Cần chính sách đột phá phát triển điện mặt trời

Phát triển tốc độ cao!

5 năm trở lại đây, điện mặt trời trên thế giới đang được đầu tư phát triển với tốc độ cao. Năm 2014, đã có 177 GW công suất điện mặt trời được kết nối với lưới điện, tăng 39 GW so với năm 2012 (100 GW). 5 nước sản xuất điện mặt trời nhiều nhất là: Đức 35,65 GW; Ý 18 GW; Trung Quốc 17,7 GW; Nhật 11,86 GW, Mỹ 11,42 GW.

Trong 5 gần đây, ngành công nghiệp điện mặt trời phát triển với tốc độ cao. T.L

Tình hình phát triển điện mặt trời trên thế giới cũng góp phần thúc đẩy Việt Nam có chính sách đầu tư phát triển toàn diện nền công nghiệp điện năng nước nhà. Đồng thời, bên cạnh sự phát triển nhiệt điện khí, nhiệt điện than, điện hạt nhân, không thể không có chính sách hợp lý đối với sử dụng năng lượng tái tạo, trước hết là điện gió và điện mặt trời.

Theo ông Nguyễn Đức Cường-chuyên gia cao cấp Trung tâm Năng lượng tái tạo và cơ chế phát triển sạch, Viện Năng lượng, Bộ Công Thương, tính đến thời điểm này, Việt Nam có một nhà máy điện mặt trời đang được xây dựng tại huyện Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi trên diện tích 24ha, công suất thiết kế 19,2MW. Sở Công Thương tỉnh Bình Thuận cũng vừa cấp phép đầu tư dự án nhà máy điện mặt trời tại xã Vĩnh Hảo, huyện Tuy Phong cho Công ty TNHH DooSung Vina trên diện tích 50ha, công suất thiết kế 30MW, tổng vốn đầu tư khoảng 66 triệu USD.

Bên cạnh đó, các nhà đầu tư lớn (trong và ngoài nước) cũng đang xúc tiến triển khai hơn 30 dự án điện mặt trời, trung bình công suất mỗi dự án khoảng 50MW, tập trung chủ yếu tại các tỉnh miền Trung như: Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận và đồng bằng sông Cửu Long. Đây là những khu vực có cường độ bức xạ mặt trời và số giờ nắng cao, trung bình khoảng 5 kWh/m2/ngày.

Những năm trước đây, phát triển điện mặt trời có suất đầu tư khá lớn. Song hiện nay, suất đầu tư điện mặt trời đã giảm và hấp dẫn hơn, dao động từ 1.400 - 1.800 USD/kW (tùy thuộc vào địa điểm) và có xu hướng tiếp tục giảm.

Cần cơ chế, chính sách…

Để phát triển điện mặt trời, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 2068/QĐ-TTg ngày 25.11.2015 phê duyệt chiến lược phát triển năng lượng tái tạo của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Trong đó, nêu rõ định hướng phát triền nguồn năng lượng mặt trời, cung cấp điện cho hệ thống điện quốc gia và khu vực biên giới, hải đảo, vùng sâu, vùng xa chưa thể cấp điện từ nguồn điện lưới quốc gia.

Thách thức lớn nhất hiện nay là thủ tục hành chính liên quan đến việc xin cấp phép xây dựng, bổ sung nguồn điện mặt trời vào quy hoạch phát triển điện quốc gia và quy hoạch điện của từng địa phương trong việc triển khai các dự án. Trường hợp dự án có công suất thiết kế trên 50 MW phải bổ sung vào quy hoạch điện quốc gia, dưới 50 MW bổ sung vào quy hoạch điện tỉnh.

Cuối năm 2015, đầu năm 2016, Viện Năng lượng và các cơ quan liên quan đã hoàn thành cơ chế hỗ trợ điện mặt trời nối lưới, bao gồm biểu giá điện cố định, kèm theo các ưu đãi về thuế thu nhập, thuế nhập khẩu thiết bị, cơ sở hạ tầng…

Hiện nay, tổng công suất các nguồn điện của Việt Nam khá lớn và có khả năng dự phòng lên đến 30%, nhưng phân bố không đều giữa các miền. Trong đó, tổng công suất các nguồn thủy điện vẫn chiếm tỷ trọng khá lớn, lên đến gần 40%, tập trung chủ yếu ở miền Bắc và miền Trung, lại phụ thuộc nhiều vào thiên nhiên. Điển hình như 2 năm gần đây, do ảnh hưởng của hiện tượng El Nino nên lưu lượng nước về các hồ thủy điện rất hạn chế, hệ thống đường dây 500 kV Bắc - Nam liên tục phải truyền tải công suất cao từ miền Bắc vào miền Trung và miền Nam, kéo theo tổn thất điện năng cao.

Vì vậy, việc phát triển điện mặt trời là rất cần thiết.