Dự án 'đuổi chim' nghìn tỷ ở sân bay tái xuất

Ảnh minh họa.

Theo Cục Hàng không Việt Nam, hiện nay tại nước ta, việc giám sát, kiểm tra hệ thống đường băng tại các sân bay được thực hiện thủ công, chủ yếu bằng mắt thường, mất nhiều thời gian, không thể kiểm tra liên tục và nhiều khi phải dừng hoạt động bay.

Đáng chú ý, từ năm 2014 đến 2016 đã có tổng cộng 256 vụ việc uy hiếp an toàn hàng không có liên quan đến các vật thể lạ trên đường băng tại 2 sân bay Nội Bài và Tân Sơn Nhất. Trong năm 2016, chỉ tính riêng các sự cố liên quan tới việc máy bay bị cắt lốp, chim va vào máy bay đã có khoảng 20 vụ.

Do đó, Cục Hàng không đề xuất Bộ GTVT phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án hệ thống phát hiện vật thể lạ trên đường băng tại Cảng hàng không Tân Sơn Nhất và Nội Bài với tổng mức đầu tư gần 1.000 tỉ đồng, trong đó, hệ thống tại Nội Bài có trị giá hơn 486 tỉ đồng, hệ thống tại Tân Sơn Nhất trị giá gần 510 tỉ đồng.

Hệ thống này có tính năng tự động phát hiện vật thể lạ với tọa độ cảnh báo chính xác, không can nhiễu tới các hệ thống kỹ thuật của khu bay và máy bay. Đồng thời hệ thống được đánh giá làm hạn chế, loại bỏ các sự cố gây nguy hiểm trên đường băng do vật thể lạ, chim, động vật hoang dã xâm nhập.

Về phương án đầu tư, Cục Hàng không đề xuất 3 phương án. Trong đó phương án 1 giao Tổng công ty Cảng hàng không (ACV) đầu tư. Phương án 2 huy động doanh nghiệp đầu tư theo hình thức PPP (hợp tác công - tư). Phương án 3 là Bộ GTVT ký hợp đồng dự án với nhà đầu tư , sau khi hoàn tất việc lắp đặt hệ thống, nhà đầu tư sẽ chuyển giao cho sân bay quản lý, khai thác và bảo trì hệ thống. Trong đó kiến nghị ưu tiên phương án giao ACV làm chủ đầu tư dự án. Trường hợp ACV khó thu xếp vốn của mình để thực hiện dự án thì có thể kêu gọi đầu tư và thu xếp hoàn trả dần cho nhà đầu tư.

Trước đó, vào năm 2016, ACV đã trình Bộ GTVT và Cục Hàng không xem xét phê duyệt dự án cung cấp giải pháp và lắp đặt hệ thống phát hiện vật thể lạ trên đường băng (FODetect) trị giá tới 1.162 tỷ đồng nhằm phát hiện vật thể lạ trên đường cất hạ cánh tại Nội Bài và Tân Sơn Nhất, tự động phát hiện xua đuổi chim gây nguy cơ uy hiếp trực tiếp đến máy bay. Giải pháp này do Công ty CP Tiến bộ quốc tế (AIC) đầu tư và triển khai thực hiện.

Tuy nhiên, thời điểm đó, Cục Hàng không Việt Nam đã chỉ ra nhiều điểm bất hợp lý của dự án này, như việc thu phí chuyến bay để đầu tư dự án làm tăng chi phí cho hãng hàng không, tổng mức đầu tư dự án quá lớn… Hơn nữa các vụ chim va vào máy bay không xảy ra tại Nội Bài và Tân Sơn Nhất mà xảy ra ở các sân bay địa phương có rừng núi như Liên Khương, Buôn Ma Thuột, Pleiku…

Diệu Ly