Điểm nhấn y học Việt: Lần đầu ghép phổi thành công từ người cho sống

Lần đầu tiên ở Việt Nam, bệnh nhân nhi 7 tuổi là Ly Chương Bình (thôn Na Cạn, xã Bát Đại Sơn, huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang) bị bệnh giãn phế quản phổi bẩm sinh, đã được các bác sĩ Học viện Quân y 103 phối hợp với các chuyên gia Nhật Bản thực hiện ghép phổi thành công.

Trao đổi với phóng viên báo Người Đưa Tin , GS. Đỗ Quyết - Giám đốc Học viện Quân Y cho biết:

“Căn bệnh giãn phế quản phổi bẩm sinh khiến bệnh nhân luôn rơi vào tình trạng suy hô hấp trầm trọng, suy dinh dưỡng nặng, có thể tử vong bất cứ lúc nào. Chỉ có ghép phổi mới có cơ hội cứu sống cháu.

Đây là ca ghép phổi từ người cho sống đầu tiên tại Việt Nam, nằm trong khuôn khổ đề tài “Nghiên cứu ghép thùy phổi hoặc một phổi từ người cho sống và người chết não”, thuộc chương trình Nghiên cứu ứng dụng và phát triển công nghệ tiên tiến phục vụ bảo vệ và chăm sóc sức khỏe cộng đồng do Học viện Quân y thực hiện”.

GS. Quyết chia sẻ về ca ghép phổi đầu tiên thành công tại Việt Nam.

Theo đó, người cho phổi là anh Ly Cù G. (sinh năm 1989, bố đẻ cháu Ly Chương Bình) và ông Ly Cù T. (sinh năm 1987, là bác ruột của cháu Bình). Ngày 14/11/2016, Học viện đã cùng với bệnh viện Nhi Trung ương chọn cháu Ly Chương Bình để thực hiện ghép phổi.

Sau khi tiếp nhận bệnh nhân, Học viện đã tiến hành khám, xét nghiệm, mời chuyên gia hội chẩn và chẩn đoán xác định: Giãn phế quản bẩm sinh lan tỏa hai phổi, biến chứng suy hô hấp, tâm phế mạn, suy dinh dưỡng độ III, có chỉ định ghép phổi.

Học viện Quân y đã phối hợp với UBND tỉnh Hà Giang, bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Hà Giang, huyện ủy – UBND huyện Quản Bạ; Đảng ủy, UBND xã Bát Đại Sơn tổ chức tư vấn, tuyên truyền, vận động gia đình bệnh nhân thực hiện ghép phổi điều trị cho cháu Bình.

Lý giải nguyên nhân chọn cháu Bình là ca ghép phổi , GS. Quyết cho biết, có rất nhiều bệnh nhân có chỉ định ghép phổi, như có bệnh nhân còn một phổi, bệnh nhân xơ phổi nặng, bệnh nhân tắc nghẽn mãn tính có chỉ định ghép phổi. Sau cùng, bệnh nhi Bình được chọn bởi căn bệnh bé mắc đã gây biến chứng, bé có chỉ định tuyệt đối ghép phổi.

“Phổi bé như những chùm nho (là nang chứa nước) nên bé bị nhiễm trùng thường xuyên. Từ 2 tháng tuổi bé đã khò khè, khó thở, cứ khóc là người tím. Bệnh nặng dần đến thời điểm này phải thay cả hai lá phổi, phải trái”, GS. Quyết nhấn mạnh.

Chia sẻ sâu hơn về ghép phổi, GS. Quyết cho hay, đây là một trong những cuộc ghép rất khó, bởi lẽ phổi không giống các tạng khác, là cơ quan hô hấp đảm bảo oxy cho cơ thể. Nó đòi hỏi chúng ta phải lựa chọn đánh giá tình trạng phổi của người cho, của người nhận. Nó liên quan đến tim mạch, nhiễm khuẩn và nhiều vấn đề khác nữa.

Nói về tình trạng của phổi được cho để ghép vào người nhận, GS. Quyết cho biết, nếu phần phổi đó đang nhiễm khuẩn thì rất khó. Phổi trong quá trình hô hấp, hồi sức đã có tổn thương, nếu mang một cái phổi không thực sự khỏe ghép vào người khác thì cơ hội nhiễm trùng cao. Vì vậy, việc chăm sóc để thành một phổi khỏe, cung cấp đủ chức năng cho cơ thể mới không phải là dễ.

Hiện tại, sau mổ, sức khỏe bố và bác ruột cháu Bình là những người cho phổi đều ổn định. Cháu Bình, người nhận phổi đang được theo dõi, các chỉ số sinh tồn đều ổn định và đang được điều trị tích cực.

Nguyễn Huệ