Đối thoại với doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp nông thôn

Diễn đàn tạo cơ hội để các doanh nghiệp, các nhà hoạch định chính sách, các hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp cùng nhau đối thoại nhằm tìm ra những sáng kiến, giải pháp tháo gỡ khó khăn và thúc đẩy mạnh mẽ đầu tư của doanh nghiệp vào nông nghiệp, nông thôn.

Phát biểu tại diễn đàn, ông Nguyễn Xuân Cường, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn khẳng định: Thực hiện Nghị quyết T.Ư 7 (khóa X) về “Nông nghiệp, nông dân, nông thôn”, thời gian qua, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách ưu đãi, hỗ trợ và khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn như: Chính sách ưu đãi về thuế, tín dụng, đất đai, đào tạo nguồn nhân lực; khuyến khích doanh nghiệp liên kết sản xuất với nông dân, gắn với tiêu thụ nông sản; chính sách hỗ trợ giảm tổn thất trong nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, phát triển doanh nghiệp công nghệ cao và các quy định về đầu tư hợp tác công tư (PPP) trong nông nghiệp, nông thôn.

Bởi vậy, trong thời gian gần đây, đầu tư từ khu vực tư nhân vào nông nghiệp, nông thôn đã tăng đáng kể, đóng góp quan trọng trong tăng trưởng của ngành. Số doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp tăng từ 2.397 doanh nghiệp năm 2007 lên 3.640 doanh nghiệp năm 2015, 9 tháng đầu năm 2016 là 4.080 doanh nghiệp. Đã có nhiều nhà đầu tư thành công và trở thành đầu tàu về ứng dụng công nghệ cao, phát triển thị trường, tạo động lực phát triển cho nhiều vùng, địa phương và trong nhiều lĩnh vực.

Mặc dù vậy, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng thừa nhận, bên cạnh những kết quả đạt được, đầu tư của doanh nghiệp vào nông nghiệp, nông thôn còn rất hạn chế, thiếu ổn định và chưa tương xứng với tiềm năng cũng như nhu cầu phát triển của ngành. Tỷ trọng doanh nghiệp đầu tư vào sản xuất nông nghiệp chỉ chiếm dưới 1% trong tổng số doanh nghiệp của cả nước và đa phần có quy mô vốn nhỏ, số doanh nghiệp có quy mô dưới 5 tỷ đồng chiếm 55%.

Bên cạnh những doanh nghiệp đầu tư bài bản, chuyên nghiệp, còn nhiều doanh nghiệp đầu tư chủ yếu dựa vào việc khai thác nguồn lực tài nguyên (đất, đai, nước) chưa được quan tâm đầu tư một cách căn cơ, ứng dụng khoa học công nghệ, hoặc đầu tư thiết bị hiện đại, chế biến sâu để tăng giá trị gia tăng.

Sự hợp tác, liên kết giữa doanh nghiệp với các nhà khoa học và nông dân trong chuỗi giá trị sản xuất còn ít và chưa chặt chẽ, dẫn đến chi phí cao, khả năng cạnh tranh thấp, chuỗi giá trị ngành hàng bị cắt đoạn, hiệu quả thấp.

Đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP) mới ở giai đoạn thí điểm, quy mô nhỏ, phạm vi hẹp, các chính sách mới chưa được triển khai và chưa thu hút được sự quan tâm của các doanh nghiệp về loại hình đầu tư này.

Tại diễn đàn, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường đề nghị các diễn giả tập trung thảo luận ba vấn đề chủ yếu:

Một là thực trạng và xu hướng đầu tư của doanh nghiệp và nông nghiệp nông thôn; những khó khăn vướng mắc và đề xuất kiến nghị.

Hai là, đánh giá tác động hiệu quả của các chính sách hiện hành liên quan đến hoạt động của doanh nghiệp; những hạn chế rào cản và kiến nghị.

Ba là, các sáng kiến, giải pháp đột phá để gia tăng số lượng doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn (phấn đấu đến năm 2020 số lượng doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp tăng ít nhất hai lần so với năm 2015). Trong đó, tập trung các giải pháp then chốt như: xác định đúng vai trò của Nhà nước; chính sách tạo thuận lợi cho sử dụng đất đai có hiệu quả; cơ chế, chính sách (thương mại, đầu tư, hạ tầng, tài khóa, tiền tệ/tín dụng, khoa học, công nghệ, đào tạo nghề…)