Có nên dùng ngay thuốc cầm tiêu chảy cho trẻ?

Nguyễn Mai (Hà Nội)

Theo thư bạn mô tả tình trạng bệnh, đó là những triệu chứng của tiêu chảy do Rotavirus. Chứng bệnh này hay gặp ở trẻ em, nhưng nguy hiểm hơn tiêu chảy do các nguyên nhân khác. Trẻ mắc tiêu chảy do Rotavirus thường bị nôn, sau đó đi ngoài, sốt vừa phải. Trẻ nôn rất nhiều vào ngày đầu và giảm bớt khi bắt đầu đi tiêu lỏng. Phân lúc đó sẽ toàn nước, có thể có màu xanh, đờm nhớt nhưng không có máu. Do bị nôn và đi ngoài nhiều (có thể cả chục lần trong ngày) nên trẻ rất dễ bị mất nước và chất điện giải, nhanh chóng khô kiệt, có thể tử vong nếu không được điều trị, chăm sóc kịp thời.

Khi thấy trẻ bị tiêu chảy, cha mẹ thường vội vã muốn cho trẻ dùng ngay thuốc cầm tiêu chảy, mà không biết việc dùng thuốc dễ khiến trẻ ở trong tình trạng nguy hiểm. Các thuốc cầm tiêu chảy (smectite intergrade, berberin, loperamid…) có tác dụng làm giảm nhu động ruột nên giảm số lần đi ngoài, trong khi cơ thể trẻ đang cần thải trừ hết virut, độc tố gây bệnh. Khi đó trẻ vẫn bị tiêu chảy nhưng các tác nhân gây bệnh lại bị thải hồi rất chậm, làm cho bệnh càng thêm kéo dài, thậm chí nặng hơn. Phân không tống xuất ra ngoài được, ứ lại trong ruột sinh đầy hơi, trướng bụng, trẻ càng nôn nhiều, thậm chí làm viêm ruột, tắc ruột, dẫn đến tử vong. Vì vậy, tuyệt đối không dùng thuốc cầm tiêu chảy cho trẻ khi vừa mới bị tiêu chảy, nhất là tiêu chảy do Rotavirus.

Khi trẻ bị tiêu chảy do Rotavirus thì việc cần làm là dùng oresol để bù nước và điện giải trước khi nghĩ đến chuyện cho trẻ uống thuốc cầm tiêu chảy. Hiện nay có nhiều loại gói và viên oresol khác nhau. Có loại pha trong 200ml, có loại pha trong 250ml, có loại pha trong 1 lít nước... Vì vậy cần phải chuẩn bị dụng cụ đong nước cho phù hợp với các hướng dẫn pha ghi trên gói oresol. Rửa tay trước khi pha oresol và sử dụng các dụng cụ sạch để đựng. Dung dịch oresol đã pha chỉ dùng trong 24 giờ. Khi cho trẻ uống oresol cần chú ý: Với trẻ dưới 2 tuổi cho uống từng thìa nhỏ cách nhau 1-2 phút. Trẻ lớn hơn cho uống từng ngụm bằng cốc. Nếu trẻ nôn, cho trẻ uống từng thìa, chậm hơn. Nếu đã bù oresol đường uống đúng cách mà trẻ vẫn nôn quá nhiều, có dấu hiệu mất nước (mệt, kêu khát nước, đái ít…) thì nên cho trẻ đến bệnh viện để có chỉ định bù nước bằng truyền dịch, phòng nguy cơ mất nước rất nguy hiểm cho trẻ.

Mặt khác, cũng không nên tự ý cho trẻ dùng kháng sinh hay các loại men vi sinh để điều trị tiêu chảy do Rotavirus. Vì khi đang mắc tiêu chảy, đường ruột của trẻ đang bị tổn thương, không thể hấp thu được thuốc nên việc dùng thuốc không có tác dụng mà còn có thể gây ngộ độc khi cơ thể trẻ đang yếu ớt. Việc dùng thuốc phải tuyệt đối tuân theo chỉ định của thầy thuốc.

DS. HÀ THANH