Rèn luyện những thói quen tốt

Vậy thói quen là gì? Là những nếp sống, phương pháp làm việc được lặp đi lại nhiều lần trong cuộc sống và công tác. Có hai loại thói quen: Thói quen xấu và thói quen tốt. Tác phong lề mề, luộm thuộm, lôi thôi, thiếu gọn gàng, sạch sẽ, làm đâu bỏ đấy là biểu hiện của thói quen lộn xộn trong sinh hoạt hằng ngày. Học tập không theo giờ giấc, xếp đặt sách vở, đồ dùng học tập thiếu ngăn nắp, không biết xác định đâu là nội dung trọng tâm, trọng điểm của từng môn học và từng giai đoạn, học tủ, học lệch, học vẹt là biểu hiện của thói quen đại khái trong học hành. Làm việc thiếu tính chủ động, không có kế hoạch cụ thể, không biết làm việc gì trước, việc gì sau, thích gì làm nấy là biểu hiện của thói quen manh mún trong lao động và công tác. Nói năng thiếu suy nghĩ chín chắn, nói kèm theo những câu cửa miệng chỉ có ở nơi “đầu đường xó chợ”, nói không đúng lúc, đúng chỗ, không phù hợp với đối tượng, không tuân theo ngôi thứ và tôn trọng người khác là biểu hiện của thói quen bừa bãi trong giao tiếp, ứng xử. Ăn xó mó niêu, ăn tham, uống tục và không hợp vệ sinh là thói quen tùy tiện trong ăn uống. Ngại, ít vận động, không thường xuyên tham gia thể dục, thể thao, thích “đầu bóng, quần là, áo lượt” suốt ngày là biểu hiện của thói quen lười nhác trong rèn luyện thân thể. Thấy cái hay không học, thấy cái dở không tránh, lại còn a dua theo những thói hư tật xấu là biểu hiện của thói quen buông thả trong lối sống. Làm gì cũng chỉ chăm chú đến quyền lợi của mình và vì bản thân mình, chưa, thiếu hay không quan tâm đến lợi ích của người khác, của tập thể, cộng đồng và xã hội là biểu hiện của thói ích kỷ. Tất cả các thói quen đó đều xấu. Tác phong nhanh nhạy, hoạt bát, khẩn trương, xếp đặt mọi thứ luôn gọn, sạch, đúng nơi, đúng chỗ là thể hiện thói quen sinh hoạt có nền nếp. Biết tận dụng tối đa thời gian để học tập, nghiên cứu, mọi đồ dùng phục vụ học tập được sắp xếp đúng vị trí, thuận tiện cho việc sử dụng, có mục đích, động cơ phấn đấu rõ ràng, ý thức kiên trì, tinh thần hăng hái, phương pháp đúng đắn là thể hiện người ham học tập, có chí tiến thủ. Coi trọng thời gian, tiến trình biểu đã xác định, giờ nào việc ấy, làm đúng kế hoạch và có cân nhắc, tính toán công sức hợp lý để đạt được năng suất, chất lượng và hiệu quả cao nhất là thể hiện thói quen lao động, công tác có khoa học. Lời nói điềm đạm, đúng mực, đúng thời điểm, hợp tình, hợp cảnh, lịch sự, tế nhị và dùng đại từ nhân xưng theo đúng các mối quan hệ xã hội là thể hiện thói quen giao tiếp ứng xử có văn hóa. Đầu tóc gọn gàng, quần áo sạch sẽ, hợp với tuổi tác, công việc, môi trường và hoàn cảnh giao tiếp là thể hiện thói quen mang mặc lịch sự. Tích cực, hăng say luyện tập thể dục thể thao, chăm lo giữ gìn vệ sinh thân thể là thể hiện thói quen rèn luyện sức khỏe nghiêm túc. Đề cao, coi trọng những người tiến bộ hơn mình, biết noi gương, làm theo người tốt, việc tốt, tránh xa những điều sai trái, lệch lạc, không tham gia vào các tệ nạn xã hội là thể hiện bản lĩnh sống vững vàng. Giải quyết hài hòa các mối quan hệ trong gia đình, đơn vị, cộng đồng, xã hội, sẵn sàng và tự nguyện nâng niu, chia sẻ và giúp đỡ những người bất hạnh, khó khăn hơn mình, thực hiện phương châm “mình vì mọi người” là thể hiện phẩm chất đạo đức cao đẹp. Đó là những thói quen tốt. Thói quen tốt hay xấu không tự nhiên sinh ra, nhưng nó lại là hệ quả tất yếu của việc sinh hoạt, học tập, rèn luyện, tu dưỡng của mỗi người trong cuộc sống hằng ngày. Nếu ai lơ là, chểnh mảng, bàng quan mà không chú ý rèn luyện từ những điều tưởng chừng như nhỏ nhặt nhất thì qua ngày, qua tháng, những biểu hiện của thói quen xấu cứ mỗi ngày dày thêm, tăng thêm. Ngược lại, người nào luôn cẩn thận, chịu khó, chăm chỉ, siêng năng và chú tâm tu dưỡng, rèn luyện bản thân mình ở mọi lúc mọi nơi, trong mọi công việc, biết kiềm chế những trò chơi vô bổ, những thú vui tầm thường, thành tâm tiếp thu những điều hay lẽ phải, những giá trị bổ ích trong cuộc sống thì nhất định người đó sẽ ngày càng trưởng thành, tiến bộ. Thiện Văn