Châu Âu và 'hiệu ứng Donald Trump'

Khi những kỳ vọng và quy tắc về chính trị tan vỡ, mọi sự chú ý được chuyển đến trung tâm của Tây Âu: Pháp, Đức, Áo và Italia. Đây là những quốc gia sẽ tổ chức tổng tuyển cử trong những tháng tới. Trong một thời gian dài, những quốc gia đồng minh này đã nhìn xuyên Đại Tây Dương, ngó chằm chằm vào Mỹ, rồi ít nhiều thấy chính họ ở đó.

Những tuyên bố trong suốt chiến dịch tranh cử của Tổng thống đắc cử Donald Trump và chiến thắng bất ngờ của vị tỷ phú này đã đập vỡ cái gương phản chiếu này. Điều gì thực sự giúp gỡ bỏ tấm màn đen tối của các nhà lãnh đạo Châu Âu? Một thực tế đang tồn tại là có rất nhiều chính trị gia Châu Âu khác sẵn sàng làm lại hình ảnh của mình sau chiến thắng của ông Trump.

Họ không chỉ là ở ứng viên cánh hữu nổi bật nhất cho chiếc ghế Tổng thống Pháp trong cuộc đua năm 2017, bà Marine Le Pen của đảng Mặt trận Quốc gia Pháp, người đã dự đoán chiến thắng của ông Trump sẽ có lợi cho mình trong cuộc bầu cử sắp tới. Mà họ còn là những ứng viên cánh tả của Podemos ở Tây Ban Nha và Syriza ở Hy Lạp. Tất cả họ đều nghĩ có thể được lợi từ những thông điệp khác lạ như ông Trump.

Sự thay đổi này được thể hiện rõ ràng khi Tổng thống Obama đến thăm Châu Âu hồi đầu tháng này. Ông Matteo Renzi, một Thủ tướng trẻ trung và lôi cuốn của Italia, đã ngồi bên phải của ông Obama tại hội nghị bàn tròn chia tay ông chủ Nhà Trắng ở Berlin, thay thế vị trí của Thủ tướng Anh Theresa May. Với vị trí uy tín này, người Italia nhận thức đầy đủ rằng, nhà lãnh đạo của họ đang phấn chấn bởi chiến thắng của ông Trump.

Thủ tướng Renzi đã kêu gọi một cuộc trưng cầu dân ý để thúc đẩy cải cách chính trị cần thiết vào ngày 4-12 tới. Cuộc trưng cầu dân ý đã biến thành một cuộc bỏ phiếu đối với ông khi vị thủ tướng này tuyên bố sẽ từ chức nếu “cử tri đi sai đường”. Một cuộc bầu cử tổng thống cũng diễn ra tại Áo vào ngày 4-12 tới, và cũng được xem là một “hiệu ứng Trump”. Người Áo hiện nay có vẻ sẽ mang chiến thắng về tay ông Norbert Hofer, một nhân vật đảng Tự do từng sử dụng kiểu tuyên bố tranh cử như ông Trump.

Thanh Văn