Buôn lậu vẫn luôn nóng!

Trong nửa đầu năm 2016, lực lượng Quản lý thị trường cả nước đã kiểm tra 87.093 vụ; phát hiện, xử lý 54.424 vụ vi phạm với tổng số thu nộp ngân sách 329,86 tỷ đồng (tăng 96,34 tỷ đồng, tăng 41,2% so với cùng kỳ năm 2015). Trong đó, xử lý 9.624 vụ vi phạm an toàn thực phẩm với trị giá hàng vi phạm 73,6 tỷ đồng; xử phạt vi phạm hành chính 23,1 tỷ đồng.

Vẫn diễn biến phức tạp

Theo báo cáo của Cục Quản lý thị trường (CQLTT) hoạt động vận chuyển, buôn bán hàng cấm, hàng nhập lậu vẫn diễn biến phức tạp, tập trung vào các mặt hàng có giá cả chênh lệch lớn giữa trong nước và nước ngoài, mức thuế nhập khẩu cao hoặc bị áp dụng hạn ngạch.

Đáng chú ý, buôn lậu rượu ngoại, thuốc lá điếu và đường cát, sản phẩm tươi sống như gia cầm, sản phẩm gia súc, gia cầm… ngày càng tinh vi. Hàng hóa được cất giấu, ngụy trang rất khó phát hiện.

Theo đại diện Chi cục QLTT Tp Hồ Chí Minh, 6 tháng qua, tình hình buôn bán hàng nhập lậu, hàng giả và gian lận thương mại trên địa bàn vẫn diễn biến phức tạp, đặc biệt nóng về vấn đề buôn bán, vận chuyển thuốc lá ngoại nhập lậu. Hoạt động buôn lậu thường diễn ra vào ban đêm, vận chuyển nhỏ lẻ, khiến công tác kiểm tra, thu giữ rất khó khăn.

Tại các tỉnh Tây Nam Bộ, hoạt động buôn lậu thuốc lá ngoại khu vực biên giới vẫn không kém phần náo nhiệt. Theo Chi cục QLTT tỉnh Tây Ninh, tình hình buôn bán, vận chuyển trái phép thuốc lá điếu ngoại nhập lậu trên địa bàn tỉnh có chiều hướng tăng,_tập trung chủ yếu ở ba xã phía Tây huyện Trảng Bàng và huyện Bến Cầu.

Các đối tượng rất manh động, sẵn sàng cản trở, chống đối lại lực lượng kiểm tra để giật lại hàng, gây nguy hiểm đến sức khỏe, tính mạng của lực lượng kiểm tra và người dân tham gia giao thông.

Tại hội nghị, rất nhiều ý kiến cho rằng các thủ đoạn, chiêu thức của giới buôn lậu và các “cung đường hàng lậu” đã được cơ quan chức năng nắm chắc trong lòng bàn tay, nhưng do “cái khó bó cái khôn”, công tác này chưa tìm được “phương thuốc đặc trị”.

Lực lượng chức năng đang kiểm tra một cơ sở sản xuất mỹ phẩm giả

Liên quan đến vấn đề này, ông Chu Xuân Kiên – Phó Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội kiêm Chi Cục trưởng, cho rằng những bất cập trong hệ thống văn bản quy phạm pháp luật đã làm giảm hiệu quả chống hàng giả, hàng lậu… Chia sẻ những tồn tại trong lĩnh vực quản lý sản xuất phân bón, ông Kiên cho hay, theo quy định, các DN muốn sản xuất phân bón bắt buộc phải có giấy phép. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có chế tài xử phạt đối với hành vi không có giấy phép sản xuất phân bón và QLTT cũng không có thẩm quyền xử lý vi phạm.

Bên cạnh đó, hệ thống các quy định về quản lý chất lượng ATTP quá nhiều, chồng chéo, gây khó khăn khi áp dụng. Ông Kiên dẫn chứng một số văn bản được các cơ quan chức năng ban hành chỉ trong một thời gian ngắn đã phải sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ như Nghị định 185/NĐ-CP.

Trong khi đó, đại diện Chi cục QLTT Quảng Ninh và Lạng Sơn lại cho rằng phương thức, thủ đoạn buôn lậu, gian lận thương mại ngày càng tinh vi, hàng hóa được cất giấu, ngụy trang rất khó phát hiện. Một số đối tượng sử dụng hệ thống hầm thủy lực, khóa điện tử để đối phó với cơ quan chức năng, QLTT nếu không có thông tin cơ sở vững chắc thì rất khó đấu tranh, phát hiện vi phạm…

Ra đời pháp lệnh quản lý thị trường

Tại Hội nghị, các đại biểu đề xuất Chính phủ và Quốc hội sớm ban hành và sửa đổi, bổ sung để hoàn thiện hơn nữa hệ thống văn bản quy phạm pháp luật đặc biệt, đảm bảo sự thống nhất trong xử lý vi phạm hành chính đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại.

Ông Kiên nhấn mạnh, Chính phủ cần xem xét sửa đổi, bổ sung các Nghị định Xử phạt vi phạm hành chính như: Nghị định số 97/2013/NĐ-CP, Nghị định số 163/2013/NĐ-CP, Nghị định số 59/2006/NĐ-CP theo hướng phù hợp với các quy định tại Luật xử lý vi phạm hành chính, Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư…

Ông Nguyễn Thanh Bình, Phó Cục trưởng Cục QLTT, cũng thừa nhận hệ thống văn bản, chính sách pháp luật về đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả chưa đồng bộ, còn chồng chéo, dẫn đến cách hiểu và cách áp dụng khác nhau, trong khi việc sửa đổi, bổ sung chậm, chưa tháo gỡ được khó khăn cho các lực lượng trong thực thi nhiệm vụ.

Chính vì vậy, lãnh đạo Cục QLTT cũng kiến nghị Bộ Công Thương sớm đề xuất với Chính phủ ban hành Nghị định quy định chi tiết thi hành một số điều của Pháp lệnh QLTT… làm cơ sở pháp lý giúp nâng cao hiệu quả công tác chống buôn lậu, hàng giả.

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho biết, pháp lệnh QLTT và Nghị định hướng dẫn vừa được Quốc hội thông qua, sẽ có hiệu lực từ 1/9. “Đây sẽ là cơ sở quan trọng để lực lượng QLTT có thể đấu tranh hiệu quả với nạn hàng giả, hàng lậu”, Thứ trưởng khẳng định.

Pháp lệnh sẽ quy định rõ chức năng, vị thế, quyền hạn của lực lượng này, trong đó đặc biệt nhấn mạnh tới sự công khai, minh bạch hoạt động kiểm tra, thanh tra, bảo đảm quyền tự do kinh doanh của tổ chức, cá nhân, nâng cao công tác phối hợp trong công tác đấu tranh phòng, chống buôn lậu, sản xuất, buôn bán hàng giả hàng cấm và gian lận thương mại. Đồng thời cũng quy định rõ quyền hạn của những đối tượng bị kiểm tra giám sát trong các hoạt động này.

Ông Đỗ Thanh Lam, Phó Cục trưởng Cục Quản lý thị trường (Bộ Công Thương)
-------------------------------

Thực hiện chỉ đạo của Bộ, Cục Quản lý thị trường đã xây dựng và đưa vào hoạt động đường dây nóng về an toàn thực phẩm của lực lượng Quản lý thị trường thông qua số điện thoại 1900585826. Đến nay, tổng đài đã nhận được 5.233 cuộc gọi đến và góp phần vào kết quả công tác đấu tranh, kiểm tra, kiểm soát và xử lý vi phạm đối với các hành vi liên quan đến công tác an toàn thực phẩm.

Ông Vũ Văn Cường, Chủ tịch Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam

-------------------------------

Để công cuộc đấu tranh chống thuốc lá nhập lậu đạt hiệu quả cao hơn, ngoài công tác tăng cường quản lý thị trường nội địa, cơ quan, ban, ngành, địa phương cần ban hành văn bản yêu cầu cán bộ, công nhân, viên chức làm việc trong bộ máy hành chính Nhà nước không hút thuốc lá lậu vì hút thuốc lá lậu là tiếp tay cho buôn lậu, thực hiện Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”.

Ông Nguyễn Công San, Phó Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội
-------------------------------

Năng lực và trình độ chuyên môn nghiệp vụ ở các đơn vị còn nhiều hạn chế, chưa được đào tạo bài bản, chuyên sâu, còn thiếu kinh nghiệm thực tế trong nhận biết, phát hiện, khai thác, phân tích thông tin với hàng hóa vi phạm, đây là một trong những nguyên nhân khiến tình trạng buôn lậu không đạt hiệu quả trong thời gian qua.

Thanh Hoa

Thời báo kinh doanh