Ảnh nude nghệ thuật có đất sống

Những tác phẩm được giới làm nghề đánh giá như một “cuộc chơi với ánh sáng”

Không gặp bất cứ khó khăn nào trong việc xin cấp phép

Triển lãm ảnh khỏa thân nghệ thuật mang tên Tạo tác của nhiếp ảnh gia Trần Hạo Nhiên diễn ra cuối tuần qua tại TP.HCM đã thu hút sự quan tâm của đông đảo công chúng, giới truyền thông, đặc biệt là giới nhiếp ảnh và mỹ thuật. 50 bức tranh đen trắng mô tả vẻ đẹp cơ thể người phụ nữ được nhiếp ảnh gia Hạo Nhiên chọn lọc để giới thiệu tới công chúng. Anh đã mất 7 năm để hoàn thành các tác phẩm này, dành nhiều thời gian để cân nhắc, lựa chọn những bức hình để xin cấp phép và ra mắt khán giả. Hạo Nhiên chia sẻ, anh không gặp bất cứ khó khăn nào trong việc xin cấp phép. Mọi thứ diễn ra bình thường, nhanh chóng.

Ông Võ Trọng Nam, Phó giám đốc Sở VH,TT&DL TP.HCM khẳng định, triển lãm không có bất cứ vi phạm nào theo quy định của pháp luật nên việc xin phép không hề khó khăn. “Các bức ảnh đều được Hội đồng thẩm định duyệt kỹ càng. Tôi cho rằng, đây là một hoạt động nghề nghiệp và là cơ hội, điều kiện cho các nhiếp ảnh và họa sĩ giao lưu với nhau”. Họa sĩ Uyên Huy, Chủ tịch Hội Mỹ thuật TP.HCM tiết lộ, trong cuộc họp Ban chấp hành Hội Mỹ thuật Việt Nam tại Hà Nội, ông đã giới thiệu triển lãm này và được mọi người hoan nghênh, trong đó có ông Vi Kiến Thành, Cục trưởng Cục Mỹ thuật, nhiếp ảnh và triển lãm.

Những tác phẩm đươc giới thiệu trong Tạo tác được giới làm nghề đánh giá như một “cuộc chơi với ánh sáng”, khi tác giả dùng nguồn sáng để nhấn vào những đường cong cơ thể của người phụ nữ. Tác giả Hạo Nhiên tâm sự, anh hạnh phúc khi nhìn thấy sự hài lòng của những người đến xem. Theo nhiếp ảnh gia Thái Phiên, thể loại ảnh khỏa thân nghệ thuật (nude) dùng nghệ thuật ánh sáng của Hạo Nhiên rất hay, các bức ảnh tạo cảm giác nhẹ nhàng, phơn phớt, như ly “rượu nhẹ” mở đầu bữa tiệc chứ chưa phải “rượu nặng”. Theo ông, đó có lẽ là lý do các nhà quản lý văn hóa dễ dàng thông qua và cấp phép.

Trước đó, nhiều nghệ sĩ ngậm ngùi khi cơ quan quản lý từ chối cấp phép triển lãm như nhiếp ảnh gia Thái Phiên, Lê Quang Châu, Dương Quốc Định,… Chính ông Vi Kiến Thành cũng khẳng định, không có khó khăn trong việc cấp phép bởi luật không cấm triển lãm ảnh nude. Vấn đề ở chỗ các nghệ sĩ nhiếp ảnh không đáp ứng được yêu cầu hồ sơ theo Nghị định 72/2016. Ví dụ, ảnh nude lộ rõ danh tính thì nghệ sĩ phải cung cấp được thỏa thuận giữa người mẫu, người chụp, cho phép được công bố. Nhưng nhiều nghệ sĩ không làm được việc này. Về điều này, nhiếp ảnh gia Dzung Art thừa nhận: “Việc có giấy cam đoan là bất khả thi”.

Cũng vì thế, dù được đánh giá là an toàn nhưng việc Tạo tác được cấp phép là tín hiệu đáng mừng của giới nhiếp ảnh. Họa sĩ - nhà giáo Uyên Huy khẳng định: “Điều này khẳng định sự đổi mới trong tư duy quản lý và bước đột phá trong nghệ thuật của TP HCM”. Trong khi đó, nhiếp ảnh gia Thái Phiên nhìn nhận, việc cấp phép là minh chứng cho sự thay đổi tư duy quản lý mới mẻ. Ông giải thích, những tác phẩm của mình xin phép cách đây 10 năm nên tư duy và suy nghĩ của các nhà quản lý văn hóa chưa thực sự cởi mở và còn ngần ngại cũng là điều dễ hiểu.

Những tác phẩm được giới làm nghề đánh giá như một “cuộc chơi với ánh sáng”

Mở ra cơ hội cho ảnh nude nghệ thuật

Nhiếp ảnh gia Thái Phiên cho rằng, “Luật pháp quy định không được triển lãm những ảnh đồi trụy, xâm hại tới thuần phong mỹ tục, nhưng ai là người thẩm định? Chỉ có đơn vị duy nhất đủ chuyên môn để thẩm định là Hội đồng nghệ thuật của Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam. Các nhà quản lý văn hóa chỉ cảm nhận và thẩm định bằng cảm quan chứ không đủ chuyên môn để thẩm định một cách bài bản”, ông nói.

Còn với tác giả Hạo Nhiên, không chỉ anh mà các anh em nhiếp ảnh, mỹ thuật đều mong triển lãm có thể mở ra nhiều cuộc triển lãm khác trong tương lai. “Tôi chưa rõ những điều ấy là gì nhưng ít nhất, đây là tín hiệu khả quan cho các nghệ sĩ sáng tác tranh, ảnh nude nghệ thuật”, anh bộc bạch.

Đồng quan điểm, nhiếp ảnh gia Lê Xuân Thăng cho rằng, thực tế việc miêu tả cơ thể con người là đề tài lôi cuốn với cả nghệ sĩ sáng tạo lẫn người xem cách đây nhiều thế kỷ. Thế nhưng, nghệ thuật phản ánh chính bản thân cơ thể con người lại gây ra nhiều tranh cãi với nhiều lý luận khác nhau, trong khi nghệ thuật phản ánh thiên nhiên, động vật… lại luôn được cổ vũ. Do đó, việc tranh ảnh nude được cấp phép là cơ hội để công chúng có dịp so sánh và nâng cao sự hiểu biết, trình độ thưởng thức nghệ thuật.

“Nhiều bạn trẻ hay đưa lên những hình ảnh khỏa thân rồi bảo đó là nghệ thuật và gây ra nhiều tranh cãi. Nên nhớ, khỏa thân khác với khoe thân. Với những triển lãm thế này cho thấy, nếu chụp ở góc độ nghệ thuật cao thì khỏa thân thực sự đẹp và đã đẹp thì tại sao chúng ta không tôn vinh?”, ông Thăng giải thích và cho biết thêm, việc cấp phép này cũng giúp mọi người giải tỏa được băn khoăn rằng, nghệ thuật khỏa thân có bị cấm ở Việt Nam hay không.

Hoàng Anh