Ép con học để bố mẹ hạnh phúc?

Bố mẹ nào cũng muốn con mình học trường có tên tuổi, đảm bảo cho thành công sau này. Theo tôi đó là sự ngộ nhận.

Cái gì quan trọng nhất với con người? Nghĩ kĩ thì là hạnh phúc, chứ không phải thành công. Vậy con cái học trường tốt là hạnh phúc ư? Hạnh phúc đó của con cái hay của bố mẹ?

Buồn cười nhỉ, học trường tốt để ấm vào thân nó chứ?

Chưa chắc, nếu nó 4 tuổi, đang học mẫu giáo thì biết gì?

Kể cả khi 15 tuổi, chuẩn bị vào cấp 3, nó không quan tâm việc chọn trường nào, hoặc nếu được chọn, nó sẽ chọn trường nào càng ít phải cố gắng càng tốt.

Vây ép con học trường này nọ là bố mẹ mưu cầu hạnh phúc cho mình và nghĩ rằng đang vun đắp hạnh phúc cho con, cái đứa rất ghét chuyện học hành.

Trước đây, khi được tuyển vào chuyên toán tổng hợp, danh giá nhất thời đó, đảm bảo 100% suất đại học và 70% suất học nước ngoài, tôi chẳng mảy may xúc động. Đúng hơn là không thích vì phải xa gia đình, xa bạn bè, sống trong môi trường cạnh tranh vô cùng khốc liệt. Mỗi năm 3 bạn cuối lớp sẽ bị đuổi học.

Về trường cũ là một sự nhục nhã.

Nhiều bạn tôi rơi vào cảnh đó và bị shock. Đang đứng đầu ở tỉnh, nay về Hà Nội học không ra gì, bị đuổi học. Nhiều người không hiểu còn thì thào hay là bị này, bị nọ?

Ừ thì chọn trường là cho bố mẹ, nhưng vấn đề còn đấy - trường nào?

Nếu bạn hỏi tôi - "Nên chọn trường nào cho con?", tôi sẽ nói thế này:

Mẫu giáo, nếu có điều kiện thì chọn trường khá một chút, vì lí do an toàn chứ không vì học hành, tuổi ấy học gì. Chọn trường nào mà cô giáo không đánh học sinh, không nhồi ăn như người ta nhồi đất sét vào diều con gà để mang bán là được.

Phổ thông thì trường nào cũng được. Trừ khi con bạn bị tự kỉ, là học sinh cá biệt, còn trường nào cũng thế. Càng gần nhà càng tốt.

Nếu con thích thì cứ để con thi vào chuyên Tổng hợp, Sư phạm. Được thì tốt, không cũng chẳng sao. Đừng ép con.

50 năm trước tôi và nhiều bạn học cấp 1, 2 trường làng, nhưng kiến thức chẳng khác gì trường chuyên tốt nhất ở Hà Nội, hay Moscow (Nga).

Ảnh minh họa

Kiến thức là đồng nhất ở mọi nơi.

Tôi có đứa cháu con bà chị. Cháu học một trường Phổ thông ở tỉnh lẻ. Bố phải đi tù vì một chuyện lãng xẹt, mẹ buôn thúng bán mẹt. Vì chẳng thần thế gì nên cháu bị phân vào lớp mà ngoại ngữ là tiếng Pháp, còn những cháu con nhà khá giả được vào lớp tiếng Anh.

Năm 1999, hội Francophony tổ chức thi tiếng Pháp. Cháu tham gia và được giải cao, chính phủ Pháp cho cháu học bổng học đại học ở Pháp. Trong khi những người khác đi học bằng tiền ngân sách chọn tỉnh lẻ như Toulouse, Lyon, Marseille cho nhẹ thì nó chọn trường ở Paris, khó hơn. Cháu luôn đứng đầu lớp và luôn được cấp học bổng. Cháu tiết kiệm tiền, thuê nhà, tự nấu ăn đến mức còn thừa tiền nuôi được cả anh trai sang học ké. Tốt nghiệp xuất sắc, cháu được một tập đoàn viễn thông của Đức nhận làm việc ở Paris, lương cao, đủ mua căn hộ đẹp.

Một cháu nữa con bà chị khác, học một trường phổ thông rất bình thường ở Hà Nội. Bố mất sớm, mẹ cũng chỉ buôn bán nhỏ. Cháu bằng tuổi con gái tôi. Hết lớp 11 con gái tôi đi Anh học. Cháu cũng muốn đi nước ngoài, nhưng mẹ nghèo, không có tiền cho đi. Cháu hỏi tôi. Tôi bảo cháu cứ lên mạng, hỏi tất cả các trường, nhất là các trường Mỹ. Trong khi chờ đợi thì học thêm tiếng Anh. Một trường nhận cháu vào lớp cơ bản. Cháu bảo chỉ có đủ tiền mua vé 1 chiều. Trường cho toàn bộ học phí và nhà ở, mẹ phải cho tiền ăn.

Cháu thỏa thuận với bà chủ nhà là sẽ cắt cỏ trong vườn vào cuối tuần, bà đỡ phải thuê người cắt, dần dần cháu cắt cỏ cho cả hàng xóm. Tiền cắt cỏ thừa tiền ăn. Chương trình đại học 4 năm cháu chỉ học trong 2 năm rưỡi. Bây giờ cháu là Giám đốc bộ phận của một ngân hàng lớn ở Việt Nam, lương cũng tầm 90 triệu. Cháu mới 32 tuổi nhưng đã đi làm 11 năm, mua được nhà riêng ở Hà Nội, và thêm 1 bằng MBA với hàng chục chứng chỉ đào tạo các ngành cần cho công việc ở một ngân hàng. Chẳng cần ai giúp cả.

Từ đáy lòng tôi rất khâm phục 2 cháu này.

Tiện thể cũng nói rằng những thông tin kiểu như cháu nọ cháu kia đỗ đầu vào 5-6 trường đại học của Anh, Mỹ là nổ thôi. Người ta có bắt thi đâu mà đỗ đầu hay đuôi. Bạn chỉ cần tốt nghiệp phổ thông, biết tiếng Anh ở mức nghe hiểu, nộp hồ sơ là các trường đại học nhận tuốt. Trừ một số trường danh giá như Harvard, Stanford, Cambrige ... phải có thêm tiểu luận, phỏng vấn.

Khi con tôi chuẩn bị học đại học nước ngoài, tôi thử làm vài bộ hồ sơ gửi nhiều trường hàng đầu của Mỹ, Anh. Kết quả là cháu được nhận.

Thực ra, bộ phận tuyển sinh đánh giá cao việc bạn tham gia các hoạt động tập thể như đội trưởng đội bóng, ban nhạc của trường hơn hẳn các thành tích cá nhân như huy chương olimpique toán quốc tế.

Vậy nên nếu con bạn có ý thức học hành thì học ở bất cứ trường nào cũng được!

Minh Chiết