Allopurinol có tác dụng trị gút thế nào?

Nguyễn Thị Ngà

(Nghệ An)

Allopurinol là thuốc ức chế sự tổng hợp acid uric; đầu tiên thuốc được sản xuất với mục đích là hóa trị liệu trong điều trị ung thư nhưng ít có hiệu quả trên ung thư thực nghiệm. Sau đó người ta phát hiện thuốc có tính chất ức chế enzym xanthin oxidase gây ức chế chuyển hypoxanthin thành xanthin và chuyển từ xanthin thành acid uric, kết quả allopurinol làm giảm tổng hợp acid uric. Ngoài ra, thuốc còn ức chế cạnh tranh tổng hợp acid uric và bài xuất các tiền chất của acid uric qua nước tiểu, vì vậy tăng đào thải acid uric mà ít gây sỏi thận. Thuốc là lựa chọn hàng đầu ở bệnh nhân gút có lắng đọng tophi nặng, viêm khớp mạn tính do gút có khuyết xương. Được chỉ định trong trường hợp gút có tiền sử suy thận (độ thanh thải creatinin dưới 50ml/phút), bệnh lý thận do acid uric hay sỏi thận.

Các hạt tophi ở bàn chân bệnh nhân gút

Không nên dùng thuốc ngay trong đợt gút cấp mà chỉ nên dùng thuốc sau vài tuần khi đợt cấp đã lui. Nếu đang dùng thuốc trong điều trị gút mạn mà xuất hiện cơn gút cấp thì có thể kết hợp cùng colchicin hoặc các thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) khác. Allopurinol bắt đầu làm giảm urat máu ngay từ 24h đầu sau khi dùng và đạt hiệu quả tối đa sau 2 tuần. Tác dụng phụ có thể gặp là ngứa, ban đỏ ngoài da, giảm bạch cầu và rối loạn tiêu hóa. Hiếm gặp (dưới 0,1% trường hợp) nhưng nguy hiểm là hội chứng quá mẫn gây sốt, suy tủy xương, độc với gan, suy thận, thậm chí là tử vong. Để giảm ngừa biến chứng này cần giảm liều ở bệnh nhân có suy thận, tùy theo mức thanh thải creatinin. Ngoài ra, allopurinol còn làm tăng độc tính của azathioprin, mercaptoprin vì các thuốc này đều bị ức chế bởi enzym xanthine oxidase. Chúc bác mạnh khỏe!

BS.Nguyễn Thu Hương