Bắc Giang: Nghi án thông thầu, nhiều nhà thầu bị loại tức tưởi

Nhà thầu “chết đứng” … nhận tin trượt thầu

Theo phản ánh của các nhà thầu: Gói thầu số 2 Mua sắm lò đốt rác thuộc dự án Mua lò đốt rác và phương tiện thu gom xử lý rác thải năm 2015, do Văn phòng điều phối Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới tỉnh Bắc Giang (Văn phòng điều phối xây dựng nông thôn mới Bắc Giang) là bên mời thầu, được thu xếp thực hiện bằng nguốn vốn Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới. Hồ sơ mời thầu được phát hành công khai ngày 23/5/2016. Tuy nhiên, trong quá trình chấm thầu, các nhà thầu đã phát hiện nhiều dấu hiệu cạnh trạnh không lành mạnh, trái với các quy định trong Luật Đầu thầu của bên mời thầu (Văn phòng điều phối xây dựng nông thôn mới Bắc Giang) và một đơn vị tham gia đấu thầu (Công ty Cổ phần Tập đoàn Công nghệ T-Tech Việt Nam).

Thông báo Thông báo số 14/TB-VPĐP Công ty T-Tech Việt Nam là đơn vị duy nhất đáp ứng yêu cầu về mặt kỹ thuật, 4 nhà thầu khác bị loại tức tưởi.

Tại Thông báo số 14/TB-VPĐP, Văn phòng điều phối xây dựng nông thôn mới Bắc Giang chỉ đích danh Công ty Cổ phần Tập đoàn Công nghệ T-Tech Việt Nam (Công ty T-Tech Việt Nam) là đơn vịduy nhất đáp ứng yêu cầu về mặt kỹ thuật, được mở hồ sơ đề xuất tài chính vào lúc 8 giờ ngày 13/7/2015. 4 nhà thầu còn lại, bao gồm: Công ty Cổ phần Điện lực Thủ đô, Liên danh Công ty Cổ phần Vĩnh Phú Group - Công ty Cổ phần Dịch vụ và Môi trường Thăng Long, Liên danh Công ty TNHH Khoa học Công nghệ và Bảo vệ môi trường và Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu thiết bị và công nghệ, Công ty TNHH MTV Kỹ thuật công nghiệp năng lượng môi trường Việt Nam đã không đáp ứng được yêu cầu kỹ thuật của dự án.

Trong hồ sơ mời thầu quy định, nhà thầu phải đáp ứng tối thiểu một hợp đồng với quy mô, tính chất tương tự gói thầu đang xét. Quy mô của các hợp đồng tương tự tiếp theo được xác định bằng cách cộng các hợp đồng có quy mô nhỏ hơn nhưng phải đảm bảo các hợp đồng đó có tính chất tương tự với các hạng mục cơ bản của gói thầu đang xét (tương tự về quy mô: có giá trị hợp đồng ≥ 10 tỷ đồng).

Liên danh Công ty Cổ phần Vĩnh Phú Group - Công ty Cổ phần Dịch vụ và Môi trường Thăng Long đề nghị Văn phòng điều phối chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới tỉnh Bắc Giang xem xét giải quyết kiến nghị, nhưng đến nay vẫn “bặt vô âm tín”.

Tuy nhiên, liên quan đến gói thầu tại Văn phòng điều phối xây dựng nông thôn mới Bắc Giang và những lo ngại của nhà thầu, 2 trong 5 đơn vị tham gia đấu thầu là Liên danh Công ty Cổ phần Vĩnh Phúc Group - Công ty Cổ phần Dịch vụ và Môi trường Thăng Long, Công ty Cổ phần Điện lực Thủ đô đều cho rằng, Công ty T-Tech Việt Nam không có năng lực, không đáp ứng được yêu câùtrong việc cung cấp lò đốt rác thải sinh hoạt của hồ sơ mời thầu; chưa có công trình nào được triển khai thực tiễn; có dấu hiệu làm giả hồ sơ dự thầu, làm trái các quy định của pháp luật để thắng thầu.

Tại Khoản 4 Điều 89 Luật Đấu thầu quy định các hành vi gian lận bị cấm trong đầu thầu: Trình bày sai một cách cố ý hoặc làm sai lệch thông tin, hồ sơ, tài liệu của một bên trong đấu thầu nhằm thu được lợi ích tài chính hoặc lợi ích khác hoặc nhằm trốn tránh bất kỳ một nghĩa vụ nào; cá nhân trực tiếp đánh giá hồ sơ quan tâm, hồ sơ dự sơ tuyển, hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất, thẩm định kết quả lựa chọn danh sách ngắn, kết quả lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư cố ý báo cáo sai hoặc cung cấp thông tin không trung thực làm sai lệch kết quả lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư; nhà thầu, nhà đầu tư cố ý cung cấp các thông tin không trung thực trong hồ sơ quan tâm, hồ sơ dự sơ tuyển, hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất làm sai lệch kết quả lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư.

Đáng nói, từ đầu chí cuối, phía mời thầu không quan tâm đến ý kiến của các nhà thầu, thậm chí còn phớt lơyều cầu của Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Bắc Giang đề nghị tạm dừng đánh giá về hồ sơ đề xuất và ký kết hợp đồng với nhà thầu Công ty T-Tech Việt Nam.

Chính những biểu hiện bất thường của bên mời thầu, một số nhà thầu cho rằng có tiêu cực trong quá trình tổ chức đấu thầu.

Dấu hiệu hồ sơ ảo và kịch bản siêu hoàn hảo của bên mời thầu

Văn bản thể hiện Công ty T-Tech Việt Nam cung cấp, lắp đặt 9 lò đốt rác CNC400 cho Công ty Cổ phần Công nghệ Strong Việt Nam mập mờ và thiếu thông tin.

Có thông tin, trong hồ sơ dự thầu, để đáp ứng tiêu chí mà bên mời thầu đặt ra, Công ty T-Tech Việt Nam đã tạo cho mình một bộ hồ sơ đẹp với bản hợp đồng cung cấp, lắp đặt9 lò đốt rác CNC400 cho Công ty Cổ phần Công nghệ Strong Việt Nam trị giá gần 16 tỷ đồng, thế nhưng, việc kê biên của đơn vị này hết sức mập mờ, khó hiêủnhằm khuếch trương thanh thế, tạo áp lực lên đối thủ.Thực chất, các công trình, dự án cung cấp lò đốt rác thải sinh hoạt tương tự do Công ty T-Tech Việt Nam tự kê khai hiện đang nằm ở đâu, quá trình thanh lý hợp đồng, nghiệm thu ra sao, thực tiễn hiệu quả, tình trạng sử dụng như thế nào thì không được Văn phòng điều phối xây dựng nông thôn mới Bắc Giang công bố nên chẳng ai nắm rõ. Để rồi, các nhà thầu bị loại với lý do: “Hồ sơ đề xuất kỹ thuật được đánh giá không hợp lệ”, “Hồ sơ đề xuất ký thuật không đáp ưng về năng lực, kinh nghiệp”, cảm thấy “ấm ức”, không hiểu chuyện gì đang xảy ra,hoàn toàn thất vọng với kết quả được công bố.

Vì thế, các nhà thầu tham gia đấu thầu gói thầu trên cho rằng, việc một số nội dung mời thầu không nhất quán, không đúng Luật Đấu thầu đã làm mất đi tính cạnh tranh lành mạnh và sự bình đẳng giữa các nhà thầu. Bên cạnh đó, việc bên mời thầu đưa ra các tiêu chí nêu trên trong hồ sơ mời thầu đã hạn chế sự tham gia của một số nhà thầu có nhu cầu tham gia đấu thầu. Những bất thường trong quá trình lập hồ sơ gói thầu, tạo ra nghi vấn việc tự ý nâng cao tiêu chí mời thầu so với quy định nhằm mang lại lợi thế cho một nhà thầu tham gia.

Trong khi các nhà thầu khác gửi đơn kiến nghị xem xét lại kết quả gói thầu số 2 lên các cấp ngành của tỉnh Bắc Giang thì Văn phòng điều phối xây dựng nông thôn mới tỉnh Bắc Giang lại ráo riếtcông bố tới 5 văn bản, bằng mọi giá công nhận kết quả chấm thầu có lợi dành cho Công ty T-Tech Việt Nam, bao gồm: Quyết định số 139/QĐ-VPĐP ngày 11/7/2016 của Chánh văn phòng điều phối chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới phê duyệt danh sách nhà thầu đáp ứng yêu cầu về kỹ thuật gói thầu số 2; Thông báo số 140/TB-VPĐP danh sách nhà thầu đáp ứng yêu cầu về kỹ thuật gói thầu số 2. Sang tới ngày 13/7/2016, Tổ chuyên gia đấu thầu ra Báo cáo kết quả đánh giá Hồ sơ đề xuất tài chính và Tổ thẩm định đấu thầu công bố kết quả thẩm định kết quả đánh giá Hồ sơ đề xuất tài chính. Đỉnh điểm của đợt “lạm phát” văn bản là Quyết định số 145/QĐ-VPĐP do ông Nguyễn Công Doanh - Chánh văn phòng điều phối chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới tỉnh Bắc Giang ký ban hành phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu số 2 cho đơn vị trúng thấu là Công ty T-Tech Việt Nam với giá trúng thầu 17,1 tỷ đồng.

Công văn hỏa tốc của Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Bắc Giang gửi Văn phòng điều phối chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới tỉnh Bắc Giang “tuýt còi” việc đánh giá về hồ sơ đề xuất về tài chính và ký kết hợp đồng với nhà thầu Công ty T-Tech Việt Nam.

Trớ trêu thay, lúc ông Nguyễn Công Doanh đang trong tư thế “việt vị” khi ban hành Quyết định số 145/QĐ-VPĐP phê duyệt nhà thầu trúng gói thầu 02, ngày 15/7/2016, Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Bắc Giang gửi công văn hỏa tốc đề nghị Văn phòng điều phối chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới tỉnh Bắc Giang tạm dừng đánh giá về hồ sơ đề xuất về tài chính và ký kết hợp đồng với nhà thầu Công ty T-Tech Việt Nam, đồng thời xem xét, giải quyết kiến nghị của Liên danh Công ty Cổ phần Vĩnh Phúc Group - Công ty Cổ phần Dịch vụ và Môi trường Thăng Long theo Điểm b Khoản 2 Điều 92 Luật Đấu thầu và đề nghị Liên danh nhà thầu trên giải quyết quy trình kiến nghị theo quy định của pháp luật.

Để rộng đường dư luận, phóng viên Báo Xây dựng đã có buổi làm việc với Nguyễn Công Doanh - Chánh văn phòng điều phối chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới tỉnh Bắc Giang. Ông Doanh cho biết: “Sau khi mở thầu, hồ sơ đề xuất kỹ thuật của nhà thầu Công ty T-Tech Việt Nam đã được bên mời thầu xem xét, đánh giá theo đúng trình tự, quy định của pháp luật về đấu thầu và hồ sơ mời thầu được duyệt. Trên cơ sở thông tin, tài liệu cung cấp trong hồ sơ đề xuất kỹ thuật của nhà thầu và tài liệu bổ sung làm rõ, Tổ chuyên gia lựa chọn nhà thầu đã đánh giá chi tiết, , khách quan theo tiêu chuẩn đánh giá của hồ sơ mời thầu. Tổ chuyên gia lựa chọn nhà thầu đã được bên mời thầu tổ chức thẩm định, phê duyệt danh sách nhà thầu đáp ứng yêu cầu về kỹ thuật, tuân thủ đúng quy định của pháp luật về đấu thầu hiện hành”.

Ông Doanh cho rằng: “Nội dung kiến nghị Liên danh Công ty Cổ phần Vĩnh Phúc Group - Công ty Cổ phần Dịch vụ và Môi trường Thăng Long về hành vi “làm giả hồ sơ dự thầu”, “không có năng lực trong việc cung cấp lò đốt rác thải sinh hoạt để đáp ứng yêu cầu của hồ sơ mời thầu”, “chưa có công trình nào được triển khai trên thực tiễn” là chưa đủ cơ sở”.

Tuy nhiên, không hài lòng với câu trả lời của ông Nguyễn Công Doanh, Liên danh Công ty Cổ phần Vĩnh Phúc Group - Công ty Cổ phần Dịch vụ và Môi trường Thăng Long đề nghị Văn phòng điều phối chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới tỉnh Bắc Giang kiểm tra, xác minh và công bố công khai các thông tin của Công ty T-Tech Việt Nam: Các công trình, dự án về cung cấp lò đốt rác thải sinh hoạt tương tự theo yêu cầu của hồ sơ mời thầu; xác minh cụ thể năng lực công khai về các công trình, dự án Công ty T-Tech Việt Nam cung cấp trong hồ sơ dự thầu; xác minh nguồn tài chính của Công ty T-Tech Việt Nam trong thời gian thực hiện dự án như đã cung cấp trong hồ sơ dự thầu.

Việc bên mời lựa chọn được nhà thầu có đủ năng lực phải là tiêu chí hàng đầu, tuy nhiên Văn phòng điều phối chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới tỉnh Bắc Giang không minh bạch, không công khai có thể sẽ dẫn đến lựa chọn nhà thầu không đáp ứng được các tiêu chuẩn của gói thầu gây thất thoát tiền của Nhà nước, vi phạm nghiêm trong luật đấu thầu. Trước những diễn biến khó lường của vụ việc, Báo Xây dựng đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, UBND tỉnh Bắc Giang khẩn trương vào cuộc xác minh làm rõ những lùm xùm xung quanh công tác đầu thầu gói thầu số 2 Mua lò đốt rác (Dự án Mua lò đốt rác và phương tiện thu gom xử lý rác thải) tại tỉnh Bắc Giang.

Tuân Phán