Công ty Than Khe Chàm – TKV: Những bước đi chiến lược

Đặc biệt, năng suất lao động tăng rất nhanh. Những thành tựu đó đã và đang đưa Công ty lên vị trí tốp đầu ngành than về công nghệ và hiệu quả trong lĩnh vực khai thác than hầm lò.

Cũng như tất cả các đơn vị khác trong ngành Than, xưa kia mỏ Khe Chàm khai thác than hầm lò còn thủ công lắm, lúc bấy giờ chống, chèn lò chủ yếu là gỗ. Công nhân mang vác, chặt, đẽo từng đoạn gỗ trụ đường kính khoảng 20 cm vào lò để tạo thành khung chống đỡ… Nhược điểm của vì chống gỗ là kém hiệu quả, thiếu an toàn, lắp ghép lâu… Trước năm 2006 sản lượng khai thác than cho mỗi lò chợ của Khe Chàm chỉ đạt từ 20 – gần 30 ngàn tấn than/năm; mỗi công lao động cũng chỉ đạt 1,6 – 1,8 tấn than.

Qua tìm hiểu công nghệ khai thác tiên tiến từ các nước trên thế giới, mạnh dạn áp dụng phù hợp vào tình hình địa chất của Khe Chàm, Công ty đã là đơn vị đầu tiên của ngành Than áp dụng dùng vì sắt ma sát để chống lò thay cho gỗ từ năm 1996. Bằng cách đi tiên phong này, Khe Chàm đã đạt được những kết quả khá bất ngờ, sản lượng mỗi lò chợ tăng tới trên 50 ngàn tấn than/năm; năng suất lao động tăng đến 2,5 tấn than/công. Đường lò thông thoáng, cao ráo, ổn định và an toàn hơn. Các vì chống sắt được thu hồi dùng lại nhiều lần…

Đặc biệt, Khe Chàm đã kéo theo cả ngành sản xuất than hầm lò cắt giảm việc sử dụng gỗ tới 80 %, một thành công lớn trong lĩnh vực bảo vệ rừng, môi trường. Tiếp tục học hỏi kinh nghiệm và tự mày mò nghiên cứu, năm 1998 Khe Chàm lại áp dụng công nghệ chống lò bằng vì chống thủy lực đơn. Với công nghệ này việc lắp đặt, thi công của người thợ đã trở nên dễ dàng, đỡ tốn công, tốn sức rất nhiều. Nhờ đó mà công suất khai thác của lò chợ tăng lên tới 130 ngàn tấn than/năm; năng suất lao động đạt tới 3,6 tấn than/công.

Giàn tự hành thu than nóc tiên tiến nhất hiện nay.

Không dừng ở đó, năm 2002 Khe Chàm lại tạo bước đột phá trong công nghệ, đó là việc áp dụng cơ giới hóa khai thác than trong lò chợ bằng máy khấu than. Thay vì trước đó khai thác than bằng việc nổ mìn kết hợp thủ công vừa nguy hiểm, độc hại, lại tốn sức… Việc sử dụng máy khấu than chạy điện đã thay thế cho việc dùng sức người đâm choong, bổ cuốc… Khai thác liên tục bằng máy khấu hiện đại, công suất lớn đã đẩy công suất của lò chợ lên 400 ngàn tấn than/năm; năng suất vượt mức 7,5 tấn than/ công. Từ đây, người thợ vào lò không còn sợ khó khăn, nguy hiểm, gian khổ nhiều như xưa nữa mà cũng vì năng suất cao nên đời sống của họ cũng được cải thiện không ngừng.

Những năm tiếp theo, Khe Chàm liên tục áp dụng công nghệ mới như chống lò bằng vì neo chất dẻo cốt thép để giảm giá thành đầu tư, tăng tiết diện lò và rút ngắn thời gian lắp đặt… Cùng với đó, Khe Chàm sử dụng công nghệ chống giữ lò chợ bằng giá khung thủy lực GK. Loại giá GK này có cường độ chống lớn, di chuyển nhanh, kết cấu ổn định, thích ứng với điều kiện địa chất rộng, gọn nhẹ và dễ dàng sửa chữa…

Năm 2011 Khe Chàm đã đưa vào sử dụng hệ thống cửa gió tự động tại lò xuyên vỉa mức -100 khu trung tâm. Hệ thống này đã giảm được nhân lực và tăng cao tính an toàn trong việc kiểm soát rò gió. Với hai đề tài: “ Áp dụng công nghệ khai thác than bằng khoan nổ mìn kết hợp thủ công – Chống giữ lò chợ bằng giàn tự hành siêu nhẹ” và “ Áp dụng công nghệ khoan tháo khí mê tan và thử nghiệp áp dụng hệ thống tháo khí mê tan” mà năm 2013 Khe Chàm đạt giải Nhì trong hội thi Sáng tạo kỹ thuật tỉnh Quảng Ninh lần thứ IV và giải Ba hội thi Sáng tạo kỹ thuật toàn quốc.

Ngoài ra Khe Chàm cũng đưa vào sử dụng công nghệ giám sát sản xuất trong các hầm lò tập trung. Hầu hết các hầm lò đều được phủ sóng di động. Đặc biệt công tác sát khí me tan bằng hệ thống điện tử tự động cũng đã được đầu tư đồng bộ và từ rất lâu tại đây.

Lò chợ cơ giới hóa đồng bộ thu hồi than nóc lò chợ 14.5-5, công suất 600.000 tấn năm.

Từ những năm đầu tiên, Khe Chàm khai thác than ở mức + 105, nay đã khai thác than đến – 300 . Sau nhiều năm xây dựng Dự án Khe Chàm III với tổng mức đầu tư 252 tỷ đồng; công suất thiết kế 600 ngàn tấn than/năm; trữ lượng khai thác khoảng 42 triệu tấn. Đây là Dự án xây dựng một cặp giếng nghiêng từ + 25 xuống mức – 300. Chiều dài mỗi giếng gần 1,6 km. Năm 2013 Dự án Khe Chàm III chính thức đi vào hoạt động. Tại Dự án này các lò chợ được đầu tư công nghệ hiện đại, thiết kế theo kiểu cơ giới hóa đồng bộ.

Công ty Than Khe Chàm ổn định sản xuất.

Công ty Than Khe Chàm không những là đơn vị đi tiên phong trong cuộc cách mạng về đổi mới công nghệ mà còn là nơi, an toàn, yên tâm, no ấm của bao lớp công nhân thợ lò. Được biết, những người thợ lò đơn thân ở đây được sống trong khu tập thể 5 tầng, rộng rãi, khang trang, hiện đại… Người thợ lò được ăn giữa ca với mức 82.000 đồng/người; mỗi bữa ăn có từ 20 – 24 món ăn tự chọn. Đảm bảo bữa ăn ngon miệng, đủ chất, theo sở thích giúp thợ lò khỏe mạnh, tái tạo sức lao động tốt nhất. Ngoài ra còn có bánh mỳ, sữa, phở… phục vụ tới tận nơi. Khi ra khỏi lò, công nhân được dùng nước sinh tố thoải mái đảm bảo bù nước và năng lượng cần thiết. Thu nhập bình quân hiện nay của Khe Chàm là 11.636.000 đ/người; riêng khối sản xuất than là 11.789.000 đ/người.

Tới Khe Chàm năm nay đâu đâu cũng rộn ràng khẩu hiệu: “An toàn – Đổi mới – Hiệu quả - Phát triển” mới biết rằng Khe Chàm đã và đang đi đúng hướng.

Văn Nguyễn/KD&PL