Dự án nghĩa trang 'nuốt' rừng phòng hộ, xâm hại khu sinh thái Tam Đảo

Nghĩa trang "nằm" cùng… khu du lịch

Tam Đảo được coi là một thành phố trên núi với hàng trăm tòa nhà, biệt thự cao cấp. Ngoài ra, Tam Đảo nằm trong quần thể này là khu danh thắng, di tích Tây Thiên nơi con người có thể đến với Phật. Vậy nhưng, trước thông tin UBND tỉnh Vĩnh Phúc có chủ trương thu hồi đất tại huyện Tam Đảo để giao cho Công ty Cổ phần đầu tư Bình Minh Xanh (sau đây gọi là Cty Bình Minh Xanh) triển khai xây dựng nghĩa trang khiến nhiều người dân bất bình. Bởi lẽ, việc xây dựng nghĩa trang tại đây có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động du lịch trên địa bàn huyện Tam Đảo. Chính vì vậy, người dân huyện Tam Đảo đã có đơn đề nghị không quy hoạch xây dựng Công viên nghĩa trang trên địa bàn các xã của huyện.

Được biết, ngày 4/1/2017, UBND tỉnh Vĩnh Phúc đã có Tờ trình số 02/TTr-UBND do Phó Chủ tịch Vũ Chí Giang ký gửi Ban Thường vụ Tỉnh ủy về việc đề nghị cho triển khai quy hoạch, xây dựng khu công viên nghĩa trang tại núi Ngang (xã Bồ Lý, huyện Tam Đảo).

Nội dung Tờ trình thể hiện, từ tháng 6/2016, Cty Bình Minh Xanh có văn bản đề xuất với UBND tỉnh dự án đầu tư xây dựng công viên nghĩa trang tại khu núi Ngang, xã Bồ Lý, huyện Tam Đảo.

Dự án dự kiến có tổng vốn đầu tư 685 tỷ đồng, tiến độ thực hiện từ quý I năm 2017 đến năm 2025. Địa điểm thực hiện dự án được nhắm tới là 153 héc-ta đất tại khu núi Ngang, trong đó đất dự kiến xây nghĩa trang chiếm khoảng 105,5 héc-ta. Nghĩa trang dự kiến có 70.000 mộ phần cát táng và 2 triệu ngăn lưu tro cốt hỏa táng cùng đài hỏa táng đáp ứng được quy mô mộ phần nêu trên.

Với công suất chôn cất, lưu tro cốt hơn 2 triệu người chết, nếu nghĩa trang trên đi vào hoạt động thì Tam Đảo từ huyện trọng điểm về du lịch sẽ biến thành nơi chôn người trọng điểm của tỉnh với viễn cảnh dập dìu xe tang chạy về miền danh thắng

khu sinh thái Tam Đảo bị xâm hại nghiêm trọng khi khu nghĩa trang được thực hiện

Cũng theo tờ trình trên, khu vực dự kiến xây dựng nghĩa trang chính là đất trồng rừng phòng hộ mà Nhà nước đã giao các hộ gia đình, cá nhân nhận trồng, chăm sóc và bảo vệ từ năm 2002. Điều này có nghĩa là nếu dự án trên được triển khai, hàng trăm héc-ta rừng phòng hộ sẽ bị xóa sổ.

Theo Luật Bảo vệ và phát triển rừng, rừng phòng hộ được xác định là loại rừng được sử dụng để bảo vệ nguồn nước, bảo vệ đất, chống xói mòn, chống sa mạc hóa, hạn chế thiên tai, điều hòa khí hậu, góp phần bảo vệ môi trường.

Ngày 14/9/2016, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã ban hành Quyết định số 38/2016/QĐ-TTg về việc ban hành một số chính sách bảo vệ, phát triển rừng và đầu tư hỗ trợ kết cấu hạ tầng, giao nhiệm vụ công ích đối với các công ty nông, lâm nghiệp. Trong đó nêu rõ mục tiêu phát triển rừng của nước ta đến năm 2020 phải trồng 900.000 héc-ta rừng sản xuất, bình quân mỗi năm trồng 180.000 héc-ta; trồng 75.000 héc-ta rừng phòng hộ, đặc dụng, mỗi năm trồng 15.000 héc-ta; khoanh nuôi tái sinh rừng 360.000 héc-ta.

Dân bức xúc vì đảo lộn cuộc sống

Ông Trần Văn Thủy, trú tại xã Bồ Lý) cho biết, việc thu hồi đất để triển khai dự án tại đây hoàn toàn có thể khiến đời sống, công ăn việc làm của người dân bị đảo lộn. Những năm qua, tại các kỳ họp hội đồng nhân dân, cử tri huyện Tam Đảo luôn phản đối việc quy hoạch xây dựng công viên nghĩa trang trên địa bàn các xã của huyện.

“Theo định hướng phát triển, Tam Đảo là huyện trọng điểm về du lịch của tỉnh, quỹ đất của huyện còn lại rất hạn hẹp và vị trí điểm quy hoạch xây dựng công viên nghĩa trang lại gần khu dân cư. Việc xây công viên nghĩa trang ở đây sẽ khiến mạch nước ngầm và nguồn nước tự nhiên bị ô nhiễm. Việc thu hồi đất để triển khai dự án tại đây hoàn toàn có thể khiến đời sống, công ăn việc làm của người dân bị đảo lộn. Chúng tôi mong UBND tỉnh xem xét đến nguyện vọng chính đáng của người dân”, ông Thủy viết

Được biết, ngày 4/3/2012, UBND tỉnh Vĩnh Phúc đã chủ trì cùng lãnh đạo các Sở Xây dựng; Tài nguyên và Môi trường; Văn hóa, Thể thao và Du lịch; lãnh đạo Huyện ủy, UBND huyện Tam Đảo, UBND xã Bồ Lý đi khảo sát thực địa khu vực đồi Ông Lâm, Chùa Bối, Đính Lâm, Rừng Huy... thuộc xã Bồ Lý để nghiên cứu địa điểm quy hoạch công viên nghĩa trang theo Quy hoạch chung đô thị Vĩnh Phúc.

Và đây là nhận định của đoàn khảo sát: “Khu vực này có vị trí gần sông Phó Đáy, hướng chính nhìn về ngã ba sông (cùng hướng khu vực Tây Thiên), được che chắn bởi dãy núi Ngang (nằm giữa khu vực quy hoạch với lối vào Khu du lịch danh thắng Tây Thiên) nên không ảnh hưởng tới mỹ quan Khu du lịch danh thắng Tây Thiên. Hiện trạng khu vực này là đất trồng cây lâm nghiệp, dân cư thưa, không tập trung, chủ yếu nằm rải rác khu vực chân đồi giáp các tuyến đường giao thông...”.

tờ trình xây dựng nghĩa trang

Như vậy có thể hiểu UBND tỉnh Vĩnh Phúc nhiệm kỳ trước qua khảo sát thực địa cùng liên ngành và các chuyên gia đã tìm ra một địa điểm được cho là phù hợp để xây dựng nghĩa trang. Trong đó dãy núi Ngang được xác định như một “lá chắn cảnh quan” ngăn cách giữa địa điểm xây nghĩa trang với Khu du lịch danh thắng Tây Thiên.

Vì thế với việc UBND tỉnh Vĩnh Phúc nhiệm kỳ này ủng hộ xây dựng nghĩa trang và lò hỏa táng tại chính “lá chắn cảnh quan” núi Ngang đã buộc dư luận phải đặt ra nhiều câu hỏi: Tại sao không chọn địa điểm xây nghĩa trang theo kết quả khảo sát của UBND tỉnh nhiệm kỳ trước mà lại chọn theo đề xuất của Cty BMX? Việc hàng trăm héc-ta rừng phòng hộ ở núi Ngang bị xóa sổ và thay thế bằng nghĩa trang và đài hỏa táng có ảnh hưởng thế nào tới môi trường sinh thái, cuộc sống của người dân địa phương? Việc chôn cất và lưu tro hơn 2 triệu người chết tại khu sinh thái Tam Đảo có ảnh hưởng tiêu cực đến các nhà đầu tư đã, đang và sẽ rót những dòng tiền khổng lồ nhằm biến nơi đây thành huyện trọng điểm về du lịch?...

Đây là dự án lớn liên quan môi trường sống của người dân và cảnh quan sinh thái, du lịch của cả nước. Vì vậy, Bộ Tài nguyên & Môi trường cần sớm vào cuộc, phối hợp chính quyền địa phương làm rõ sự việc, không để hậu quả đáng tiếc xảy ra.

Nguyễn Thành