Tương lai F1: Đằng sau hội nghị "Diên Hồng" (P1)

Cuộc chiến về Power Unit trong F1 hiện tại và cắt giảm chi phí liên quan có những thời điểm rơi vào bế tắc. Nó xuất phát từ mâu thuẫn, xung đột lợi ích giữa một bên là các nhà tổ chức - FIA và CVC Capital Partners mà ông Bernie Ecclesstone làm đại diện, bên kia là quyền lợi của các nhà sản suất do Ferrari và Mercedes cầm đầu.

Thậm chí còn có những ‘bóng gió’ nói đến một trong những đội đua gắn liền với lịch sử F1 rời bỏ cuộc chơi! Thế rồi đột nhiên mọi vướng mắc được tháo gỡ, thậm chí thời hạn sử dụng động cơ V6 Turbo Hybrid còn được kéo dài đến năm 2020. Liệu đây là một thỏa thuận đem đến sự yên bình và ổn định cho F1 hay đó chỉ là điểm dừng cho những cuộc chiến pháp lý sẽ tiếp tục diễn ra trong tương lai không xa.

Ông Christian Horner đã từng nói trong giai đoang khủng hoảng PU của Red Bull rằng: “Hiện tại có những vấn đề lớn hơn nhiều chứ không phải chỉ là động cơ! Vấn đề là những con người lãnh đạo F1, động cơ, quy định …. Và rất nhiều vấn đề khác nữa!”

Mercedes và Ferrari chung chiến tuyến trong vấn đề cắt giảm chi phí

Trong lịch sử của mình F1 đã từng tồn tại những mâu thuẫn. Ở thập kỷ 80 cuối thế kỷ trước, xung đột giữa FISA và FOCA về khung gầm và khí động học. Cuộc xung đột này bắt nguồn từ cuối thập kỷ 70 và đầu thập kỷ 80.

FISA (Fédération Internationale du Sport Automobile) lúc đó là một tiểu ban độc lập của FIA do ông Jean-Marie Balestre làm chủ tịch, còn bên kia chiến tuyến là FOCA (Formula One Constructors' Association) là Hiệp hội các nhà sản xuất F1 do ông Bernie Ecclestone, người đồng thời là chủ tích đội đua Brabham F1 Team lãnh đạo, cố vấn pháp luật khi đó của FOCA chính là chủ tịch FIA sau này – ông Max Mosley.

Xung đột nằm ở vấn đề các đội đua nhỏ cho rằng những quyết định thiên vị của FISA làm họ mất đi cơ hội cạnh tranh với các đội đua lớn. Tài chính luôn là vấn đề hàng đầu trong mỗi cuộc chiến khi FOCA cho rằng cách phân chia lợi nhuận từ FISA không công bằng. Đỉnh điểm của cuộc chiến này là cuộc đình công của các đội đua ở San Marino GP 1982.

Cuối cùng, các mâu thuẫn giữa hai bên về các vấn đề quy chuẩn kỹ thuật, phân chia tài chính đã được giải quyết thông qua Hiệp định Concorde được thảo luận từ năm 1981. Dù sau này Hiệp định Concorde đã được sửa đổi, bổ sung, nhưng cho đến hiện tại nó vẫn là cơ sở đề phân chia tài chính cho các đội đua.

Trở lại với cuộc chiến động cơ 2015. Đòi hỏi cần có một thay đổi về động cơ từ năm 2015 được khơi mào bởi ông Bernies Ecclestone và Max Mosley sau đó nhận được sự ủng hộ của đương kim chủ tịch FIA - Jean Todt. Đầu tiên là đề xuất cắt giảm chi phí PU xuống còn 12 triệu USD/năm (chỉ bằng gần ½ hiện tại).

Đề xuất này ngay lập tức nhận được sự phản đối kịch liệt của Ferrari! Mercedes thì cho rằng họ đã phải đầu tư hơn 100 triệu bảng Anh, còn Renault cho biết họ cũng cần gần con số đó. Nếu chốt chi phí PU xuống 12 triệu thì nhà sản xuất bán động cơ không đủ chi phí cho sản xuất. Vô hình chung, ý tưởng này đã lôi kéo cả Ferrari, Mercedes và Renault vào cuộc chiến và đưa họ đứng bên nhau về một phía.

Dường như chỉ có mình Red Bull không vui vì kết quả hội nghị

Cảm nhận được khó khăn khi phải đối đầu với đối thủ khó nhằn, ông Mosley chuyển đề xuất sang hướng sẽ sửa đổi quy định dùng đồng thời nhiều loại PU, khi cho phép các đội đua có thể sử dụng động cơ V6 2,2 lít Turbo kép của một nhà cung cấp độc lập – điều mà có thể chính là mong muốn của Red Bull.

Và các đề xuất này nhận được ‘bật đèn xanh’ từ Hội đồng đua xe thể thao thế giới (WMSC), khi cho phép các ông Ecclestone và Todt quyền “kiến nghị, quyết định các vấn đề bức xúc trong F1 như quản lý, động cơ, giảm chi phí” tại các hội nghị Nhóm chiến lược.

Ngay lập tức có sự phản pháo từ Ferrari qua phát biểu của ngài chủ tịch Sergio Marchionne khi ông này phát biểu đầy khiêu khích: “Liệu có ai quan tâm đến F1 khi không có Ferrari!?” Đây như một lời đe dọa thực sự từ Ferrari, họ có thể rời khỏi F1 nếu như bị ép buộc quá đáng.

Kết quả hội nghị Nhóm chiến lược đã có cái kết đầy bất ngờ! Kể từ 2018 chi phí động cơ giảm xuống 12 triệu/mùa, hàng loạt chi phí được hạ xuống mà điển hình là quy định hộp số giảm từ 5 xuống 4 hoặc 3, V6 Turbo Hybrid tiếp tục được sử dụng đến 2020 và có thể tiếp tục sử dụng thêm 4 năm nữa ……………..!

Đây có lẽ là kết quả tốt đẹp hơn cả mong đợi. Có lẽ sự tỉnh táo đã chiến thắng tham vọng và tất cả cùng hướng đến cái đích – vì tương lai, sự phát triển của môn thể thao này!

Chưa chắc tất cả đã đồng lòng như vậy. Các nhà sản xuất chắc chắn không muốn có một đối tác độc lập xuất hiện cung cấp PU cạnh tranh với mình. Đồng nghĩa với việc ‘đế chế’ Red Bull sẽ trở lại – và chắc chắn Red Bull không vui khi mọi việc không có gì sáng hơn với họ sau hội nghị. Vì vậy các đội đua phải thỏa hiệp! Phe Ecclestone-Mosley-Todt còn chiến thắng trong cả mặt trận cắt giảm chi phí thiết bị. Sergio Marchionne đã thay đổi quan điểm của mình để hội nghị thành công.

Tham vọng của ông Ecclestone (trái) vẫn còn rất lớn

Nhưng nhiều chuyên gia về F1 cho rằng đây có thể chỉ là một “lệnh ngừng bắn có thời hạn” được hai bên chấp nhận. Bởi ta có thể tin rằng Sergio Marchionne của Ferrari, Dieter Zetsche của Mercedes và Carlos Ghosn của Renault sẽ liên minh với nhau để trở thành đối thủ của Ecclestone và CVC Capital Partners khi thời hạn 2020 đến.

Liên danh các nhà sản xuất lớn này khi đó sẽ là một đối thủ nặng ký của FIA&CVC, lúc đó e rằng họ sẽ đủ mạnh để tìm cách đánh bật ông trùm đang giữ bản quyền thương mại Ecclestone ra khỏi cuộc chơi hay sẽ bị tấn công trở lại và bị hạ gục là điều khó dự đoán trước – bởi đây sẽ là một cuộc chiến ‘vô tiền khoáng hậu’!

Ferrari đã là một thế lực lớn là điều ai cũng biết, Mercedes cùng đang trở thành như vậy, họ khôn khéo khi áp đặt được cụm từ “Hybrid” vào quy chuẩn đến 2020, một thế mạnh thực sự trong sản xuất của họ (phần tiếp theo của bài viết sẽ phân tích khả năng cải thiện hiệu suất động cơ V6 Turbo Hybrid).

Trong khi đó ông Ecclestone đã khơi mào cho một cuộc đối đầu trong tương lai sau Hội nghị bằng phát biểu rằng Mercedes và Ferrari cung cấp PU cho 8/11 đội đua, nên họ luôn giữ thế áp đảo tại Hội nghị và họ đang kiểm soát F1.

Ecclestone thấy cần phải làm giảm sức mạnh và sự kiểm soát của họ bằng việc tiếp tục tìm kiếm một PU có thể sản xuất đơn giản bằng chi phí rẻ hơn và các đội đua độc lập có thể mua một cách dễ dàng. Nhưng ông cũng biết rằng ông sẽ phải đối đầu với những khó khăn và rắc rối khi bên kia chiến tuyến là Ferrari và Mercedes.

Người hâm mộ Thể thức 1 chỉ có thể hy vọng tất cả tập trung vào việc phát triển công nghệ và duy trì thành tựu mà F1 đang có với một ý thức thống nhất cao. Có lẽ việc đầu tiên là tìm ra hướng đi có chi phí rẻ hơn và nâng cao công suất động cơ cũng như các thay đổi về kỹ thuật giúp nâng cao sự cạnh tranh trên đường đua.

Xin mời độc giả đón đọc phần tiếp theo về việc cải thiện PU hiện tại lên 1000 mã lực vào 19h, ngày mai!

Danica Patrick