Về câu tục ngữ "Cái nết đánh chết cái đẹp"

(LĐCT) - Và có lẽ hầu hết các cô gái nhà ta đều không do dự, hăng hái mà trả lời rằng: "Cái nết (sự nết na, phẩm hạnh...) là cái quyết định làm nên giá trị thực của con người. Cái đẹp bên ngoài có thể mĩ miều nhưng chỉ là hình thức, không thực chất...". Nhưng xem chừng, trong câu tục ngữ này, cái nết dường như đối xử với cái đẹp kia nặng tay quá thì phải. Đành rằng "cô nết" có ưu thế hơn (được ca ngợi, tung hô) nhưng "thượng cẳng chân hạ cẳng tay" đến mức xử sự với cái đẹp như kẻ thù không đợi trời chung (đánh chết không tha) e rằng có thiếu tính nhân văn quá không nhỉ? Nết thì quý thật rồi, nhưng đẹp cũng cần lắm chứ? Hơn nữa, trong quan niệm thẩm mỹ hiện đại, cái nết chính là một nhân tố làm nên cái đẹp. Hiểu theo nghĩa đó, cái đẹp kia không chỉ là quần áo, là vòng eo của các số đo. Một cô gái có hình thức đẹp là một cô có thể hình cân đối, biết cách ăn mặc phù hợp, biết thể hiện các ứng xử ngoại hình phù hợp. Nếu không, thì cô ta cũng chẳng khác "manơcanh" là bao. Muốn đẹp thực sự, mọi cô gái phải biết rèn luyện, trau dồi thể chất và tư chất. Họ phải học hành, ăn uống, tập luyện điều độ, hợp lí. Chẳng có cô nào sống theo kiểu "chè hâm lại, gái ngủ trưa" mà mong sẽ có thân hình khỏe khoắn và tươi tắn cả. Tất nhiên, cái nết chủ yếu bao hàm nhiều tiêu chuẩn thuộc về phẩm chất. Dù thế nào cái tinh thần phẩm hạnh cũng là nét trội. Song cũng không thể quá rạch ròi để nói rằng cái đẹp kia chỉ là cái vỏ thuần túy bề ngoài. Nết và đẹp hòa đồng "hai trong một". Bởi xét cho cùng, cái nết và cái đẹp song hành hòa quyện với nhau, có khi còn hơn cả chị em sinh đôi nữa kia. PGS TS Phạm Văn Tình