Bộ trưởng QP Mỹ: 'Chúng tôi không đến để chiếm dầu của Iraq'

Trong chuyến thăm tới Iraq đầu tiên trên cương vị Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ, ông Mattis hi vọng có được một đánh giá tổng quan về chiến dịch quân sự của Mỹ trong lúc quân đội Iraq đang tiến công nhằm đẩy lùi các phần tử khủng bố IS khỏi thành phố Mosul.

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ James Mattis (phải) gặp gỡ người đồng cấp Iraq Erfan al-Hiyali tại thủ đô Baghdad, Iraq.

Rất có thể ông sẽ còn phải nhiều lần đối mặt với những câu hỏi về những lời nói và hành động của ông Trump. Tổng thống Mỹ từng nói với các nhân viên CIA hồi tháng Giêng rằng: “Đáng lẽ chúng ta nên lấy dầu về, nhưng thôi được, có lẽ trong tương lai chúng ta sẽ có cơ hội mới”.

Ông Mattis thẳng thừng bác bỏ ý định này. “Chúng tôi không có mặt ở Iraq để chiếm dầu của ai cả”, ông trả lời các phóng viên.

Phát biểu của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ một lần nữa cho thấy sự khác biệt giữa ông và ông Trump. Tổng thống Mỹ thừa nhận rằng ông Mattis không tán đồng với ông về việc sử dụng tra tấn như một công cụ thẩm vấn và vấn đề này sẽ do ông Mattis xem xét.

Ngoài ra, ông Mattis cũng có quan điểm khắt khe hơn ông Trump về Tổng thống Nga Vladimir Putin, và không đồng ý với phát biểu của Tổng thống Mỹ rằng truyền thông “là kẻ thù của người dân Mỹ”.

Là một vị tướng Mỹ từng chỉ huy quân đội tại Iraq đã nghỉ hưu, ông Mattis cũng mong muốn những người Iraq hỗ trợ quân đội Mỹ sẽ được đặc cách cấp visa nhập cảnh vào Mỹ. “Tôi tin rằng chúng ta sẽ có những bước đi cần thiết để cho phép những người đã chiến đấu cùng chúng ta được phép đặt chân đến Mỹ”, ông Mattis nói.

Ông Mattis hiện đang lên kế hoạch nhằm thúc đẩy đánh bại các phần tử IS và dự kiến sẽ gặp các quan chức cấp cao Mỹ và Iraq trong chuyến thăm này.

Một ngày trước đó, Thủ tướng Iraq Haider al-Abadi đã công bố tiến hành chiến dịch công kích phía tây thành phố Mosul, nơi phiến quân IS đang cố thủ và ước tính có khoảng 650.000 dân thường bị mắc kẹt bên trong.

Tháng trước, các phần tử khủng bố đã bị đánh bật khỏi khu vực phía đông Mosul sau hơn 100 ngày chiến đấu khốc liệt.

Chỉ huy quân đội Mỹ tại Iraq, Trung tướng Stephen Townsend cho biết ông tin các lực lượng do Mỹ hỗ trợ sẽ sớm giành lại các pháo đài chính mà IS đang nắm giữ hiện nay, bao gồm Mosul và thành phố Raqqa (Syria), trong vòng 6 tháng tới.

Đánh giá chiến lược mới của Bộ Quốc phòng Mỹ có thể sẽ dẫn đến việc nhiều binh sĩ Mỹ nữa sẽ được triển khai đến đây và hỗ trợ cho 6.000 lính Mỹ đang hoạt động tại cả Iraq và Syria hiện nay.

Các chuyên gia cho biết Lầu Năm Góc có thể sẽ xem xét gia tăng số lượng máy bay chiến đấu và các cuộc không kích cũng như đưa đến Iraq thêm nhiều loại pháo hạng nặng. Đồng thời các chỉ huy chiến đấu chống lại IS nhiều khả năng sẽ có nhiều quyền điều động hơn trước đây.

Tình hình đất nước Iraq sau khi IS bị đánh bật khỏi Mosul vẫn còn rất mờ mịt. Tháng trước ông Mattis phát biểu rằng mục tiêu chính của Mỹ tại Iraq đó là đảm bảo nước này “không trở thành một nhà nước giống như Iran”. Trong khi đó, nội bộ chính quyền Iraq đang bắt đầu xuất hiện những rạn nứt.

Anh Tuấn (lược dịch)