babysitting. Một tuần, ở lại nhà chủ 5 ngày, cuối tuần mới được về nhà. Ông chồng, tuổi già, không có vợ chăm sóc nên bực mình bực mẩy, cứ tiếng bấc tiếng chì, dè bỉu vợ một cách vô lý rằng vợ ông ta bây giờ là "chị Dậu" và bất mãn ra mặt cho là "đã lầm đưa em sang đây". May mà vợ ông ta không còn nhan sắc lúc xuân thì chứ không thì ông ta lại đổ ghè tương ra tùm lum trong nhà. Tôi nói thì vậy chứ trên thực tế tôi cũng còn nhiều nhân sinh quan khá hẹp hòi. Chẳng hạn, tôi không thể giải thích tại sao và không thông cảm được với cô con gái người bảo trợ cho gia đình chúng tôi, một cô bé người Mỹ xinh đẹp, tốt nghiệp đại học mà lại lặn lội từ tiểu bang New Hampshire về tận Arizona để làm "Babysitting" trong một gia đình phú quý. Cô ta và ngay cả ông bố cô ta, một giáo sư trung học rất lấy làm "happy" (hạnh phúc. BT) vì cô ta được gia chủ cấp cho một chiếc xe hơi và một phòng riêng để ăn ở mà giữ trẻ. Sống thật thoải mái, cuối tuần, cũng hưởng thụ y như một công, tư chức, không thiếu bất cứ một mục du hí nào. Tôi rất tò mò muốn biết cô ta được trả lương như thế nào, nhưng ở Mỹ vì vấn đề tế nhị có tính cách riêng tư nên chuyện lương bổng không bao giờ được hỏi đến, do đó mà tôi cứ ấm ức mãi tại sao tốt nghiệp đại học mà lại bằng lòng đi làm nghề giữ trẻ. Dân Việt Nam ta, một số người lớn tuổi, lúc sang Mỹ, cũng chọn nghề này vì nếu may mắn gặp một em bé dễ dạy và nếu lại có lòng thương yêu trẻ thì thật là một nghề nhàn hạ. Làm nghề này, không cần giấy phép hành nghề, lại được trả lương bằng tiền mặt nên rất tiện lợi cho những người hưởng trợ cấp "Welfare", khỏi cần khai báo thuế má lôi thôi. Hành nghề này lại không cần cả đến thẻ An sinh xã hội. Tôi có cô em họ, sang Mỹ du lịch và thăm bà con họ hàng, được người thân giới thiệu đến giữ trẻ cho một đôi vợ chồng bác sĩ, vợ Việt, chồng Mỹ tại Texas. Mỗi tháng, cô lãnh ngon ơ một ngàn đô. Hết hạn 6 tháng lưu trú, cô xin gia hạn thêm 6 tháng nữa. Thế là lúc về lại quê hương, cô ẵm theo hơn 10 ngàn đô. Đi du lịch mà như cô này thì ai mà chẳng ham. Hoan hô "Babysitting"! Có nhiều hình thức giữ trẻ: Ta có thể ở tại nhà của ta và cha mẹ các em bé, sáng sớm trên đường đi làm việc, họ đem con đến cho chúng ta giữ, chiều đi làm việc về, họ ghé ngang qua nhà của ta để đem con họ về. Hoặc là ta bằng lòng đến nhà của người mướn ta, ở lại giữ trẻ trong vòng 8 tiếng, rồi chiều lại, ta về nhà của ta. Hình thức thứ ba là ta ở lại nhà của người cần ta giữ trẻ, từ thứ hai đến thứ sáu và cuối tuần ta mới thong dong về nhà. Mỗi phương thức có một giá cả riêng, nhiều ít tùy hoàn cảnh. Nếu ta có máu phiêu lưu giang hồ vặt thì nhận đi giữ trẻ ở các tiểu bang xa nơi ta trú ngụ, lương tiền nhiều hơn, được trọng đãi hơn và khi buồn chán lại khăn gói đi làm việc ở tiểu bang khác, xem như đi du lịch vậy. Những người có con cái cháu chắt ở các tiểu bang khác nhau thường "hành nghề" như thế này. Chẳng hạn, năm này giúp con gái, giữ cháu ngoại ở Texas, năm sau về Cali giữ cháu nội, giúp con trai. Con trai, con gái phải trả lương tiền hẳn hoi mà lại phải trả hậu hĩ hơn người dưng, nước lã vì được bảo đảm rằng người giữ trẻ thương yêu thật sự con của mình. Cháu nội, cháu ngoại mà không thương sao được! Nghề giữ trẻ, nói thì nghe dễ dàng, đơn sơ như dzậy mà nhiều khi không phải dzậy vì đã có nhiều tệ trạng liên quan đến hình sự xảy ra trong nghành nghề này. Có người giữ trẻ vô lương tâm đã hành hạ trẻ, đánh trẻ, ngắt véo trong nách trẻ em để tránh cha mẹ chúng nhìn thấy dấu vết. Có người còn táng tận lương tâm cho em bé uống thuốc ngủ để rảnh rỗi khỏi phải chăm sóc chúng. Những việc làm tắc trách này đã được phát hiện nhờ một số phụ huynh đã đặt camera kín trong nhà để kiểm soát các hành vi phạm pháp của người giữ trẻ. Nghề "babysitting" này không thấy các đấng liền ông làm, có lẽ không ông nào đủ kiên nhẫn ngày 8 tiếng ngồi giữ trẻ, ngoại trừ những người như tôi, bị con cái năn nỉ, gần như ép buộc phải nhận lãnh trách nhiệm giữ trẻ. Tôi về hưu vì muốn "nợ tang bồng trang trắng vỗ tay reo" khỏi phải ngày 8 tiếng lóc cóc trên keyboard (bàn phím máy tính. BT), họp hành bàn thảo dự án này, công trình khác, ngày ngày tiếp xúc khách hàng (Clients) đủ mọi chủng tộc và vì không muốn nhìn cái mặt non choẹt của tên "Supervisor" (quản lý, đốc công. BT) đáng tuổi con mình mà lúc nào cũng muốn chỉ dạy mình này nọ dù bằng cấp và kinh nghiệm của hắn ta còn thua kém mình. Hắn chỉ hơn mình là hắn có thế, có thần và hắn là dân Mỹ, còn mình là dân thiểu số, nói tiếng Anh còn ưa múa tay và nghe ra giọng (accent) Tây, giọng ta, giọng Nam Kỳ, Trung Kỳ, Bắc Kỳ. Hưởng nhàn đâu được vài năm thì thằng cháu nội đích tôn của tôi được hơn 2 tuổi tức là đến tuổi quậy phá và bà giữ trẻ không dám giữ nó nữa vì phải chăm nom nó từng giây, từng phút, không dám lơ là, sợ nó nghịch phá có thể xảy ra gãy chân, gãy tay hay u đầu, sứt trán. Thế là ông con trai của tôi năn nỉ tôi giữ thằng cháu nội vì không tìm ra được người khả dĩ tin cậy để chăm sóc nó. Thương cháu và muốn giúp con nên tôi đành phải hành nghề "babysitting", một nghề gần như độc quyền của phận liền bà. Thành công đầu tiên đáng tuyên dương của tôi trong "sự nghiệp" giữ trẻ là tôi lột tã (diaper) thằng nhóc cháu nội và tập cho nó ngồi trên cầu tiêu. Cam go lắm, thưa quý vị! Nhưng mà lúc thành công rồi, thì khỏe vô cùng vì khỏi phải thay tã lót, khỏi phải làm buồn lòng khứu giác mỗi khi thằng nhóc ưu ái tặng ông nội món quà thơm tho. Cha mẹ thằng nhóc phục tôi sát đất khen tôi có thiên khiếu tức là được trời ban cho năng khiếu giữ trẻ, một thiên tài nở muộn. Đi đâu, gặp bạn bè, bà con, tôi cũng khoe thành tích này của tôi và tôi phục tôi thật, không ngờ tôi lại đủ nhẫn nại tập cho thằng cháu nội hưởng trọn vẹn đệ tứ khoái trên đời. Tưởng đâu về hưu, được vui hưởng tuổi già, ngày tháng nhàn hạ, lêu lổng chơi bời, khi cuộc rượu, lúc tiệc trà! Ai ngờ vướng vào cái nghiệp giữ trẻ, giờ giấc bó buộc, trách nhiệm đầy mình, không dám để mắt rời xa thằng bé lấy một tích tắc đồng hồ. Vèo một cái là thấy mất hút thằng nhóc vì nhà nhiều phòng nên nó tha hồ chạy trốn "cái thằng ông nội" khốn khổ. Nghề giữ trẻ, như nghề chơi, cũng lắm công phu! Công phu thứ nhất, tối cần thiết là sự nhẫn nại! Có lúc tôi phải chơi trò chơi trốn tìm hay là cỡi ngựa chạy lông nhông với thằng nhóc suốt mấy giờ đồng hồ liền vì nó vẫn còn khoái, không chịu ngưng mặc dù thằng ông nội nó đã mệt đứ đừ và chán lắm rồi, muốn đổi sang trò chơi khác chứ chơi với nó hay với bà nội nó hoài cũng đâu có gì thích thú. (Mong rằng bà nội thằng nhóc không đọc thấy câu này!) Chắc quý vị cũng tự hỏi thế bà nội thằng nhóc ở đâu mà ông nội nó phải làm phận sự "vú em". Xin thưa, bà nội nó chưa đến tuổi về hưu nên phải tảo tần nuôi ông nội nó ăn chơi. Khổ như vậy đó! Biết thế đừng sang Mỹ cho xong! Chắc quý vị lại muốn hỏi tôi thế thì thằng con trai của tôi trả công cho tôi bao nhiêu để giữ thằng cháu nội. Lại xin trình làng, không dám giấu giếm: Mình là người Việt Nam, sống bằng tình cảm chứ không phải là "business is business" (làm ăn là làm ăn. BT) như Mỹ nên không ra điều kiện lương bổng với con cái, đưa nhiêu nhận nhiêu. Và vì thế mà thằng con của tôi cũng sống bằng tình cảm, nghĩ rằng bố thương con của bố, quý đích tôn của bố thì bố đâu cần tiền công. Do đó mà lúc nào vui, nó đưa tôi vài trăm tiêu vặt, lúc nào nó kẹt tiền vì phải mua sắm quà cáp cho vợ con ngày Valentine, sinh nhật, kỷ niệm hứa hôn, kỷ niệm thành hôn là nó quên đưa tiền cho bố nó mà tôi thì vốn con nhà quý tộc, thuộc giai cấp "quý phái bình dân" nên đâu có nhắc con trả tiền công giữ cháu nội. Đành ngậm một mối ưu sầu không dám thổ lộ cùng ai! Tôi không muốn dài dòng thêm về cái nghề "Babysitting" cao quý này nữa, sợ nhiều người cho là tôi kể công ơn với con cháu. Tôi biết khá nhiều bạn già của tôi cũng lâm vào hoàn cảnh "éo le" này như tôi, tức là giữ cháu nội, cháu ngoại, trong lúc về hưu, đáng lý ra đang an hưởng hay là tận hưởng tuổi già, chẳng hạn như về Việt Nam nuôi một "cô cháu ngoại" để lúc về quê hương, khi trái gió, trở trời, có người đấm bóp như một vài ông già dịch đã và đang thực hiện "giấc mơ đời" này. Tôi, thú thật cũng ham, nhưng mà sợ, sợ hầm bà làng đủ thứ. Nhiều vấn đề lắm quý vị ơi! Về quận Cam, ra Bolsa, ngồi ở mấy quán càphê thì tha hồ mà biết đủ mọi thứ chuyện trên đời, cười ra nước mắt, nào tình nghĩa bạc như vôi, con còn thơ mà vợ không dại nên đã ôm cầm sang thuyền khác khi đặt chân lên đất nước Cờ Hoa, nhìn quanh chợt thấy chồng mình già nua, ốm yếu, ho hen, tháng tháng lãnh tiền già, hoàn toàn không giống ông Việt kiều ngày nào về thăm quê hương, vung vít đôla lòe đào nhí. Thấy và nghe những cảnh đời "ngang trái" của mấy lão già dịch mà tôi nổi gai ốc cùng mình, không dám mon men về quê hương kiếm tí tình lẻ cho vui đời nên đành cu ky, biểu diễn lòng "chung thủy bất đắc dĩ" với bà nội thằng nhóc con mà hiện tôi đang "babysitting". * Tên nguyên bản là "Baby sitting" Huỳnh Anh (Theo Vietbao, 14.10.2009)