ASEAN sẽ kêu gọi chấm dứt quân sự hóa biển Đông

Theo tờ The Straits Times, bản dự thảo tuyên bố được đưa ra vào cuối Hội nghị cấp cao ASEAN không đề cập đến phán quyết của Tòa Trọng tài Thường trực ở The Hague - Hà Lan về vụ kiện biển Đông giữa Philippines và Trung Quốc.

Tuy nhiên, bản dự thảo ghi nhận nỗi lo ngại sâu sắc của một số nhà lãnh đạo ASEAN về những diễn biến gần đây và sự leo thang các hoạt động ở biển Đông, đe dọa làm gia tăng căng thẳng và gây xói mòn lòng tin ở khu vực. Bản dự thảo còn nhấn mạnh “cần tránh những hoạt động có thể làm tình hình thêm phức tạp, như cải tạo đất và quân sự hóa”.

Bộ trưởng Ngoại giao của các nước ASEAN tại thủ đô Manila - Philippines hôm 28-4. Ảnh: Reuters

Một nội dung như thế có thể khiến Trung Quốc không hài lòng. Tờ The Straits Times dẫn một số nguồn tin ngoại giao cho biết đại diện đại sứ quán Trung Quốc ở Manila đã tìm cách vận động các quan chức nước chủ nhà loại bỏ lời kêu gọi chấm dứt “cải tạo đất và quân sự hóa” trong bản dự thảo cuối cùng.

Tuy nhiên, 4 quốc gia ASEAN không đồng ý điều này.

Bản dự thảo cũng cho biết các nhà lãnh đạo ASEAN “hết sức lo ngại” trước những vụ thử hạt nhân và tên lửa đạn đạo của Triều Tiên. Các nước ASEAN cũng chỉ trích “mọi hình thức và biểu hiện” của chủ nghĩa khủng bố và cực đoan.

Trước đó, vào hôm 27-4, Tổng thống Duterte nhận định việc thảo luận về vấn đề xây đảo nhân tạo trái phép của Trung Quốc ở biển Đông hoặc phán quyết của tòa trọng tài là “vô nghĩa”.

“Thảo luận mà không thể giải quyết được vấn đề thì thảo luận làm gì?” – ông Duterte nhấn mạnh, ám chỉ 7 đảo nhân tạo mà Trung Quốc cho xây dựng trái phép tại quần đảo Trường Sa (thuộc chủ quyền Việt Nam).

Ông Duterte còn tuyên bố: “Đừng mơ mộng về phán quyết của tòa trọng tài nữa trừ khi chúng ta chuẩn bị cho chiến tranh”.

Cao Lực (Theo The Straits Times)