Dùng chó nhà săn… thú rừng

Trở lại Vườn quốc gia Chư Yang Sin lần này, tôi bị một bầy chó xộc ra định cắn cho vài nhát, rất may anh Tống Ngọc Chung, Phó giám đốc Vườn đã kịp thời ra ngăn cản, nếu không chắc tôi phải đi tiêm phòng bệnh chó dại. Sau khi xua bầy chó đi khỏi, tôi hỏi đùa: “Chắc dạo này đơn vị các anh nhiều tiền hay sao mà nuôi lắm chó thế?”. Anh Chung vội thanh minh: “Tiền của gì đâu, bầy chó này chúng tôi đi tuần tra truy quét lâm tặc và bắt được trên rừng mang về thuần hóa cho chúng trông coi đơn vị ấy mà”. Thấy tôi ngạc nhiên và không hiểu, anh Chung giải thích: “Ngoài dùng súng và bẫy, không hiểu sao từ đầu năm đến nay, bọn lâm tặc lại nghĩ ra kế dùng chó đi săn thú rừng rất hiệu quả, mang tính tận diệt thú trong rừng mới lạ, từ những con thú to như heo rừng, nai, hoẵng, khỉ đến nhũng loại thú nhỏ như rắn, chồn, nhím… chúng đều bắt được hết”. Quan sát đàn chó săn, tôi không thấy chúng có gì đặc biệt so với chó mà người dân vẫn nuôi để giữ nhà. Những con chó chuyên đi săn thú rừng cũng nặng chỉ khoảng 10kg, phản ứng chậm chạp và nhìn rất hiền. Sau một lúc làm quen, tôi có thể động vào lũ chó này và chúng cũng vẫy đuôi mừng y như là chủ vậy. Anh Lương Vĩnh Linh, Giám đốc Vườn chỉ vào đàn chó bảo: “Những con chó này chúng tôi bắt được vài tháng nay của lâm tặc, sau khi mang về nuôi nhốt chúng mới quen vậy thôi, tuy nhiên nếu thả vào rừng chúng chẳng khác gì… yêu tinh!”. Theo lời anh Linh, những con chó chuyên đi săn thú rừng là loại chó của người Mông rất có giá trị, giá một con chó mới tách mẹ đã khoảng 600.000 đồng, sau khi được huấn luyện các kỹ năng bắt thú và trưởng thành thì giá lên tới 12 triệu đồng. Vẫn theo lời anh Linh thì thủ đoạn của lâm tặc dùng chó đi săn thú rừng thường mang theo ít nhất từ 2 - 3 con, khi gặp con mồi lũ chó chia ra làm nhiều hướng để bao vây, do vậy thú rừng khó có thể chạy thoát. Anh Tô Văn Dương, cán bộ pháp chế Vườn quốc gia Chư Yang Sin kể: Cách đây vài tháng chúng tôi gồm 10 người đi tuần tra truy quét, tại xã Bông Krang, huyện Lăk và phát hiện tại tiểu khu 1379 có 4 lâm tặc cùng 3 con chó đang săn thú. Bị phát hiện đám lâm tặc bỏ chạy, bỏ lại bầy chó và một bao tải đựng thú rừng. Khi phát hiện bầy chó chúng tôi đã dùng súng cao su bắn và bắt được 1 con, còn lại 2 con bỏ chạy mất, mở bao tải thì thấy có một con heo rừng đã bị lâm tặc làm thịt và có vết chó cắn vào cổ và mông con heo. Qau đó có thể thấy chó săn có tính bầy đàn rất lớn, một con thì không thể bắt được con heo rừng nhưng 2 con thì con heo đã không thể chạy thoát. Điều đáng sợ nhất khi bọn lâm tặc dùng chó đi săn đó là việc tận diệt thú trong rừng. Anh Linh cho hay đã có nhiều con thú lớn như nai, hoẵng, mang, heo rừng khi đám chó săn phát hiện thì cũng không thể thoát, các loài sống trong hang hốc như nhím, rắn, chồn, dúi… khi bọn chó săn phát hiện là chỉ có lên bàn nhậu, vì khi đánh hơi thấy mùi là lũ chó sủa inh tai nhức óc khiến cho những con thú này sợ mà chui ra khỏi hang và đám lâm tặc chỉ viêc “nhặt” mang về. Anh Tô Văn Dương, cho biết thêm: Từ đầu năm đến nay, lực lượng kiểm lâm của vườn đã tháo gỡ trên 4.000 chiếc bẫy, thu gần 20 khẩu súng kíp, đặc biệt đã bắn chết và bắt sống được 20 con chó chuyên đi săn thú rừng, chặn bắt nhiều vụ vận chuyển động vật hoang dã trái phép… Ngay cả loài khỉ, voọc sống trên cây cao nếu gặp chó săn cũng không thể thoát. Chỉ cần vài con chó đứng ở dưới gốc cây sủa là chúng kinh hồn bạt vía không dám nhúc nhích, bọn lâm tặc chỉ việc dùng súng săn để triệt hạ con mồi. Lợi thế dùng chó đi săn thú rừng là lâm tặc thường bắt được thú rừng sống. Những con thú rừng còn sống, lâm tặc mang đi tiêu thụ giá rất cao, đơn giản như mỗi kg nhím chết chỉ có giá hơn trăm nghìn, nhưng nhím còn sống có thể bán đến 5 – 6 triệu đồng/cặp… Trong khi đó việc bắt chó trong rừng hết sức khó khăn, vào đến rừng lâm tặc thả rông chó mà loài chó này rất thính, lực lượng tuần tra từ xa chúng đã phát hiện khiến lâm tặc có cơ hội bỏ chạy, việc ngăn chặn lâm tặc vận chuyển chó vào rừng lại càng khó hơn. Anh Dương cho biết, để qua mặt lực lượng chức năng lâm tặc cho chó vào gùi nên chúng tôi không phát hiện được hoặc chúng thuê những người đi mua chó vận chuyển vào rừng, do vậy mình cũng không thể chặn bắt… Vườn quốc gia Chư Yang Sin, nằm trên địa bàn huyện Krông Bông và huyện Lăk, tỉnh Đăk Lăk một phần tiếp giáp với Vườn quốc gia Bi up - Núi Bà, tỉnh Lâm Đồng có diện tích 59.531ha, vườn có hệ động thực vật phong phú, đặc biệt là nơi sinh sống của nhiều loài động vật móng vuốt. Trong khi đó, quanh Vườn có 9 xã sinh sống có rất đông bà con người Mông từ các tỉnh phía Bắc di cư vào, mà người Mông lại có tập quán chuyên đi rừng nên trong những năm qua tình trạng lâm tặc vào rừng săn bắt thú diễn ra hết sức phức tạp.