Đại hội lần thứ V của Đảng

Dưới ánh sáng Nghị quyết Đại hội lần thứ IV của Đảng, toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta đã ra sức khôi phục, cải tạo và phát triển kinh tế, giành thắng lợi trên nhiều lĩnh vực. Song nền kinh tế - xã hội của đất nước gặp nhiều khó khăn, thách thức mới. Đảng, Nhà nước ban hành một số chủ trương, chính sách mới về kinh tế. Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành T.Ư Đảng khóa IV (tháng 8-1979) bàn về phát triển sản xuất, tạo động lực mới cho nền kinh tế, phương hướng, nhiệm vụ phát triển công nghiệp hàng tiêu dùng và công nghiệp địa phương. Chỉ thị 100 tháng 10-1981 của Ban Bí thư T.Ư Đảng về khoán sản phẩm đến nhóm và người lao động trong hợp tác xã đã bước đầu tạo khí thế mới trong sản xuất. Nông nghiệp có chiều hướng phát triển tốt, công nghiệp quốc doanh xuất hiện một số điển hình đạt hiệu quả kinh tế cao, tiểu thủ công nghiệp phát triển khá. Công tác quản lý kinh tế bắt đầu chuyển đúng hướng. Các lĩnh vực văn hóa, xã hội cũng có nhiều chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đạt được vẫn còn không ít khó khăn, như chưa thu hẹp được những mất cân đối nghiêm trọng của nền kinh tế quốc dân; thu nhập quốc dân chưa bảo đảm cho tiêu dùng xã hội, nền kinh tế chưa tạo được tích lũy. Trong bối cảnh đó, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ V của Đảng đã họp từ ngày 27-2 đến 31-3-1982 tại Hà Nội. Dự Đại hội có 1.033 đại biểu thay mặt hơn 1,72 triệu đảng viên trong cả nước. Có 47 đoàn đại biểu quốc tế đến dự. Đại hội nghe Báo cáo Chính trị của Ban Chấp hành T.Ư Đảng và nhiều báo cáo quan trọng khác. Chỉ ra nguyên nhân khách quan của yếu kém, Đại hội đã thẳng thắn nêu lên nguyên nhân chủ quan, đó là những sai lầm về lãnh đạo và quản lý kinh tế, quản lý xã hội. Việc nắm và hiểu tình hình thực tế, việc cụ thể hóa đường lối và chấp hành đường lối của Đảng có những khuyết điểm, sai lầm. Chưa thấy hết khó khăn phức tạp của con đường đi lên chủ nghĩa xã hội từ một nền kinh tế mà sản xuất nhỏ còn phổ biến, lại trì trệ, bảo thủ, duy trì quá lâu cơ chế quản lý hành chính, quan liêu bao cấp, chậm thay đổi các chính sách. Trên cơ sở đó, Đại hội đề ra phương hướng nhiệm vụ, mục tiêu chủ yếu về kinh tế - xã hội từ năm 1981 đến năm 1985; khẳng định tiếp tục thực hiện đường lối cách mạng xã hội chủ nghĩa mà Đại hội lần thứ IV của Đảng đã vạch ra. Đại hội bầu Ban Chấp hành T.Ư và đồng chí Lê Duẩn được bầu lại làm Tổng Bí thư của Đảng. Sau Đại hội, tình hình kinh tế, nhất là thị trường giá cả tiếp tục diễn biến xấu, tiền lương thực tế liên tục bị giảm sút. Hội nghị Ban Chấp hành T.Ư lần thứ 8 đã bàn về vấn đề giá, lương, tiền và quyết định xóa bỏ cơ chế tập trung quan liêu bao cấp, thực hiện hạch toán kinh tế và kinh doanh xã hội chủ nghĩa, đẩy mạnh sản xuất và kinh doanh có hiệu quả. Ngày 10-7-1986, Tổng Bí thư Lê Duẩn từ trần. Ban Chấp hành T.Ư họp phiên đặc biệt vào ngày 14-7-1986, bầu đồng chí Trường Chinh làm Tổng Bí thư của Đảng.