Ngỡ ngàng đêm Hà Nội

Nhiếp ảnh gia Sebastien Laval

Sébastien Laval đến Việt Nam du lịch từ năm 1995. Ngay trong lần đầu đặt chân đến Việt Nam, anh đã bị thu hút bởi vẻ đẹp của Hà thành, nhất là khu phố cổ. Những năm qua, tay máy người Pháp này nhiều lần trở lại Việt Nam để thực hiện bộ ảnh về phố phường Hà Nội. Lần ra mắt này, triển lãm của anh đã thể hiện một cách nhìn khác về cuộc sống của thành phố Hà Nội về đêm. Qua những góc máy của Sébastien Laval, đêm Hà Nội là một thành phố khác, nơi mà cảnh vật thành thị biển đổi hoàn toàn về màu sắc. Có thể thấy, những ánh đèn chiếu sáng cho thành phố để lộ ra những màu sắc mới, những công trình mới... tại những con phố Hà Nội trong khoảng thời gian từ 6 giờ tối đến 6h sáng hôm sau được tác giả đặc tả chân thực. Để có được những mảng đêm Hà Nội sâu lắng, đầy trăn trở như vậy, tác giả đã phải thực hiện bộ ảnh trong vòng 6 năm.

Nói về thời điểm bấm máy, Sébastien Laval lý giải: Từ 18h đến 6h sáng hôm sau dường như là khoảng thời gian nghỉ ngơi của Hà Nội và ánh sáng trong khoảng thời gian này tạo ra những hiệu ứng riêng rất đẹp. Thực ra ban ngày và ban đêm, Hà Nội đều có vẻ đẹp riêng. Nhưng ban ngày có nhiều ánh sáng tạp, người ta nhìn vào các ngôi nhà không thấy rõ nét . Còn ban đêm nguồn sáng thu lại ở các ánh đèn hắt ra từ các ngôi nhà hay đèn đường khiến hình ảnh của chúng rõ nét hơn. Trên đường phố ít người, tĩnh lặng nên dễ cảm nhận vẻ đẹp hơn. Ảnh của Sesbastien Laval chỉ lấy không gian ở phố cổ chứ không đi sâu ghi lại phố cổ Hà Nội như một sự luyến tiếc quá khứ. Anh không chủ đích chụp những ngôi nhà cổ mà anh chỉ chụp những thứ mình gặp trên đường và thấy thích. Trong ảnh của anh, Hà Nội ngồn ngộn những bươn chải, những mưu sinh, dù cho màn đêm buông xuống mơ màng, huyền ảo.

Góc phố Đinh Liệt

Cũng là nét thâm trầm, là những ô cửa cũ kỹ, là những quán trà đá thức thâu đêm… nhưng những phận người lại ẩn chứa trong đó. Anh nói: "Những bức ảnh chụp tưởng chừng không có người nhưng thực ra là có nhiều người, hoặc là dấu ấn của người. Nếu nhìn kỹ thì bạn sẽ thấy những bóng người mờ mờ phía xa. Tôi đã dùng kỹ thuật chụp để máy rất lâu để khi người ta chuyển động thì ghi lại hình ảnh con người mờ đi, trông rất hư ảo. Tôi muốn người xem được gợi mở trí tưởng tượng khi xem ảnh”.

Và người xem vẫn nhận ra cặp tình nhân ngồi tâm sự trên thành cầu Long Biên, bác xích lô tạm nghỉ ngơi sau cuốc xe nặng nhọc, người bán hàng tạp hóa cố đợi người mua cuối, hay cô gái điếm đứng đợi khách… những hình ảnh đó khiến người ta liên tưởng tới đêm Hà Nội tưởng chừng được bao bọc bởi sự yên ả, nhưng bên trong là cuộc sống vẫn hối hả và đầy toan tính.

Bên cạnh đó, cách xử lý màu sắc trong ảnh của Sébastien Laval thật tinh tế. Đêm Hà Nội trong bộ ảnh của anh với ánh sáng như thơ. Anh chăm chút từng chi tiết, cả ánh đèn đường chiếu từ trên xuống khiến bóng những cái cây in lên mặt đường phố cũng rất đẹp và gợi cảm. Có thể nói, triển lãm ảnh "Hà Nội 18h/6h” đem lại một sự thưởng lãm thú vị cho những người yêu Hà Nội.

Ngoài đam mê Hà Nội, nghệ sĩ nhiếp ảnh người Pháp này còn xách máy đi khắp dải đất hình chữ S để theo đuổi ý tưởng thực hiện bộ sách ảnh về 54 dân tộc sinh sống trên lãnh thổ Việt Nam. Anh đã ghi lại cuộc sống và văn hóa của các dân tộc Việt Nam cuối thế kỷ 20 và đầu thế kỷ 21. Hiện anh đã chụp được hàng ngàn bức ảnh và có ý định trưng bày trong những triển lãm sắp tới.

Tuấn Kiệt