Công bố hàng loạt sai phạm của 'ông lớn' SCIC

Vi phạm trong tiếp nhận, chuyển giao doanh nghiệp

Theo kết luận thanh tra, SCIC là doanh nghiệp nhà nước, hoạt động theo mô hình Công ty TNHH MTV 100% vốn nhà nước được giao thực hiện việc tiếp nhận quyền đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước tại các bộ, ngành, địa phương chuyển giao với số lượng lớn.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện một số nội dung công việc như một cấp quản lý nhà nước trong việc thẩm định, theo dõi, đôn đốc, kiểm tra các bộ, ngành, địa phương dẫn đến khó khăn trong quá trình tổ chức thực hiện.

Việc rà soát, xây dựng danh mục các doanh nghiệp nhà nước đủ điều kiện bàn giao, doanh nghiệp nhà nước thuộc đối tượng bàn giao nhưng chưa đủ điều kiện bàn giao cũng như lộ trình tiếp nhận theo từng bộ, ngành, địa phương của SCIC còn chưa đầy đủ, thiếu chính xác.

Hội đồng thành viên SCIC không có văn bản phê duyệt kế hoạch tiếp nhận doanh nghiệp hàng năm.

Thậm chí, SCIC tiếp nhận Tổng công ty cổ phần thương mại xây dựng (Vietracimex) mà không có Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, không thuộc đối tượng chuyển giao theo quy định của pháp luật.

SICI tổng hợp, báo cáo việc đại diện vốn tại Tổng công ty cổ phần Bảo hiểm Việt Nam trên cơ sở nhận chuyển giao quyền đại diện chủ sở hữu từ Vinashin là không đúng quy định.

Cơ quan thanh tra cũng nêu do SCIC đã theo dõi, tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ và các cơ quan có thẩm quyền việc tiếp nhận Công ty cổ phần dịch vụ và đầu tư phát triển Việt Ninh từ tỉnh Ninh Thuận, sau đó đã bàn giao trả lại địa phương năm 2009 trong khi thực tế SCIC chưa tiếp nhận doanh nghiệp này.

Thanh tra Chính phủ cũng cho biết, từ giai đoạn 2008-2013, SCIC đã chuyển giao lại quyền đại diện vốn nhà nước về Bộ, địa phương quản lý tổng số 30 doanh nghiệp nhưng chỉ có Công ty Cổ phần Jetstar Pacific Airlines là có văn bản của Thủ tướng Chính phủ.

Đối với 29 doanh nghiệp còn lại đã bàn giao về địa phương, Thanh tra Chính phủ yêu cầu SCIC rà soát lại để thực hiện tiếp nhận theo quy định.

Các trường hợp đã có văn bản thông báo ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng giao cho địa phương thực hiện quyền đại diện chủ sở hữu cần tập hợp báo cáo Thủ tướng về hình thức văn bản giao quyền đại diện chủ sở hữu doanh nghiệp.

Đồng thời báo cáo xin ý kiến Thủ tướng Chính phủ xử lý đối với trường hợp tiếp nhận không đúng đối tượng đối với Vietracimex.

Bất cập trong quản lý vốn đầu tư doanh nghiệp

Đáng chú ý, trong việc thực hiện quyền, nghĩa vụ của chủ sở hữu vốn nhà nước tại doanh nghiệp, Thanh tra Chính phủ phát hiện 21 trường hợp đã quá tuổi nghỉ hưu.

Nhiều cán bộ SCIC, nhất là đội ngũ lãnh đạo tham gia đại diện vốn nhà nước tại 4-5 doanh nghiệp lớn hoặc tham gia quản trị, điều hành 5-6 doanh nghiệp nhưng đồng thời còn thực hiện các hoạt động quản lý tại SCIC.

Thanh tra Chính phủ cũng nêu khuyết điểm còn tình trạng người đại diện chưa thực hiện báo cáo đầy đủ, định kỳ theo quy định; một số trường hợp người đại diện chưa thực hiện đầy đủ quyền và nghĩa vụ để doanh nghiệp vi phạm pháp luật hoặc thực hiện các dự án đầu tư không hiệu quả dẫn đến khó thu hồi vốn…

Vì thế, công tác quản lý tài chính tại một số công ty do người đại diện vốn SCIC tham gia quản lý điều hành còn để xảy ra nhiều sai phạm.

Bên cạnh đó, Thanh tra Chính phủ nhấn mạnh, SCIC chưa thể hiện rõ hoạt động giám sát đối với doanh nghiệp, không có văn bản tổ chức kiểm tra, giám sát thực hiện các chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật hay xử lý trách nhiệm theo đúng trình tự và thủ tục đối với Công ty TNHH MTV Đầu tư Phát triển công nghiệp và vận tải.

Về trách nhiệm của người đại diện vốn SCIC tại doanh nghiệp, kết luận nhận định còn tình trạng người đại diện chưa thực hiện báo cáo đầy đủ, định kỳ theo quy định; phê duyệt đầu tư không báo cáo SCIC trước khi đưa ra xin ý kiến đại hội cổ đông.

Việc đầu tư không có phương án đầu tư, không được thẩm định hiệu quả của phương án đầu tư, không xin ý kiến của SCIC trước khi tham gia ý kiến, biểu quyết tại cuộc họp hội đồng quản trị đối với việc đầu tư hoặc những nội dung quan trọng của doanh nghiệp theo quy định.

Người đại diện vốn của SCIC tại doanh nghiệp chưa thực hiện đầy đủ quy định về nghĩa vụ trách nhiệm của người đại diện vốn trong việc đôn đốc, thu hồi nợ Quỹ Hỗ trợ sản xuất và Phát triển doanh nghiệp cũng như công nợ với SCIC, kết luận nêu rõ.

Theo kết luận, Thanh tra Chính phủ đề nghị SCIC cần tăng cường công tác giám sát người đại diện, đồng thời tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động của người đại diện nhằm phát hiện các thiếu sót, yếu kém để có biện pháp ngăn chặn.

Về kinh tế, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng giao Bộ Tài chính phối hợp với cơ quan chức năng xử lý hơn 600 tỷ đồng (gồm các khoản tiền trích lập dự phòng trái quy định, sử dụng hóa đơn chứng từ không hợp lệ, chi phí không hợp lệ, các khoản nợ thuế); đồng thời kiến nghị xử lý trách nhiệm các tập thể, cá nhân liên quan.

N.Mạnh