Đầy mâu thuẫn trong báo cáo về số người chết ở mỏ vàng Mà Sa Phìn

Những phu vàng lục tục tháo chạy khỏi vụ sạt lở

Lào Cai xác định thêm 5 nạn nhân tử vong

Liên quan đến vụ lũ quét và sạt lở đất kinh hoàng đêm 19, rạng sáng 20.8 tại khai trường vàng Mà Sa Phìn (xã Nậm Xây, huyện Văn Bàn), trước thông tin phản ánh của Báo Lao Động về số người chết nhiều hơn 2, UBND huyện Văn Bàn cho biết, đã lập tức yêu cầu cơ quan công an vào cuộc xác minh làm rõ.

Trao đổi với PV, ông Đỗ Văn Duy - Chủ tịch UBND huyện Văn Bàn, cho biết: Đến chiều qua (23.8), cơ quan chức năng mới xác minh rõ và tổ chức công bố danh tính 5 người dân ở xã Cam Cọn, huyện Bảo Yên gặp nạn trong vụ sạt lở đất ở khu vực mỏ vàng Mà Sa Phìn.

Danh sách số người bị chết và mất tích ở Cam Cọn đã được UBND xã này lập từ hôm 21.8

Theo đó, danh tính 5 nạn nhân, được xác định gồm: Trương Văn Nhất (SN 1996), Triệu Văn Bách (SN 1982), đều trú tại thôn Cam 1, xã Cam Cọn, Bảo Yên; Bàn Văn Nhung (SN 1996), Bàn Văn Lợi (SN 1999), Bàn Văn Ngân (SN 1999) cả ba đều trú tại thôn Cam 3, xã Cam Cọn, Bảo Yên. Cả 5 nạn nhân đều là công nhân của Công ty CP vàng Nhẫn.

Tuy nhiên, theo bản danh sách nạn nhân PV Báo Lao Động tiếp cận được, thì số lượng người chết và bị thương đã được UBND xã Cam Cọn lập từ hôm 21.8, tức là trước ít nhất 1 ngày so với thời điểm các lãnh đạo tỉnh Lào Cai gồm ông Vương Trinh Quốc - Chánh văn phòng UBND tỉnh và ông Đặng Xuân Phong – Chủ tịch UBND tỉnh phát biểu là chỉ có 2 người chết.

Còn tại cuộc trả lời PV Báo Lao Động ngay tại tâm chấn của trận sạt lở sáng 24.8, ông Hoàng Văn Thuận - Phó Giám đốc công ty CP vàng Nhẫn tiếp tục khẳng định, số nạn nhân bị thiệt mạng của công ty chỉ là 2 như đã báo cáo lên chính quyền địa phương. Trong đó, có một người là cháu ruột của ông, quê ở Võ Nhai, Thái Nguyên.

Ông Hoàng Văn Thuận - Phó Giám đốc công ty vàng Nhẫn (người đội mũ cối) đang chia sẻ với PV về sự việc vừa xảy ra

Nói về những nạn nhân thiệt mạng khác, vị Phó giám đốc khẳng định, ông không biết những người này, bởi, ngoài diện tích đơn vị ông được cấp phép quản lý và khai thác, ở Mà Sa Phìn vẫn có những hầm mỏ khác của cánh vàng tặc.

Đặc điểm của những lán trại này là không được trang bị an toàn theo quy định, nên rất dễ xảy ra sự cố nếu thời tiết chuyển biến xấu. "Rất có thể số người chết kia thuộc những lán trại này", ông Thuận nêu quan điểm.

Hành trình cóp nhặt chứng cứ

Thế nhưng đó vẫn chưa phải là tận cùng của những mâu thuẫn mà hành trình gian khó của PV Báo Lao Động trên chặng đường lội bộ hơn 20km từ khu vực cầu treo Nậm Xây đến tận hiện trường kinh hoàng của vụ sạt lở muốn lột tả.

Sau đây là những nhân chứng sống chúng tôi đã gặp trên dọc đường đi, và những câu chuyện của họ khiến cho những truyền miệng về một vụ sạt lở khiến hàng chục người chết ngày càng có cơ sở.

Ông Giàng A Khua - một người dân sống trên con đường độc đạo từ bãi vàng ra đến đường lớn khẳng định: Chính tay mình đã khiêng rất nhiều xác người. Mỗi lần như vậy, họ được trả 2 triệu đồng cho 8 tiếng đi bộ; 4 người khênh một cáng.

Hàng trăm phu vàng bỏ chạy khỏi hiện trường, hầu hết đều đói rạc rời và bị nợ lương nhiều tháng. Họ chia sẻ: Sống được là may rồi và không bao giờ quay trở lại.

Ông Nông Văn Thành, ở Bắc Cạn - Nạn nhân thoát ra từ vụ sạt lở kinh hoàng khẳng định: Khu vực lán trại của ông có 24 người thì ít nhất có 3 người chết và 1 người mất tích. Tất cả đều không thuộc biên chế của công ty Vàng Nhẫn mà là khai thác tự do.

Một lán trại chênh vênh giữa sườn núi, chỉ một cơn lũ lớn có thể quét sạch tất cả

Cổng chính công ty vàng Nhẫn. Tuy nhiên muốn đến được khai trường, nhóm PV phải đi bộ khoảng 2h đồng hồ nữa.

Nhóm người Mông này cho biết, họ được thuê để tìm xác các nạn nhân. Chủ bưởng treo giá 5 triệu đồng cho ai tìm được xác. Tuy nhiên suốt cả ngày tìm kiếm họ chưa tìm được ai nên không có một đồng thù lao nào. "Còn nhiều xác chưa tìm thấy lắm", một người nói.

Chủ quán một quán cóc dọc đường tên Triệu Tòn Nhất (thôn Phù Lá Ngài, xã Nậm Xây) khẳng định với PV: Chết nhiều lắm, chính mắt em nhìn thấy hơn 20 thi thể phu vàng được đưa qua đây, thời gian chủ yếu là từ chiều cho đến 12 giờ đêm.

Những lán trại tan hoàng vì trận lũ quét và trận sạt lở

Nơi đây đã từng là nơi sinh sống của hàng chục công nhân, nay đã tan tành thành bình địa

Hầm vàng của công ty Nhẫn đã bị đất sạt vào ngập gần hết. Theo người quản lý, hầm lò này sâu khoảng 200m, trung bình mỗi công nhân sẽ chia ca để đào, mỗi ca từ 6-8 tiếng.

Một mẩu quặng này có thể chứa cả vàng, titan và Vonfram được lấy ra từ mỏ

Hệ thống nhà xưởng của công ty vàng Nhẫn đã bị cơn lũ làm sạt lở đáng kể

Những chiếc xe máy bị cuốn trôi và phá hỏng hoàn toàn

Cơn cuồng nộ của đất trời đã làm cho những con đường, vốn xưa có thể đi được ô tô, hỏng hoàng toàn

Người đàn ông này ở Ngọc Lặc, Thanh Hóa, cho biết ông đã từ quê nhà bắt xe ra tìm con trai suốt 4 ngày hôm nay nhưng chưa được. Con trai ông sinh năm 1997, đi làm phu vàng từ đầu năm, chưa lần nào kịp gửi tiền về nhà nhưng đã mãi ra đi vì cơn lũ dữ.

Phạm Văn Dự (21 tuổi, ở Ngọc Lặc, Thanh Hóa), đau đớn kể về cái chết của người bạn thân: "Trước khi bị lũ cuốn trôi, bạn có chìa tay về phía em và gọi nhưng em chẳng thể làm gì được vì nước lớn quá. Giờ em đang đi tìm xác bạn"

Bàn tay trái của Dự đã bị mất một ngón vì tai nạn trong quá trình làm vàng

Như vậy, theo lời kể của các nhân chứng sống, thì ít nhất đã có 11 người chết trong vụ sạt lở đất kinh hoàng ở khai trường Mà Sa Phìn. Trong đó, ngoài 2 người thuộc công ty vàng Nhẫn, những người còn lại đều có đặc điểm chung là không biết chủ nhân của họ là ai.

Họ, phần lớn đều rất trẻ, đến nơi rừng thẳm núi hoang này làm công việc đào vàng theo kiểu người trước rỉ tai người sau với mức lương khoảng từ 4 đến 5 triệu đồng/tháng. Ăn ở tập trung tại các lán trại neo ở sườn núi.

Vậy, những người này có phải là "vàng tặc" hay không? Và đây liệu có phải là lý do khiến Lào Cai chậm trễ trong việc cập nhật số người chết?

PV Báo Lao Động sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc.