Cấp giấy phép CITES theo Cơ chế một cửa Quốc gia: Dậm chân tại chỗ

Ngại thay đổi là một trong số lý do khiến các DN không tham gia áp dụng thủ tục Cấp giấy phép CITES theo NSW. Ảnh: Nguyễn Thanh.

Lợi ích rõ ràng…

Thủ tục cấp Giấy phép CITES cho các DN XK, NK, tái XK mẫu vật động vật, thực vật thuộc các Phụ lục của CITES được chính thức triển khai theo Cơ chế một cửa Quốc gia (NSW) từ cuối năm 2015. Hiện, có 5 DN đã tham gia áp dụng gồm: Công ty TNHH Christian Dior Việt Nam, Công ty TNHH Louis Vuitton Việt Nam, Công ty TNHH Quốc tế Tam Son, Công ty CP Sản xuất và Dịch vụ Trầm Hương, Công ty TNHH Hải Mã.

Công ty TNHH Christian Dior Việt Nam (DN chuyên NK ví da, túi xách… có nguyên liệu bằng da cao cấp từ Pháp, tiêu thụ tại thị trường nội địa) là một trong số 5 DN đã tham gia triển khai thủ tục Cấp giấy phép CITES theo NSW ngay từ những ngày đầu. Theo ông Nguyễn Đức Thuận, chuyên viên XNK của Công ty, trung bình mỗi tháng DN NK 3 chuyến hàng, tương ứng với đó là ba lần tiến hành thủ tục xin Cấp giấy phép CITES. “So với làm hồ sơ giấy trước kia, việc áp dụng NSW thực sự đem lại nhiều lợi ích cho DN. Nếu tính tổng thời gian, thay vì 10-15 ngày mới nhận được giấy phép như khi làm hồ sơ giấy, hiện thời gian cấp giấy phép rút ngắn chỉ còn khoảng 5 ngày. Ngoài ra, DN cũng tiết kiệm nhiều công sức chạy đi chạy lại giữa trụ sở Công ty và cơ quan CITES. Mỗi khi có nhu cầu xin cấp giấy phép, DN chỉ cần chuyển đầy đủ hồ sơ qua hệ thống điện tử và chờ phản hồi của cơ quan CITES. Nếu hồ sơ có bất kỳ sai sót gì, DN cũng ngay lập tức nhận được thông tin, kịp thời sửa chữa”, ông Thuận nói.

Đại diện một số DN khác đã tham gia triển khai thủ tục Cấp giấy phép CITES theo NSW chia sẻ thêm: Ban đầu DN còn bỡ ngỡ, tuy nhiên khi làm thường xuyên, nhiều lần, đã quen với NSW, mọi thứ diễn ra khá suôn sẻ, thuận tiện. Liên quan tới vấn đề này, bà Phan Thị Nguyệt, chuyên viên Cơ quan quản lý CITES Việt Nam (Bộ NN&PTNT) cho biết: Cơ quan CITES luôn cố gắng hoàn thành việc cấp giấy phép CITES sau khoảng 3-5 ngày. Ngoài ra, đơn vị cũng sẵn sàng hỗ trợ tối đa cho DN, giải đáp mọi thắc mắc liên quan khi DN có nhu cầu.

…vẫn còn ngần ngại

Những ích lợi đem lại từ việc áp dụng NSW khá rõ ràng, tuy nhiên điều đáng buồn là số DN tham gia áp dụng thủ tục Cấp giấy phép CITES theo NSW còn khá khiêm tốn. Bằng chứng là, vào đầu tháng 7/2016, trao đổi với phóng viên Báo Hải quan, bà Nguyệt cho biết chỉ có 5 DN tham gia áp dụng NSW đối với thủ tục kể trên thì đến nay, con số đó vẫn chưa có gì biến chuyển. Thậm chí, trong 5 DN tham gia, Công ty CP Sản xuất và Dịch vụ Trầm Hương chỉ áp dụng duy nhất một lần thủ tục Cấp giấy phép CITES theo NSW rồi tạm hoãn vô thời hạn.

“Công ty chuyên kinh doanh mặt hàng gỗ trầm hương, chủ yếu tiêu thụ tại thị trường trong nước. Thông thường, một năm DN mới có một đơn hàng XK, thậm chí là vài năm mới có một đơn, tần suất xin cấp giấy phép CITES khá ít. Vì thế, sau khi đi tập huấn về thủ tục Cấp giấy phép CITES theo NSW, mặc dù DN có triển khai một lần thành công, song cũng không còn mặn mà nữa”, ông Đặng Đình Hiền, đại diện Công ty CP Sản xuất và Dịch vụ Trầm Hương bộc bạch.

Khi trao đổi với chính các DN đã tham gia tập huấn thủ tục Cấp giấy phép CITES theo NSW mà chưa từng áp dụng, câu trả lời phóng viên Báo Hải quan nhận được cũng tương tự như Công ty Trầm Hương. Đó là bởi, số lần xin cấp giấy phép CITES không nhiều, DN đã quen với cách làm cũ, ngại ngần thay đổi. Nếu tương lai số lần xin cấp giấy phép CITES nhiều lên hoặc Bộ NN&PTNT đưa ra quy định bắt buộc phải thực hiện hoàn toàn việc xin cấp giấy phép CITES thông qua hồ sơ điện tử thì DN mới triển khai.

Xung quanh vấn đề này, bà Nguyệt cho biết thêm: Trước đây, điểm khiến nhiều DN ngần ngại không áp dụng thủ tục Cấp giấy phép CITES theo NSW còn là hệ thống hay trục trặc, có những sai lỗi hoặc dung lượng file đính kèm chỉ giới hạn nhất định gây khó khăn cho DN. Hiện nay, các vướng mắc này hầu như đã được những đơn vị liên quan (Bộ NN&PTNT, Tổng cục Hải quan, Tập đoàn Viettel) phối hợp tháo gỡ. Cơ quan CITES luôn sẵn sàng hỗ trợ và mong cộng đồng DN sẽ tích cực áp dụng thủ tục theo NSW hơn. Hiện, cơ quan CITES cũng đã đề xuất Bộ NN&PTTN cấp kinh phí để trong thời gian tới có thể tổ chức thêm các buổi tuyên truyền cho DN về những lợi ích thiết thực của việc áp dụng NSW khi triển khai thủ tục Cấp giấy phép CITES.

Thanh Nguyễn