Bài học từ mô hình thành công của Hàn Quốc đối với các nền kinh tế châu Phi

Hội nghị cấp Bộ trưởng Hàn Quốc-châu Phi về hợp tác kinh tế lần thứ năm diễn ra tại Seoul cuối tháng 10-2016.

Tại Hội nghị cấp Bộ trưởng Hàn Quốc-châu Phi về hợp tác kinh tế (KOAFEC) lần thứ năm diễn ra tại Seoul hồi cuối tháng 10 vừa qua, Chính phủ Hàn Quốc đã công bố gói hợp tác tài chính trị giá 10 tỷ USD trong vòng 4 năm tới với các đối tác châu Phi. Những lĩnh vực ưu tiên hợp tác giữa Hàn Quốc và châu Phi là trong lĩnh vực nông nghiệp và năng lượng.

Theo tuyên bố của các nhà lãnh đạo Hàn Quốc, nước này hướng đến trở thành một đối tác thực sự của châu Phi, luôn sẵn sàng chia sẻ và truyền thụ những kinh nghiệm đã giúp Hàn Quốc vươn lên thành một trong những quốc gia có quy mô kinh tế lớn nhất thế giới.

Trên thực tế, trước khi trở thành một nước công nghiệp phát triển, Hàn Quốc cũng đã phải trải qua những khó khăn. Samsung Electronics, một tập đoàn điện tử hàng đầu thế giới hiện nay, đã ra đời trong những năm 1960 dưới dạng liên doanh với 2 tập đoàn Nhật Bản là Sanyo Electric Co. và NEC Corporation, lúc đó chịu trách nhiệm giám định sản phẩm. Trước khi trở thành một trong những tập đoàn lớn trên thế giới về đóng tàu biển, Hyundai Heavy Industries đã phải đến Anh và Hy Lạp để tìm kiếm vốn đầu tư và khách hàng.

Để có được Tổng Sản phẩm Quốc nội bình quân đầu người từ khoảng 50 USD sau chiến tranh lên gần 30.000 USD hiện nay, Seoul đã thực hiện một số chính sách như đề cao doanh nhân; đầu tư không giới hạn cho giáo dục và công nghiệp. Hàn Quốc tập trung nỗ lực xây dựng một nền công nghiệp lớn hoàn toàn định hướng xuất khẩu.

Mặc dù vậy, toàn cầu hóa đã thay đổi cuộc chơi và làm cho thị trường thế giới trở nên cạnh tranh hơn những năm 1970. Các nước châu Phi có thị trường nội địa nhỏ sẽ tìm thấy một vị trí trong chuỗi sản xuất công nghiệp thế giới trong khi việc xây dựng một chuỗi công nghiệp hoàn chỉnh có vẻ như ngoài tầm với của họ.

Tuy nhiên, bài học thực tế của Hàn Quốc là chỗ khác: điều quan trọng là nhắm đến một ngành có khả năng tạo việc làm và dành phần lớn năng lượng và tài chính cho ngành đó. Nền kinh tế Hàn Quốc thành công trong 2-3 thập kỷ chủ yếu là nhờ chuyển từ đánh bắt cá sang dệt may, công nghiệp nặng, ô tô, công nghệ và mới đây nhất là âm nhạc. Và mỗi lần như vậy, mọi nỗ lực về tài chính và nhân lực đều được xem là ưu tiên. Ngoài ra, người Hàn Quốc cũng luôn biến khủng hoảng thành cơ hội.

Đ.Ánh