Quân phục QĐNDVN: Hội nhập với thế giới

(ĐVO) K82, đỉnh cao đầu tiên

Quân trang sĩ quan Quân đội Nhân dân Việt Nam đã qua nhiều lần cải tiến, thay đổi mẫu mã, kiểu dáng và chất liệu. Trong những năm tháng kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, điều kiện kinh tế đất nước gặp nhiều khó khăn nên các kiểu quân phục quân binh chủng chưa đạt được tính thẩm mỹ cao, chất liệu kém.

Sau ngày giải phóng, năm 1982, quân đội ta bắt đầu nghiên cứu cải tiến và đưa vào sử dụng trang phục kiểu K82. Có thể nói, K82 là đỉnh cao sự phát triển trang phục quân đội từ ngày thành lập. K82 đánh dấu bước tiến quan trọng của ngành Quân trang.

So với các kiểu loại trước, K82 đạt mức độ khá hoàn chỉnh, bước đầu đã thể hiện được sự thống nhất trong toàn quân, góp phần đáp ứng yêu cầu xây dựng quân đội chính quy trong gần 30 năm qua.

Gần 30 năm sử dụng, trang phục người lính K82 in đâm vào lòng mỗi người dân Việt Nam. Trong ảnh, Đại tướng Phạm Văn Trà mặc quân phục sĩ quan K82 trong một buổi đón tiếp khách nước ngoài.

Tuy nhiên, do điều kiện kinh tế đất nước còn khó khăn nên việc đảm bảo chất liệu vải may và màu sắc chưa đồng bộ, chất lượng không ổn định, độ bền màu thấp và chưa phù hợp với môi trường hoạt động quân sự, chưa hòa đồng với màu sắc quân phục chiến sĩ, chưa hòa nhập với quân đội các nước trong khu vực.

Bên cạnh đó, chúng ta mới chỉ thực hiện cải tiến quân phục còn các loại trang phục khác của sĩ quan như giày, mũ, quân hàm, quân hiệu chưa được cải tiến, thay đổi nên chưa đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất.

Yêu cầu xây dựng quân đội cách mạng, chính qui, tinh nhuệ, từng bước hiện đại trong thời kỳ mới, mở rộng quan hệ đối ngoại, hội nhập kinh tế quốc tế đặt ra những đòi hỏi mới về nâng cao chất lượng trang bị cho quân đội. Quán triệt chủ trương của Bộ Quốc phòng về tiếp tục xây dựng quân đội chính qui, năm 2005 Tổng cục Hậu cần giao Cục Quân nhu chủ trì nghiên cứu cải tiến quân trang.

Lựa chọn từ 1.000 mẫu thiết kế

Theo yêu cầu của cấp trên, hệ thống quân trang mới phải đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng mang mặc theo hướng chính qui, thống nhất, hiện đại đáp ứng yêu cầu phát triển quân đội trong giai đoạn mới.

Theo đó, về kiểu dáng màu sắc phải đẹp, tôn vinh truyền thống Bộ đội Cụ Hồ, gần gũi với nhân dân, hòa đồng với chiến sĩ, hòa nhập với màu sẳc trang phục quân đội các nước. Quân trang sĩ quan phải thuận tiện trong sử dụng, phù hợp với điều kiện khí hậu nước ta và thích hợp với đặc điểm nhiệm vụ của các quân binh chủng, đáp ứng trong thời gian dài, không bị lạc hậu.

Ngoài ra, trang phục còn phải bảo đảm tính đồng bộ gồm: lễ phục, quân phục thường dùng và các loại trang bị khác (mũ, giày, quân hàm, quân hiệu). Không chỉ vậy, quân trang sĩ quan phải do quân đội tự sản xuất là nòng cốt, sản xuất trong nước, không phục thuộc vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu.

Bám sát chủ trương, định hướng của Bộ Quốc phòng, Tổng cục Hậu cần và Cục quân nhu đã triển khai công tác nghiên cứu cải tiến quân trang sĩ quan mới. Điều đặc biệt của quá trình nghiên cứu thiết kế bộ quân trang mới lần, Cục Quân nhu đã tổ chức triển khai cuộc thi sáng tạo mẫu với sự tham gia của nhiều doanh nghiệp trong và ngoài quân đội.

Qua đó, đã có 1.000 mẫu sản phẩm được gửi tới ban tổ chức, dù chưa có mẫu quân phục nào đạt được đủ tiêu chuẩn để đưa vào sử dụng được ngay, nhưng nó đem lại kết quả thiết thực giúp phần nào để Cục Quân nhu nghiên cứu thiết kế đưa ra mẫu hoàn chỉnh.

Sau khi có mẫu, Cục Quân nhu đã đưa đi trưng bày giới thiệu mẫu tại Hội nghị cấp toàn quân, ngoài ra còn trưng bày tại Hội nghị Quân chủng Phòng không – Không quân, Bộ đội Biên phòng, ban phụ nữ quân đội để lấy ý kiến, đóng góp.

Ngay khi tổng hợp toàn bộ ý kiến, Cục Quân nhu đã chỉnh sửa thống nhất mẫu trang phục sĩ quan mới, báo cáo xin ý kiến Thủ trưởng Bộ Quốc phòng được phê duyệt cho phép sản xuất mặc thử nghiệm.

Trang phục K08 các quân binh chủng những ngày đầu giới thiệu. Ảnh: QĐND

Ngày 12/4/2008, Bộ trưởng Quốc phòng ra quyết định số 873/QĐ-BQP về việc mặc thử nghiệm trang phục sĩ quan K08 cho các đối tượng là sĩ quan khối cơ quan Bộ, cơ quan Bộ tư lệnh các quân chủng Phòng không – Không quân, Hải quân và 13 đơn vị đại diện các quân binh chủng đóng trên địa bàn 3 vùng miền đất nước. Ngoài ra còn bao gồm cả cán bộ quân đội là đại biểu quốc hội, đi công tác nước ngoài… tổng số mang mặc thử nghiệm lên tới 12.695 người.

Trang phục K08 cũng gồm 4 loại: lễ phục, quân phục thường dùng, quân phục huấn luyện chiến đấu và và quân trang chuyên môn nghiệp vụ.

Sau 6 tháng thử nghiệm, tháng 11/2008 Cục Quân nhu tổ chức họp tổng kết đánh giá trang phục K08. Nhìn chung, K08 được nghiên cứu sản xuất đồng bộ về chủng loại, màu sắc, kiểu dáng, chất lượng, bảo đảm tính đồng bộ chính qui thống nhất.

Quân phục sĩ quan lục quân mới đẹp hơn màu cũ, kích thước các chi tiết cân đối, hài hòa, cúc đồng màu vàng tôn thêm vẻ đẹp trang nghiêm cho sĩ quan khi mặc quân phục. Đối với quân phục thường dùng mùa hè, kiểu bỏ áo trong quần gọn, khỏe, đẹp, lễ phục mùa đông mùa hè sang trọng lịch sự, phù hợp xu thế hội nhập quân đội các nước trong khu vực và quốc tế.

Các loại trang bị đồng bộ như mũ kepi, phù hiệu, cấp hiệu, dây lưng thiết kế phù hợp hiện đại, cùng với bộ quân phục càng tôn thêm vẻ đẹp uy nghiêm của sĩ quan Quân đội Nhân dân Việt Nam.

Không ngừng đổi mới, cải thiện

Dù vậy, K08 thử nghiệm vẫn bộc lộ một vài điểm hạn chế như màu sắc quân phục đông – hè lục quân chưa thống nhất, màu áo và quần quân phục hè bị lệch, màu quân phục phòng không – không quân còn bạc nhẹ, hải quân bị ngả vàng khi sử dụng môi trường nước lợ, kỹ thuật đo may chưa hoàn thiện còn để xảy ra trường hợp quân trang mặc không vừa, phải sữa chữa…

Quân phục sĩ quan Phòng không - Không quân K08 trong lễ diễu binh, diễu hành Đại lễ 1.000 năm Thăng Long.

Qua đó, Cục Quân nhu phối hợp các doanh nghiệp có những điều chỉnh kỹ thuật đảm bảo chất lượng màu sắc bộ K08. Thủ trưởng Bộ Quốc phòng đã chỉ đạo Tổng cục Hậu cần, tổ chức sản xuất đảm bảo mang mặc thống nhất trong toàn quân đúng dịp kỷ niệm 65 năm thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam và 20 năm ngày hội quốc phòng toàn dân.

Từ thành công của nghiên cứu sản xuất trang phục K08, Cục Quân nhu đề xuất với Bộ Quốc phòng sản xuất một số loại quân trang: cho đơn vị nghi lễ, biên phòng cửa khẩu, kiểm soát quân sự, lực lượng chống khủng bố, quân phục dã chiến, mũ dã chiến và cán bộ làm nhiệm vụ A2 (phòng chống bạo loạn, lật đổ).

Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ của Quân ủy Trung ương, Thủ trưởng Bộ Quốc phòng và Đảng ủy chỉ huy Tổng cục Hậu cần, Cục Quân nhu đã nghiên cứu cải tiến hoàn thiện bộ mẫu K08, đảm bảo đồng bộ về chất lượng, kiểu dáng màu sắc, được cán bộ chiến sĩ toàn quân đánh giá cao, thực sự góp phần tạo nên vẻ đẹp mới của anh Bộ đội cụ Hồ. Góp phần xây dựng quân đội chính qui, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, sẵn sàng nhận hoàn thành mọi nhiệm vụ trong mọi tình huống.

Quân trang chiến sĩ K03

Trước khi thực hiện nghiên cứu thiết kế bộ quân trang sĩ quan K08, đầu những năm 2000 Cục Quân nhu phối hợp với các doanh nghiệp đã thiết kế bộ Quân trang chiến sĩ K03 để thay thế bộ K82.

Tháng 2/2003, mẫu thử nghiệm quân trang chiến sĩ K03 được Thủ trưởng Bộ Quốc phòng ký duyệt cho phép sản xuất áp dụng tại một số đơn vị có môi trường hoạt động khác nhau để có điều kiện đánh giá chất lượng nhằm tiếp tục hoàn chỉnh trước khi đưa vào sản xuất hàng loạt cung cấp cho toàn quân từ năm 2004.

Trong quá trình thử nghiệm, mẫu K03 thể hiện nhiều ưu điểm so với K82 về nhiều mặt. Tuy nhiên, nó vẫn bộc lộ một số vấn đề về màu sắc. Từ 2004-2006, cán bộ Cục Quân nhu tiếp tục nghiên cứu điều chỉnh công nghệ nhuộm, thay đổi thuốc nhuộm.

Tới năm 2007, sau nhiều cuộc thử nghiệm, mẫu quân trang K03-07 được sản xuất thí điểm bảo đảm tại Sư đoàn 312 (Quân đoàn 1) và Sư đoàn 9 (Quân đoàn 4). Sau 9 tháng sử dụng, mẫu K03-07 đạt được chất lượng ổn định, độ bền màu đạt cấp 5-6. Từ đó, Bộ Quốc phòng quyết định đưa quân trang K03-07 sử dụng trong toàn quân thay thế mẫu K82.

Quân trang sĩ quan Quân đội Nhân dân Việt Nam hội nhập với thế giới. Nguồn: báo QĐND

>> Quân phục QĐND Việt Nam giai đoạn 1945-1974
>> Quân đội Nhân dân Việt Nam thử nghiệm quân phục mới

Lê Nam