Con người thông minh hơn nhờ virus “rác”?

Virus tồn tại trong gene người suốt 6 triệu năm Các nhà khoa học thuộc Đại học Y Michigan và Đại học Tufts (Mỹ) vừa phát hiện 19 loại DNA không phải của người (DNA có chứa đoạn gene của virus - virus DNA) và khẳng định sự tồn tại của 17 virus DNA mà các nhà nghiên cứu đã tìm ra trước đây. Kết quả này khiến nhiều người hoang mang: Phải chăng cơ thể chúng ta được tạo nên từ virus? Các nhà khoa học phát hiện ra rằng bên trong DNA của con người có rất nhiều virus, là dấu tích còn lại của những căn bệnh lây nhiễm do virus từ thời tiền sử (hay còn gọi là virus hóa thạch). Họ cho rằng, 8% số gene người được cấu tạo nên từ virus. Đây là một con số khá lớn nếu biết rằng những gene mã hóa protein chỉ chiếm khoảng hơn 1% tổng số gene người. Vì sao virus lại có thể xuất hiện và trú ngụ trong cơ thể người suốt hơn 6 triệu năm qua? 8% số gene người được cấu tạo bởi virus. Ảnh: Thehealthyarchive Theo giải thích của các nhà khoa học, tổ tiên của chúng ta trước đây đã bị nhiễm một loại virus có tên retrovirus. Trong những trường hợp đặc biệt, con virus này đã xâm nhập được vào tinh trùng hoặc trứng rồi chui vào bào thai. Vì vậy, mọi tế bào mới sinh ra trong bào thai đều thừa hưởng DNA có nguồn gốc từ retrovirus trong bộ gene của mình. Cứ thế, tổ tiên loài người truyền virus DNA cho các thế hệ con cháu. Trong cơ thể, retrovirus hoạt động ra sao? Họ endogenous retrovirus có 3 loại gene chung là gag, env và pol. Gag có tác dụng tạo ra một vỏ bọc trong bảo vệ virus, env giúp virus xâm nhập vào tế bào và pol tạo ra một loại enzyme để truyền gene của virus vào DNA của người. Lúc đầu, những con virus này vẫn còn mang trong mình “sức mạnh cũ”. DNA của chúng có thể làm phát sinh các loại virus mới. Theo thời gian, chúng mất khả năng tạo ra những loại virus mới và ảnh hưởng tới cơ thể vật chủ. Hiện tượng đột biến cũng khiến cho gene gag không còn làm việc được nữa và virus sẽ chết đi. Tuy vậy, những con virus chết đi lại vẫn có thể tạo ra những bản copy mới bộ gene của mình và “cài cắm” chúng

Việc virus chiếm một phần không nhỏ trong hệ thống gene của con người không phải là điều mới; nhưng vai trò của chúng với sự tiến hóa của nhân loại lại không được nhiều người biết đến.

Thanh Bình (Tổng hợp)

Nguồn KH&PT: http://khoahocphattrien.vn/khoa-hoc/con-nguoi-thong-minh-hon-nho-virus-rac/2016033103063380p1c160.htm