Giai đoạn 2012 - 2015: Khôi phục quyền lợi cho 11.618 công dân

Tiếp hơn 1,5 triệu lượt người

Giai đoạn 2012- 2015 cho thấy, tình hình KN,TC của công dân có xu hướng giảm so với giai đoạn trước (2008 - 2011). Số lượt công dân đến các cơ quan hành chính Nhà nước để KN,TC, kiến nghị, phản ánh giảm 4,3%, số đơn KN,TC giảm 54,6%; số vụ việc KN,TC thuộc thẩm quyền giải quyết của các cơ quan hành chính Nhà nước, giảm 39,3%. Tuy nhiên, số đoàn đông người tăng 32%, đặc biệt là số đoàn đông người khu vực Miền Trung - Tây Nguyên tăng 61,6%. Các vụ việc đông người tiềm ẩn nhiều diễn biến phức tạp, có đoàn lên tới vài trăm người với thái độ bức xúc, gay gắt, nhiều lần tập trung lên Trung ương, nhất là trong các dịp có sự kiện chính trị quan trọng của đất nước.

Các cơ quan hành chính Nhà nước đã tiếp 1,5 triệu lượt người đến KN,TC, kiến nghị, phản ánh (giảm 4,3% so với giai đoạn 2008 - 2011) với 778.703 vụ việc (giảm 6,3%), có 18.316 đoàn đông người (tăng 32%). Tiếp nhận, xử lý 305.847 đơn KN,TC (giảm 54,6%) với 231.186 vụ việc (giảm 53,3%), có 200.129 vụ việc thuộc thẩm quyền (giảm 39,3%).

Đến nay, các cơ quan hành chính Nhà nước giải quyết 170.450 vụ việc KN,TC thuộc thẩm quyền, đạt trên 85,2%. Qua giải quyết KN,TC đã thu hồi về cho Nhà nước gần 373,9 tỷ đồng, 274 ha đất; khôi phục quyền lợi cho 11.618 công dân với số tiền 512 tỷ đồng và 418,6 ha đất; kiến nghị xử lý hành chính 2.072 người; chuyển cơ quan điều tra 197 vụ với 183 người.

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Thanh tra Chính phủ (TTCP) đã ban hành Kế hoạch 1130 về kiểm tra, rà soát, giải quyết các vụ việc KN,TC phức tạp, tồn đọng, kéo dài; thành lập nhiều tổ công tác phối hợp chặt chẽ với địa phương tiến hành rà soát, giải quyết các vụ việc phức tạp, tồn đọng, kéo dài. Đến ngày 15/8/2016, các cơ quan hành chính Nhà nước đã xem xét, giải quyết 522/528 vụ việc theo Kế hoạch số 1130, đạt tỷ lệ 98,8%; hiện còn 6 vụ đang được tiếp tục giải quyết (trong đó: TTCP 1 vụ; Quảng Ngãi 1 vụ, Bạc Liêu 2 vụ, TP Hồ Chí Minh 2 vụ).

Sau hơn 1 năm triển khai Kế hoạch 1130, TTCP đã tổng kết, đánh giá việc thực hiện, cho thấy nhiều kết quả tích cực: Hầu hết các bộ, ngành và địa phương đã nghiêm túc triển khai và đạt được những kết quả. Nhiều địa phương đã có sự tham gia tích cực của các cấp ủy Đảng, Đoàn Đại biểu Quốc hội, HĐND, Mặt trận Tổ quốc các cấp và các đoàn thể, Đoàn Luật sư cùng với các cấp chính quyền để bàn phương án giải quyết, thể hiện sự chuyển biến về ý thức, trách nhiệm của cả hệ thống chính trị trong công tác giải quyết KN,TC. Qua đó đã tạo được sự thống nhất về nhận thức và hành động và làm chuyển biến tình hình, kết quả của công tác giải quyết KN,TC; nhiều bức xúc trong nhân dân đã được giải tỏa, nhiều vụ việc KN,TC tồn đọng, phức tạp, kéo dài được giải quyết dứt điểm.

Trên cơ sở kết quả, kinh nghiệm thực hiện Kế hoạch 1130, ngày 19/9/2013, TTCP tiếp tục ban hành Kế hoạch 2100 nhằm giải quyết dứt điểm các vụ việc còn lại của Kế hoạch 1130 và tiếp tục rà soát, giải quyết các vụ việc tồn đọng, phức tạp khác, coi đây là hoạt động thường xuyên của các ngành, các cấp.

Toàn ngành Thanh tra đã tiến hành 8.950 cuộc thanh tra, kiểm tra trách nhiệm thực hiện pháp luật về KN,TC tại 18.441 cơ quan, tổ chức, đơn vị. Qua thanh tra, kiểm tra đã phát hiện gần 3.000 đơn vị có vi phạm; kiến nghị xử lý trên 4.300 tổ chức, cá nhân có liên quan.

Tính đến 15/8/2016, các địa phương kiểm tra, rà soát 582 vụ việc KN,TC tồn đọng, phức tạp theo Kế hoạch 2100; có 392 vụ đủ điều kiện ban hành thông báo chấm dứt thụ lý (67,4%), đã ban hành 209 thông báo chấm dứt. Qua xem xét các địa phương đã có phương án giải quyết quyền lợi và hỗ trợ cho công dân 6,63 tỷ đồng; 1,4 ha đất sản xuất; 4.434 m2 đất ở. Có 9 địa phương không còn vụ việc phức tạp, kéo dài. Một số địa phương có nhiều vụ việc tồn đọng, kéo dài cần tập trung giải quyết như: Quảng Ninh, Lạng Sơn, Ninh Bình, Hòa Bình, Đà Nẵng, Gia Lai, Nghệ An, Bạc Liêu, Long An, Tiền Giang, Kiên Giang, Sóc Trăng, TP Hồ Chí Minh.

Nhiều giải pháp hạn chế khiếu kiện kéo dài

Trong thời gian tới, Chính phủ tiếp tục chỉ đạo thủ trưởng các ngành, các cấp tiếp tục quán triệt và triển khai thực hiện nghiêm Chỉ thị số 35 của Bộ Chính trị, Luật Đất đai, Luật KN, Luật TC, Luật Tiếp công dân (TCD) và nghị định hướng dẫn thi hành, các nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ, Chỉ thị số 14 và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về công tác TCD, giải quyết KN,TC, nhất là tập trung giải quyết những vụ việc đông người, phức tạp, tồn đọng;

Tiếp tục hoàn thiện chính sách, pháp luật về TCD, giải quyết KN,TC và các quy định của pháp luật liên quan đến quyền, lợi ích của người dân. TTCP chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành có liên quan giúp Chính phủ tổng kết, đánh giá thực hiện Luật TCD, Luật KN, Luật TC để đề xuất việc sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ công tác TCD, giải quyết KN,TC trong tình hình mới (làm đồng bộ, tổng thể, không được tách rời từng luật).

Phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, tăng cường vai trò lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, trách nhiệm của chính quyền, giám sát của Quốc hội, HĐND các cấp, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên trong công tác TCD, giải quyết KN,TC. Người có thẩm quyền, trách nhiệm phải nắm chắc tình hình, chủ động giải quyết kịp thời đúng pháp luật các vụ việc KN,TC; xác định nguyên nhân phát sinh KN,TC; nâng cao chất lượng và kịp thời giải quyết các vụ việc KN,TC thuộc thẩm quyền mới phát sinh, phấn đấu đạt mục tiêu trên 85%.

Tổ chức tốt công tác TCD, triển khai thực hiện nghiêm túc chế độ TCD định kỳ, thường xuyên và đột xuất theo quy định của pháp luật. Bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ, chủ tịch UBND các cấp, thủ trưởng các cơ quan hành chính Nhà nước, người đứng đầu cơ quan, đơn vị phải bố trí thời gian TCD, trực tiếp gặp và đối thoại với công dân, kịp thời giải quyết đúng chính sách, pháp luật các vụ việc KN,TC.

UBND các cấp chủ động rà soát, nắm tình hình, kịp thời phát hiện và có giải pháp xử lý các trường hợp khiếu kiện đông người, vượt cấp ngay tại cơ sở, hạn chế tối đa KN đông người, vượt cấp. Khi công dân tập trung KN,TC đông người ở các cơ quan Trung ương, chủ tịch UBND tỉnh, TP có người KN,TC phải phân công lãnh đạo và công chức có thẩm quyền phối hợp với Ban TCD Trung ương, Bộ Công an và các cơ quan chức năng bàn biện pháp giải quyết, đưa công dân về địa phương để giải quyết; tuyệt đối không để công dân tập trung gây mất an ninh, trật tự công cộng, nhất là trong thời gian diễn ra các sự kiện chính trị quan trọng của đất nước…

Đối với các vụ việc KN,TC đông người, phức tạp, dư luận xã hội quan tâm thì chủ tịch UBND tỉnh, TP trực thuộc Trung ương phải trực tiếp chỉ đạo, phân công trách nhiệm cho cơ quan tham mưu tiến hành kiểm tra, rà soát, tổ chức đối thoại và thống nhất phương án giải quyết, sau đó xem xét, ra quyết định giải quyết và công khai quyết định giải quyết, tổ chức thực hiện triệt để quyết định giải quyết.

Đối với các vụ việc KN,TC tồn đọng kéo dài, chủ tịch UBND các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương chủ động xây dựng kế hoạch rà soát, phân loại và phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành của Trung ương để tập trung giải quyết dứt điểm. Trong quá trình giải quyết mời Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể chính trị - xã hội, luật sư tham gia tư vấn; tổ chức đối thoại công khai, xem xét đầy đủ các khía cạnh pháp lý và thực tế của vụ việc để có biện pháp giải quyết có lý, có tình…

Phương Hiếu