Bị từ chối khôi phục sắc lệnh cấm nhập cảnh, ông Trump phản ứng gay gắt

Theo CNN, phán quyết đồng nhất của ba thẩm phán có nghĩa là công dân của 7 quốc gia Hồi giáo lớn sẽ tiếp tục có thể tới Mỹ bằng visa du lịch bất chấp mệnh lệnh hành chính mà ông Trump đưa ra hồi tháng 1.

Kết luận của tòa án có đoạn: “Một mặt, công chúng có quyền lực nhất định về vấn đề an ninh quốc gia và trong việc Tổng thống ban hành các chính sách. Mặt khác, công chúng cũng có quyền lợi được tự do du lịch, tránh chia cắt các gia đình và không phải chịu sự phân biệt đối xử. Chúng tôi không cần phải mô tả rõ ràng quyền lợi của người dân… Vì vậy, đề nghị khẩn cấp tiếp tục thực thi lệnh cấm nhập cảnh này bị từ chối”.

Đây được xem là một bước lùi chính trị lớn của chính quyền tân Tổng thống và dấy lên những câu hỏi về việc tòa án sẽ nhìn nhận việc sử dụng quyền lực hành pháp tại phòng Bầu Dục của ông Trump trong những tuần đầu làm tổng thống ra sao.

Tổng thống Donald Trump ký sắc lệnh cấm nhập cảnh hôm 27/1. Nguồn: TV6

Ngay sau khi tòa ra phán quyết, Tổng thống Donald Trump đã phản ứng bằng dòng tweet trên trang cá nhân của mình: “Hãy gặp nhau ở tòa, an ninh của quốc gia đang bị đe dọa”.

Phát biểu trước các phóng viên tại Nhà Trắng hôm qua (9/2), ông Trump khẳng định: “Đây là một quyết định mang xu hướng chính trị, chúng tôi sẽ gặp họ ở tòa và tôi rất mong đợi được làm điều đó. Theo ý kiến của tôi, đây là một quyết định mà chúng tôi sẽ giành chiến thắng, một cách dễ dàng”.

Trong khi đó, đối thủ tranh cử Tổng thống của ông Trump, cựu Ngoại trưởng Hillary Clinton, đã ăn mừng phán quyết của tòa án bằng dòng tweet đơn giản nhưng đầy “thâm thúy”: “3-0”.

Công tố viên liên bang Bob Ferguson cho rằng: “Đây hoàn toàn là chiến thắng của bang Washington. Tòa án Quận 9 đã thống nhất quyết định tất cả mọi điều mà chúng tôi đang theo đuổi trong vụ kiện”.

Trong một tuyên bố khác, Bộ Tư pháp Hoa Kỳ cho biết cơ quan này đang xem xét phán quyết của tòa án Quận 9.

Cuộc chiến quyền lực hành pháp

Vụ kiện về sắc lệnh nhập cư chỉ là tập đầu tiên trong bộ phim truyền hình dài tập về những thách thức luật pháp mà Tổng thống Trump sẽ phải đối mặt trong thời gian tới. Đây cũng là cuộc đối đầu đầu tiên giữa Nhà Trắng của ông Trump với hệ thống kiểm tra và cân bằng trong môi trường chính trị Hoa Kỳ.

Nhiều công dân các nước Hồi giáo vui mừng khi được đoàn tụ với người thân tại Mỹ. Nguồn: Reuters

Các thẩm phán từ chối đề nghị khôi phục sắc lệnh của chính quyền Donald Trump với lý do: “Chưa từng có tiền lệ ủng hộ những mệnh lệnh đối lập với cấu trúc cơ bản của nền dân chủ hiến pháp Hoa Kỳ. Các bang có quyền hợp pháp kiện ra tòa bởi những tổn thương mà họ phải hứng chịu về mặt kinh tế và giáo dục bị tác động bởi một mệnh lệnh hành chính”.

Jeffery Toobin, một nhà phân tích chính trị, nhận định: “Chính quyền ông Trump đã thua cuộc hoàn toàn và đầy kịch tính. Bây giờ họ sẽ phải quyết định xem sẽ làm gì tiếp theo”.

Ba thẩm phán của tòa án Quận 9 đã đồng nhất về phán quyết, bao gồm, thẩm phán Michelle T. Friedland, được bổ nhiệm bởi cựu Tổng thống Obama, thẩm phán William C. Canby Jr, bổ nhiệm thời cựu Tổng thống Jimmy Carter và thẩm phán Richard R. Clifton do cựu Tổng thống George Bush bổ nhiệm.

“Quyết định này sẽ có một độ tín nhiệm công chúng lớn bởi cả ba thẩm phán đều đồng thuận và tôi nghĩ rằng nó sẽ khiến cho nỗ lực của chính quyền Trump trở nên khó khăn và phức tạp hơn, đặc biệt là nếu họ chọn cách đi tới cùng hay coi đây là một hành động mang động cơ chính trị”, ông Toobin cho biết thêm.

Tổng thống Trump đã khẳng định ông sẽ đi tới cùng trong vụ việc này, tìm mọi cách đưa vụ kiện ra Tòa án tối cao nếu cần thiết.

Sắc lệnh do ông Trump ký hôm 27/1 cấm nhập cảnh trong vòng 120 ngày đối với toàn bộ người tị nạn và trong vòng 90 ngày đối với công dân 7 nước có phần đông dân số là người theo đạo Hồi, gồm Iraq, Iran, Syria, Libya, Somali, Sudan, và Yemen.

Lý do mà ông Trump đưa ra cho sắc lệnh này là tăng cường an ninh quốc gia. Trong khi đó, những người phản đối cho rằng sắc lệnh vi phạm quyền được bảo vệ bình đẳng và đi ngược lại quy định của Hiến pháp Mỹ về cấm thiên vị bất kỳ một tôn giáo nào.

Tuệ Minh (lược dịch)