“Người” trong lốt linh trưởng

Ông Bảy về làm kiểm lâm ở vùng bán đảo Sơn Trà vào năm 1980. Cũng tại đây, ông được gặp loài thú tự nhiên có bộ lông 5 sắc đẹp nhất trong các loài thú mà ông từng chứng kiến, đấy là voọc chà vá chân nâu (Pygathryx nemaeus, thuộc nhóm động vật rừng nguy cấp, quý hiếm được ưu tiên bảo vệ) - được giới nghiên cứu mệnh danh là “Nữ hoàng của loài linh trưởng”.

Sinh viên và cán bộ Hạt Kiểm lâm Sơn Trà cấp cứu cho 1 chú voọc bị bắn đạn ghém. Ảnh: Cẩm Châu

Sự tăng cường bảo vệ của các lực lượng chức năng, các tổ chức xã hội đã giúp cho đàn voọc Sơn Trà bình yên suốt hai thập niên qua. Bằng chứng rõ nhất là sự gia tăng số lượng voọc. Theo các nhà nghiên cứu, năm 2006, ở đây có 12 đàn voọc, với 194 cá thể; năm 2010 phát triển lên 18 đàn, 300 cá thể; hiện nay trên 20 đàn và trên 350 cá thể.

“Voọc đã thay đổi tập tính rất nhiều so với hồi tôi mới về” – ông Bảy nói. Theo ông Bảy, ngày trước, chúng xuất hiện ở những vùng địa hình cao (so với mặt biển), bây giờ, chúng xuống vùng thấp. Trước kia, chúng ăn cây cao 8m trở lên, bây giờ, chúng ăn từ 8m trở xuống. Trước kia, chúng ở suốt trên cây, bây giờ chúng xuống đất.

Có nhiều trường hợp, voọc ra khu nhà dân, vào khu resort. Nhưng sự dạn dĩ, tin cậy con người của chúng đã khuấy động trở lại tính ác của một số người. Đó là lý do, đầu năm 2015 đến giờ xuất hiện hai vụ bắn giết voọc. Vụ thứ nhất, thợ săn bắn chết 3 con voọc một lúc. Vụ thứ hai (vào đầu tháng 9.2015), xót xa, một cô voọc non đã bị bắn (bằng đạn ghém), bị thương rất nặng. Nó xuống đất, máu me bê bết, lết ra đường nhựa, chờ con người cứu. Sau lưng nó, voọc mẹ và các thành viên trong đàn đau đớn chạy tới chạy lui.

“Khi tôi đến, đôi mắt nó nhìn tôi đã dại đi. Nó lại mất máu quá nhiều, đã kiệt quệ. Chúng tôi bất lực nhìn nó hấp hối và ra đi trên tay mình” – ông Bảy kể lại trong đau đớn.

Voọc con sau đó được công an giải phẫu tử thi, bổ sung hồ sơ để khởi tố vụ án. Bác sĩ Võ Hoàng Trung - Phó phòng Khoa học - Kỹ thuật hình sự Công an TP.Đà Nẵng, người trực tiếp giải phẫu, tâm sự: Về mặt lý thuyết thì tôi đã biết nhưng đối diện với thực tế, tôi cũng không khỏi bàng hoàng về sự giống nhau gần như tuyệt đối của nội tạng voọc con và một em bé”. Ông Bảy bần thần suốt nhiều ngày sau đó...