Đặt nhà máy thép ở thượng nguồn sông Vu Gia: Để 'bền vững cho ngành thép' (?)

Thượng nguồn sông Vu Gia nơi gần vị trí dự kiến đặt nhà máy thép. Ảnh: Ng Thành.

Dùng vốn Thụy Sĩ mua thiết bị Trung Quốc!

Ông Đinh Phú Tân – Giám đốc nhà máy thép Việt Pháp, cho biết: Dự án nhà máy thép Việt Pháp (do Cty TNHH Thép Việt Pháp làm chủ đầu tư) quy mô 17, 3ha, nằm cách thượng nguồn sông Vu Gia là 5km theo đường chim bay. Công suất nhà máy 180.000 tấn/năm, gồm 2 sản phẩm phôi thép 100.000 tấn và thép thành phẩm 80.000 tấn. Nhà máy sử dụng nguyên liệu chủ yếu là sắt thép phế liệu đã qua sử dụng được thu gom trong nước và nhập khẩu từ các nước Nhật, Mỹ được các cơ quan hữu quan kiểm định. Dự án đã đầu tư lò nấu thép theo công nghệ lò điện cảm ứng.

Nước được sử dụng trong dây chuyền từ phế liệu ra thành phẩm. Toàn bộ nước đưa vào các lò điện, máy cán và liên tục làm nguội thiết bị và làm nguội phôi phép, không dùng nước xử lý nguyên liệu. Sau quá trình làm nguội sẽ đưa ra các hồ giải nhiệt và tuần hoàn trở lại, ước tính khoảng 10m3. Ngoài ra, nước sinh hoạt của công nhân khoảng 19 m3/ngày đêm.

Về tiến độ thực hiện dự án, từ khi phê duyệt đến cuối 2016 sẽ thực hiện các thủ tục đầu tư, đến khoảng 2/2017 khởi công san lấp mặt bằng, lắp đặt các hạng mục và nghiệm thu thiết bị. Dự kiến sản xuất thử từ tháng 5 - 9/2019, và chính thức vào quý 3/2019.

Theo đại diện công ty này, về đánh giá tác động môi trường giai đoạn thi công sẽ sinh ra bụi, khí thải, đất đá, đồng thời phát sinh thêm nước thải, chất thải rắn, tiếng ồn. Môi trường không khí ảnh hưởng bán kính 200km. Giai đoạn nhà máy đi vào hoạt động sẽ phát sinh bụi và khí thải do quá trình luyện cán thép, phế liệu qua sử dụng; Phát sinh do các phương tiện vận chuyển cho nước thải sinh hoạt, phương tiện sản xuất. Về chất rắn thì lượng xỉ sinh ra khoảng 3 kg xỉ/tấn sản phẩm thép.

Bà Võ Thị Hạnh - Giám đốc Cty TNHH Việt Pháp (chủ đầu tư) cho biết hiện tại, nhà máy sử dụng thiết bị theo quy chuẩn EU được nhập từ Trung Quốc, được Thụy Sỹ (đơn vị tài trợ vốn) và Bộ KHCN Việt Nam đã kiểm định. Bà Hạnh cam kết nhà máy sẽ sử dụng quy trình sản xuất khép kín, thiết bị tiên tiến hơn, hoàn thiện hơn. Về lượng chất thải rắn thải ra là xỉ (3kg xỉ/tấn sản phẩm) thì đã có hợp đồng với công ty để xử lý.

Nhà máy thép Việt Pháp tại Điện Bàn bị người dân phản đối. Ảnh: Ng Thành.

“Di dời nhà máy lên Nam Giang là hợp lý về lâu dài”?

TS Huỳnh Ngọc Thạch - thành viên Hội đồng thẩm định đánh giá tác động môi trường (ĐTM) thuộc Sở TN&MT Quảng Nam - người chủ trì họp báo, cho rằng chủ trương của tỉnh Quảng Nam di dời nhà máy thép lên phía Nam Giang là nhằm “phát triển bền vững lâu dài cho doanh nghiệp và cho ngành sắt thép”!

Theo ông Thạch, quy trình hoạt động của nhà máy lâu nay thì chất ô nhiễm chính là bụi và khói thải, tiếng ồn chỉ xuất hiện khi nhập phế liệu. Trước đây tỉnh kêu gọi đầu tư nhưng tại thời điểm đó có một số quy chuẩn về môi trường chưa được nghiêm chỉnh chấp hành. Xây dựng nhà máy gần dân cư nên tiếng ồn và xe vận chuyển chạy qua gây bụi khiến người dân bức xúc. Hơn nữa, hoạt động của nhà máy thép chủ yếu vào ban đêm gây ảnh hưởng nên khi dời đến điểm xa dân là hợp lý. Với công nghệ hiện nay của nhà máy có thể nói nhà máy đảm bảo các vấn đề môi trường theo quy định của nhà nước. Căn cứ các quy chuẩn về môi trường thì thời gian qua hoạt động của nhà máy không gây ô nhiễm mà chỉ có ảnh hưởng đến dân cư. Ông Thạch cho rằng nguồn nước thải ra của nhà máy chủ yếu là nước thải sinh hoạt (chưa đến 20m3/ngày đêm), nước thải sản xuất không đáng kể. Chỉ giai đoạn cán có nước để làm nguội. Nước đó phần bốc hơi, phần làm nguội và tuần hoàn, do đó không quá lo lắng ô nhiễm từ nguồn nước.

Theo bà Lê Thị Tuyết Hạnh - Phó Giám đốc Sở TN&MT Quảng Nam: ngày 28/9/2016 Sở đã tổ chức thẩm định Báo cáo ĐTM và mời một số chuyên gia có kinh nghiệm về môi trường thẩm định dự án đầu tư nhà máy luyện cán thép Việt Pháp tại huyện Nam Giang. Ý kiến các thành viên hội đồng thống nhất thông qua nhưng cần chỉnh sửa bổ sung để hoàn thiện về các phương án giải phóng mặt bằng, phương án di dời, khảo sát nguồn nước cấp tại khe suối gần dự án. Sau khi có chủ trương của UBND tỉnh và có thông báo địa điểm thì mới tiến hành họp hội đồng thẩm định và có ý kiến để trình UBND tỉnh.

Hoài Văn