ASEAN "lờ" phán quyết của PCA trong tuyên bố chung

AFP đưa tin, Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á ( ASEAN ) hôm nay đã ra tuyên bố chung, tuy nhiên lại không nhắc đến Trung Quốc và " lờ " đi phán quyết từ Tòa án Trọng tài thường trực Quốc tế ( PCA ) về "đường lưỡi bò" được đưa ra vào ngày 12/7 vừa qua.

Ngoại trưởng Lào Saleumxay Kommasith (giữa) phát biểu trong phiên toàn thể hội nghị các ngoại trưởng ASEAN ngày 24/7. (Ảnh: AFP)

Bắc Kinh công khai cảm ơn Campuchia vì đã ủng hộ quan điểm của Trung Quốc về tranh chấp trên biển. Động thái ủng hộ của Phnom Penh đã khiến hội nghị ngoại trưởng ASEAN tại Lào vào cuối tuần qua rơi vào tình trạng căng thẳng. Các quan chức cho biết, hội nghị ngoại trưởng ASEAN tổ chức tại Lào đã trải qua những ngày bế tắc khi Philippines đã đưa ra yêu cầu ASEAN phải ra một tuyên bố chung trong đó đề cập tới việc PCA bác bỏ "đường 9 đoạn" do Trung Quốc tự ý vẽ ra trên Biển Đông - một phán quyết mang tính bước ngoặt trong tranh chấp ở Biển Đông, sau khi Campuchia thể hiện thái độ phản đối.

Campuchia ủng hộ quan điểm của Trung Quốc giải quyết tranh chấp bằng đàm phán song phương với từng nước có tranh chấp thay vì đàm phán đa phương với cả khối ASEAN. Và tại cuộc họp hôm qua, Bộ trưởng Ngoại giao Campuchia Prak Sokhon từ chối bình luận về lập trường của nước này.

Được biết, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã có cuộc gặp với Ngoại trưởng Campuchia Prak Sokhon, trong đó ông nói rằng quan điểm của Campuchia là đúng đắn và sẽ bảo vệ sự đoàn kết của ASEAN cũng như hợp tác với Trung Quốc.

Lời "khen ngợi" được đưa ra cho dù Campuchia là nước duy nhất trong ASEAN chống lại việc trên, bất chấp quan điểm và các nỗ lực của các nước khác.

"Trung Quốc hoàn toàn ủng hộ Campuchia và các nước ASEAN khác có quan điểm không thiên vị và bảo vệ sự công bằng", ông Vương Nghị nói.

Các nhà ngoại giao cho biết, với việc kêu gọi đàm phán song phương, Campuchia đã phản đối phán quyết bác bỏ "đường lưỡi bò" của Trung Quốc do PCA đưa ra hôm 12/7. Campuchia phản đối bất kỳ tham chiếu nào đến phán quyết vụ kiện trọng tài Biển Đông tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 49 này.

Trong tuyên bố chung, 10 nước thành viên ASEAN nhắc lại rằng họ "quan ngại sâu sắc" về "sự cải tạo đất và các hoạt động leo thang", kêu gọi các bên tự kiềm chế ở Biển Đông, AFP đưa tin.

Tuyên bố khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì và thúc đẩy hòa bình, an ninh, ổn định, an toàn và tự do hàng hải và hàng không qua khu vực bên trên Biển Đông; đồng thời tái khẳng định sự cần thiết tăng cường sự tin tưởng lẫn nhau, kiềm chế các hành động có thể làm phức tạp thêm tình hình và theo đuổi các giải pháp hòa bình cho những tranh chấp theo luật pháp quốc tế, bao gồm cả Công ước Liên hợp quốc về Luật biển (UNCLOS) năm 1982.

Tuyên bố nhấn mạnh tầm quan trọng của việc không quân sự hóa và kiềm chế tiến hành tất cả các hoạt động, bao gồm việc thay đổi hiện trạng mà có thể gây phức tạp tình hình và làm leo thang căng thẳng tại Biển Đông.

NM (Theo CNA)