Cần điều chỉnh chính sách hỗ trợ

Nhiều chỉ tiêu chưa đạt

Theo báo cáo của Sở NN&PTNT, sau 4 năm triển khai Đề án CGH, đã tạo được chuyển biến bước đầu trong việc đưa CGH vào sản xuất. Đến nay, toàn thành phố có 5.669 máy làm đất, tăng 932 máy so với trước khi triển khai Đề án; 272 máy cấy, tăng 268 máy; 990 máy phun thuốc bảo vệ thực vật có động cơ, tăng 470 máy; 872 máy gặt đập liên hợp, tăng 475 máy. Tổng kinh phí đầu tư cho chương trình CGH đạt hơn 268 tỷ đồng. Theo Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Khuyến nông Hà Nội Vũ Thị Hương, CGH đã góp phần tăng năng suất cây trồng, vật nuôi từ 10 đến 15%, giảm chi phí sản xuất từ 0,7 đến 2,8 triệu đồng/ha/vụ, giảm tổn thất thu hoạch 2-3%, bảo đảm tính thời vụ. Năng suất và chất lượng nông sản cao gấp từ 1,5 đến 2 lần so với lao động thủ công.

Cơ giới hóa khâu làm đất tại xã Bình Minh (huyện Thanh Oai). Ảnh: Bá Hoạt

Tuy vậy, nhìn vào thực tế, CGH trong nông nghiệp mới tập trung vào khâu làm đất, còn khâu gieo cấy, chăm sóc, thu hoạch, bảo quản chưa nhiều. Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Ngô Đại Ngọc nhận xét: Sau 4 năm triển khai Đề án, về trồng trọt chỉ có 2/4 khâu đạt và vượt chỉ tiêu đề ra là khâu làm đất (đạt 105% so với kế hoạch) và khâu thu hoạch bằng máy gặt đập liên hợp (đạt 173%). Hai khâu không đạt là gieo cấy (mới đạt 12,7% kế hoạch) và khâu phun thuốc phòng trừ sâu bệnh bằng máy có động cơ (chỉ đạt 75% kế hoạch).

Tương tự, đối với chăn nuôi cũng chỉ có 3/6 khâu đạt và vượt theo chỉ tiêu đề ra là: CGH thái cỏ (đạt 100% kế hoạch), hệ thống làm mát chuồng trại cho gà (đạt 117%) và cho ăn uống bán tự động (đạt 105%). Ba khâu không đạt là CGH hệ thống cho ăn bán tự động, uống tự động cho lợn (chỉ đạt 78%); hệ thống làm mát chuồng trại cho lợn (chỉ đạt 77%) và CGH khâu vắt sữa bò (chỉ đạt 75%)... Đánh giá một cách khách quan, mức độ CGH nông nghiệp của Hà Nội còn thấp so với cả nước và một số tỉnh Đồng bằng sông Hồng. Hơn nữa, CGH chưa đồng bộ.

Nguyên nhân CGH ở Hà Nội đạt thấp là sản xuất nông nghiệp quy mô nông hộ, sự hợp tác sản xuất hàng hóa thấp nên việc đầu tư CGH gặp nhiều khó khăn, nhất là các loại máy có công suất lớn. Trong khi đó, đội ngũ cán bộ cơ sở còn yếu về chuyên môn, chưa được đào tạo và trang bị kiến thức bài bản nên quá trình thực hiện khó khăn, các cơ sở dịch vụ sửa chữa máy CGH chưa nhiều…

Chính sách hỗ trợ chưa phù hợp

Chính sách thúc đẩy CGH của thành phố dù đã ban hành nhưng chưa sát thực tế nên mặc dù nhu cầu đầu tư CGH tăng nhưng người dân vẫn khó tiếp cận. Cụ thể, chính sách hỗ trợ trực tiếp thấp, vay vốn ngân hàng khó khăn, tổ chức triển khai chính sách chậm... làm ảnh hưởng đến việc đưa CGH vào sản xuất. Theo bà Vũ Thị Hương, từ năm 2013 đến 2016, toàn thành phố mới có 122 hộ vay vốn ngân hàng mua 140 máy và giải ngân tiền hỗ trợ lãi suất ngân hàng được hơn 4,3 tỷ đồng.

Bà Hoàng Thị Tuyết, Phó Trưởng phòng Kinh tế huyện Phúc Thọ cho biết, các hộ có nhu cầu đầu tư mua máy CGH sản xuất nông nghiệp trên địa bàn huyện khá đông nhưng số hộ tiếp cận được với những chính sách hỗ trợ lãi suất từ Đề án CGH của thành phố chỉ đếm trên đầu ngón tay. Thủ tục vay vốn rất rườm rà, trong khi kinh phí hỗ trợ thấp nên nông dân không mặn mà. Để được hỗ trợ, hộ nông dân phải gửi phiếu trả lãi suất ngân hàng về Trung tâm Khuyến nông, 6 tháng một lần Trung tâm mới chuyển lên Sở NN&PTNT sau đó mới trình Sở Tài chính thẩm định rồi tiếp tục trình lên UBND thành phố. Sau khi hoàn tất thủ tục, kinh phí sẽ được chuyển về Trung tâm Khuyến nông rồi mới đến tay người dân. Việc tổ chức triển khai chính sách chậm và rườm rà nên nhiều hộ không thiết tha với lãi suất hỗ trợ. Đây là kiến nghị của rất nhiều địa phương trong những năm qua nhưng việc tháo gỡ vướng mắc hết sức chậm chạp nên Đề án chưa phát huy được hiệu quả.

Thực tế cho thấy, việc đưa CGH vào đồng ruộng vừa giúp nông dân giảm chi phí đầu tư, giảm sức lao động vừa đem lại hiệu quả kinh tế cao nên cần tập trung đẩy mạnh. Vì vậy, các sở, ngành chức năng cần tham mưu cho thành phố điều chỉnh chính sách hỗ trợ theo hướng đơn giản, thuận lợi; hỗ trợ lãi suất một lần thay vì hỗ trợ lãi suất trong 3 năm để chương trình đạt hiệu quả cao hơn trong giai đoạn tới.

Nguyễn Mai