Thuốc điều trị đau thần kinh sau zona

Phan Việt Hà (TP. Hồ Chí Minh) Zona thần kinh. Zona, danh từ dân gian thường gọi là giời leo, là một bệnh ngoài da với hồng ban và mụn nước mọc thành chùm, thường khu trú ở một bên cơ thể, kèm cảm giác đau rát nhiều. Đây là tình trạng nhiễm virus Herpes zoster (HZ) cấp tính của hệ thần kinh trung ương và ngoại vi, thường chỉ xảy ra ở một bên rễ thần kinh tủy sống. Bệnh chỉ xuất hiện ở những người đã từng bị thủy đậu (varicella). Khi bị zona, bệnh nhân có cảm giác nóng rát ở vùng da nổi hồng ban - chùm mụn nước kèm phì đại hạch bạch huyết ngoại biên. Zona có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng thường nhất ở những người trên 60 tuổi. Nguy cơ càng cao khi tuổi càng lớn, tổn thương thường chỉ xuất hiện ở một bên cơ thể và có thể lành sau 2 - 4 tuần. Việc điều trị zona sớm trong vòng 2 - 3 ngày sau khi hồng ban xuất hiện sẽ giảm thiểu mức độ trầm trọng của bệnh và có thể giảm nguy cơ bị đau sau zona. Ở 20% bệnh nhân bị zona, đa số trên 60 tuổi, bệnh có thể gây triệu chứng đau nhức kéo dài nhiều tháng hay nhiều năm sau khi tổn thương da đã lành. Biến chứng này gọi là chứng đau thần kinh sau zona. Đau thần kinh sau zona không có thuốc điều trị đặc hiệu mà chủ yếu là giảm cơn đau. Các thuốc giảm đau thông thường như: paracetamol, nor-amidopyrine… hầu như không có tác dụng. Thuốc thường được chỉ định điều trị là các thuốc chống trầm cảm, thuốc chống động kinh hay thuốc dán tại chỗ có lidocaine. Thuốc qutenza như bạn nói mới được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) chính thức chấp thuận cho sử dụng trong điều trị đau thần kinh sau zona. Qutenza là một loại thuốc dán có chứa 8% capsaicin (một thành phần tìm thấy trong quả ớt). Qutenza được dán vào vùng da bị đau nhức do zona và có tác dụng làm giảm đau hữu hiệu cho các bệnh nhân bị chứng đau nhức thần kinh sau zona. Một số tác dụng phụ có thể gặp là ngứa, đỏ da, sưng phù hay tăng cảm giác phỏng rát nơi chỗ dán thuốc. Mỗi miếng dán qutenza chứa 8% capsaicin (640 mcg/cm2), tương đương 179mg capsaicin. BS.Lê Đức Thọ