Carlo Ancelotti: Bóng đá như phim ảnh

Bóng đá là tự do và điện ảnh

Có vài lần, HLV 57 tuổi này sử dụng phim ảnh như một trong những phương pháp huấn luyện của mình. Năm 2003, trước khi AC Milan bước vào trận chung kết Champions League với Juventus, Ancelotti đã cho các cầu thủ của ông xem một trong những đoạn trích nổi tiếng nhất của bộ phim Ngày chủ nhật huy hoàng do Al Pacino thủ vai. Đó là bài nói chuyện dài 3 phút của HLV đội bóng bầu dục với các học trò về mọi điều trong cuộc sống, sự sống, cái chết, sự đấu tranh hay là thất bại. Kết quả là đội bóng áo sọc đỏ đen đánh bại đối thủ sau loạt sút luân lưu để giành chức vô địch C1/Champions League thứ 6 trong lịch sử. Mọi thứ trông thật dễ dàng? Không phải vậy, phần quan trọng nhất với Ancelotti là nói chuyện với các cầu thủ, tạo động lực, đưa ra những chỉ dẫn rõ ràng, quan tâm đến khía cạnh tâm lý, cũng như sự tôn trọng.

Ancelotti luôn quan tâm tới khía cạnh tâm lý của cầu thủ

Và không nhiều người nghi ngờ khả năng giành chức vô địch Champions League của Bayern Munich, như một lẽ tự nhiên với Carlo Ancelotti, người đã giành 3 danh hiệu lớn ở châu Âu với hai câu lạc bộ vĩ đại nhất ở đấu trường này là AC Milan và Real Madrid. Không hẳn vì triết lý bóng đá cao siêu, hay chiến thuật bóng đá tỉ mỉ, mà vì phong thái dẫn dắt của HLV 57 tuổi này, mới là điều thuyết phục tất cả tin rằng, Ancelotti sẽ cùng nhà vô địch năm 2013 làm được điều đó vào cuối mùa.

“Chúng tôi chơi bóng tự do hơn với Ancelotti, tôi thích cách nghĩ của ông ấy về bóng đá”, Arjen Robben nói về HLV người Italy trước khi Bayern Munich đánh bại Monchengladbach cuối tuần trước. Ancelotti nghĩ gì về bóng đá, đó có phải là một bí mật không? “Vấn đề không phải là chiến thuật nào, 4-4-2, 4-3-3 hay 3-4-3, mà điều quan trọng nhất là các cầu thủ cảm thấy thoải mái trong hệ thống chơi bóng đó”, câu trả lời của HLV 57 tuổi này rất đơn giản, “chẳng hạn, tôi nghĩ Ronaldo có thể chơi như một trung phong, và khi chúng tôi nói chuyện, cậu ấy nói rằng thích chơi ở cánh hơn, nơi cậu ấy có thể nhìn thấy mọi thứ. Tại sao tôi phải cố thay đổi vị trí của một cầu thủ ghi 50 bàn mỗi mùa, không việc gì phải làm thế cả”, Ancelotti kết luận.

“Có hai kiểu HLV, một là chỉ nhìn và không thay đổi quá nhiều, họ cứ để các cầu thủ chơi bóng. Kiểu thứ hai thì muốn động tay vào mọi thứ, nhưng rồi lại hủy hoại câu lạc bộ”, HLV người Italy nói đến các phong cách làm việc khác nhau, và ông thuộc kiểu đầu tiên.

Sự thay đổi rõ nhất ở Bayern Munich hiện tại so với thời Pep Guardiola chính là sự thoải mái trong cách vận hành lối chơi của các cầu thủ. Ví dụ, khi Thiago Alcantara cầm bóng ở giữa sân, Douglas Costa không phải di chuyển vào vị trí cố định nào đó ở bên cánh trái, còn ở phía bên kia Robben cũng chẳng phải chạy chiến thuật để mở khoảng trống cho các hậu vệ cánh lao lên phía trước nữa. Nói một cách dễ hiểu hơn, các cầu thủ sẽ tự mình quyết định vị trí để nhận đường chuyền từ đồng đội, và tùy ý triển khai bóng theo cách cảm nhận của họ.

Ribery đang hồi sinh dưới sự dẫn dắt của Ancelotti

Nhưng không chỉ đơn thuần là sự tự do, các cầu thủ phải bảo đảm có sự tổ chức ở trên sân, và có những nguyên tắc họ phải tuân thủ. Chẳng hạn như tất cả phải phòng ngự khi không có bóng trong chân, đó là lí do mà người ta nhìn thấy, cả đội hình Bayern Munich luôn dịch chuyển về phần sân nhà, và bao quát không gian xung quanh mình. “Luôn có những nguyên tắc rõ ràng trong đội bóng của tôi, và điều quan trọng là các càu thủ phải làm được điều đó trong thi đấu, đó là tính tổ chức của một tập thể, không phải là những cá nhân riêng rẽ”, HLV người Italy khẳng định cách thức xây dựng một đội bóng.

Đấy cũng là cách mà HLV Del Bosque từng vận dụng ở Real Madrid những năm 2000, cứ để Zidane, Figo và Raul điều khiển trận đấu của họ. Hay HLV Alex Ferguson từng khiến mọi đối thủ ở nước Anh phải bất ngờ, vì cách ông sắp xếp đội hình chẳng giống ai, và Manchester United thì luôn biết cách giành chiến thắng theo cách không ngờ tới đó.

Sức mạnh của sự bình thản

“Khi ông ấy nói về chiến thuật, chúng tôi có cảm giác như ông ấy không chỉ nói về bóng đá, mà còn những điều ngoài trái bóng nữa, đó là điều tuyệt nhất từ Ancelotti”, Franck Ribery nói về sự khác biệt giữa HLV người Italy với những người từng dẫn dắt Bayern Munich trong vài năm qua.

Ancelotti không thích được gọi là coach hay manager, mà chỉ muốn được gọi là một người làm công tác huấn luyện hay dẫn dắt một đội bóng. Sự phân biệt có tính nghề nghiệp này khiến ông luôn tạo ra mối quan hệ tốt đẹp với các cầu thủ. Một phần vì sự thâm trầm được phát triển tự nhiên từ tính cách, sau đó được nuôi dưỡng trong môi trường phù hợp, và được nghiền ngẫm qua thế giới điện ảnh.

“Tôi luôn cố gắng sống yên lành với mọi người, tôi lớn lên như vậy, vì tôi sống trong một gia đình luôn giữ được sự bình lặng. Cha tôi là người có tính cách trầm lặng, và tính cách của tôi được hình thành như vậy”, Ancelotti tiết lộ trong cuốn tự truyện Quiet leadership, “bạn có nhìn thấy điểm yếu nào từ Corleone không, một người thâm trầm, và tạo ra quyền lực từ chính điều đó”.

Ancelotti luôn trông rất bình thản

Mặt khác, đó cũng là lí do, Carlo Ancelotti không bao giờ gặp rắc rối với các cầu thủ, ông luôn biết cách làm việc với những ngôi sao, một người giỏi giữ cân bằng trong đội bóng, để thỏa mãn cả những người không cảm thấy hạnh phúc. Một bí quyết nữa, “tôi luôn đối xử với họ (các cầu thủ) với tư cách một người bình thường, chứ không phải là cầu thủ, tôi muốn nói chuyện với họ theo cách như vậy”. Chìa khóa trong việc giữ được trạng thái ổn định trong một câu lạc bộ là cách tạo động lực cho tất cả mọi người, thuyết phục họ rằng, phải thay đổi suy nghĩ của ông từ trên sân tập.

Carlo Ancelotti không phải là kiểu HLV gào thét vì đội bóng gặp thất bại, hay gặp phải những kết quả không như ý, đôi khi ông muốn hét lên với các cầu thủ, nhưng lại thích tìm ra câu trả lời cho thất bại hơn là tự biến mình thành người mất kiểm soát, như Ancelotti tự nhận như vậy.

Khi được hỏi về chuỗi trận nghèo nàn của Bayern Munich (thua Atletico Madrid, hòa Cologne và Frankfurt), HLV 57 tuổi này bình tĩnh hướng câu trả lời đến vấn đề thể lực hơn là về chiến thuật, sự thiếu tự tin hay chất lượng chơi bóng không thật tốt của câu lạc bộ này. “Khi bạn phải chơi bóng 3 ngày một trận, thì thách thức về thể trạng sẽ xuất hiện, các cầu thủ sẽ không đạt trạng thái thể lực tốt nhất, họ sẽ thiếu tập trung, và cả động lực thi đấu nữa, chuyện chỉ như vậy”, Ancelotti gạt bỏ những hoài nghi về năng lực của đội bóng sau 3 trận liên tiếp không thắng.

Carlo Ancelotti từng rất thành công với Real Madrid

Và tất cả đều biết, khi một người hâm mộ tính cách của nhân vật Corleone yên lặng, tất sẽ có một điều gì lớn lao sẽ xảy ra sau đó.

Trần Dũng