Chuyên gia mách cách nhận diện chiêu trò của 'yêu râu xanh'

Trong cuộc trao đổi mới đây, thiếu tá, tiến sĩ Trần Thị Hương, Trung tâm nghiên cứu tội phạm học và điều tra tội phạm (Viện Khoa học cảnh sát - Học viện Cảnh sát nhân dân) chia sẻ cách giúp bạn đọc Dân Việt lật tẩy chiêu trò của "yêu râu xanh".

Thời gian qua tình trạng xâm hại tình dục trẻ em gây nhức nhối. Bà có thể phân tích tâm lý, nhận diện thủ đoạn của loại tội phạm này?

- Đúng là trong thời gian qua, tình trạng xâm hại tình dục trẻ em đã và đang gây nhức nhối dư luận. Đó là sự xuống cấp về mặt đạo đức, sự thiếu hiểu biết và coi thường pháp luật của các đối tượng thực hiện hành vi phạm tội. Trẻ em bị xâm hại ảnh hưởng sâu sắc về thể chất lẫn tinh thần.

Để thực hiện được hành vi xâm hại tình dục trẻ em, các đối tượng phạm tội thường có các thủ đoạn phổ biến sau: Chúng lợi dụng sự ngây thơ non nớt, sự hạn chế về nhận thức của các em để dụ dỗ, mua chuộc và đe dọa ép buộc các em.

TS Trần Thị Hương (Ảnh NVCC)

Lợi dụng sự thiếu quản lý, giám sát của các bậc phụ huynh đối với các em. Lợi dụng mối quan hệ bị lệ thuộc của các em để thực hiện hành vi phạm tội như mối quan hệ thầy-trò, cha-con, ông -cháu… Lợi dụng điều kiện hoàn cảnh khó khăn của các em để thưc hiện hành vi phạm tội như hứa sẽ cho các em nhiều tiền, dụ dỗ các em bé bán vé số, bán hàng rong mang hàng đến nơi vắng vẻ để bán cho chúng…

Cơ quan điều tra khó khăn trong việc tìm ra chứng cứ của tội phạm xâm hại tình dục như dấu vết tinh trùng, vết thương, thiếu nhân chứng... Vậy phụ huynh khi nghi ngờ con em mình bị xâm hại cần phải làm gì?

- Khi nghi ngờ con em mình bị xâm hại tình dục, các bậc phụ huynh cần phải bình tĩnh, nhẹ nhàng động viên, thuyết phục, tạo cho các bé cảm giác tin tưởng và được an toàn sau khi nói ra sự thật. Đồng thời kiểm tra trên cơ thể trẻ để phát hiện các dấu vết trẻ bị xâm hại tình dục.

Trường hợp phát hiện trẻ bị xâm hại tình dục, phụ huynh phải đưa ngay trẻ đến cơ quan Công an nơi gần nhất để trình báo. Đối với các dấu vết như dấu vết máu, tinh trùng, lông, tóc… có trên cơ thể hoặc quần áo của bé, phụ huynh tuyệt đối không lau chùi hoặc tắm rửa cho bé mà phải giữ nguyên. Việc này nhằm để cung cấp cho cơ quan Công an phục vụ cho việc truy tìm đối tượng gây án hoặc là căn cứ để buộc tội đối với đối tượng gây án. Bên cạnh đó, phụ huynh cần phải bình tĩnh động viên các cháu kể lại sự việc. Tránh tình trạng vì bức xúc mà thổi phồng sự việc gây, khó khăn cho công tác điều tra xử lý vụ án của Cơ quan điều tra.

"Yêu râu xanh" thường lợi dụng mối quan hệ bị lệ thuộc của các em để thực hiện hành vi phạm tội như mối quan hệ thầy - trò, cha - con, ông - cháu…

Để hạn chế tình trạng xâm hại tình dục trẻ em, cơ quan quản lý Nhà nước cần có những giải pháp nào cần đưa vào luật?

- Dưới góc độ luật pháp, để hạn chế tình trạng xâm hại tình dục trẻ emtheo tôi cần xem xét việc ban hành quy trình riêng đối với điều tra xử lý các vụ án xâm hại tình dục trẻ em. Trong đó quy định được áp dụng các biện pháp điều tra đặc biệt để thu thập đầy đủ dấu vết, vật chứng làm căn cứ vững chắc cho việc xử lý chính xác, kịp thời.

Quy định bảo mật về danh tính của người bị hại vì thực tế một trong những nguyên nhân và điều kiện làm phát sinh và gia tăng tội phạm xâm hại tình dục trẻ em. Nguyên nhân là do tâm lý xấu hổ, sợ ảnh hưởng đến uy tín gia đình… nên nhiều nạn nhân và gia đình nạn nhân đã không tố cáo hoặc không cung cấp chứng cứ cho cơ quan pháp luật.

Đồng thời cần xem xét đến giá trị chứng minh lời khai của người bị hại, thay vì chỉ coi lời khai bị hại chỉ mang tính chất tham khảo như hiện nay.

Đối với những người thực thi pháp luật, cần phát huy hơn nữa tinh thần và trách nhiệm. Đặc biệt đối với các cháu bé bị xâm hại tình dục, ngoài điều tra họ đồng thời còn phải là một nhà tâm lý.

Xin cảm ơn tiến sĩ!