Kỷ nguyên mới ở Myanmar

Bà Aung San Suu Kyi (giữa) tại phiên khai mạc quốc hội mới - Ảnh: AFP

Sau hơn nửa thế kỷ dưới quyền cai trị của quân đội, Myanmar cuối cùng đã chứng kiến sự khai sinh của quốc hội mới với sự có mặt đông đảo của các đại diện dân cử, cụ thể là các nghị sĩ thuộc đảng Liên minh Quốc gia vì dân chủ (NLD) do bà Aung San Suu Kyi dẫn dắt, theo AFP.

Đây là khoảnh khắc mà nữ lãnh đạo này đã chờ đợi hơn 25 năm qua, kể từ khi NLD giành chiến thắng trong cuộc tổng tuyển cử vào năm 1990 nhưng bị chính quyền quân sự hủy bỏ kết quả. Đến tháng 11 năm ngoái, NLD một lần nữa giành chiến thắng vang dội, chiếm được 390 trong tổng số 664 ghế của quốc hội, vốn có 25% số ghế mặc nhiên thuộc về phía quân đội.

Đài Channel News Asia dẫn lời các tân nghị sĩ cho hay họ trong tâm trạng “háo hức pha lẫn căng thẳng và lo lắng”, nhưng “mang hy vọng cho một sự thay đổi” khi chính thức tuyên thệ nhậm chức tại tòa nhà quốc hội ở Nay Pyi Taw. Trong ngày đầu tiên, các nghị sĩ NLD mặc đồng phục cam, tỏ vẻ hoàn toàn lấn lướt các nghị sĩ của quân đội trong trang phục xanh lá nhạt.

Đồng minh thân cận của bà Aung San Suu Kyi là ông Win Myint đã được bầu làm Chủ tịch Hạ viện. Tuy nhiên, trong một dấu hiệu thể hiện sự mềm dẻo về chính trị của bà Suu Kyi, ông Ti Khun Myat thuộc đảng Liên minh đoàn kết và phát triển (USDP) thân giới quân đội đã được bầu làm Phó chủ tịch Hạ viện. “Hôm nay là ngày đầy tự hào trong chính sử Myanmar và cho quá trình chuyển giao dân chủ”, theo Reuters dẫn lời phát biểu mở đầu của ông Win Myint.

Nhiệm vụ đầu tiên và vô cùng quan trọng của lưỡng viện quốc hội là bầu ra tổng thống. Mỗi viện sẽ đưa ra ứng viên cho vị trí này và phía quân đội, với 25% số đại biểu, cũng sẽ đề xuất một người. Kế đến, lưỡng viện quốc hội sẽ bỏ phiếu chọn ra người đảm trách vai trò tổng thống dựa trên 3 ứng viên. Hai người còn lại sẽ trở thành các phó tổng thống. Với thế đa số ở quốc hội, NLD sẽ có toàn quyền chọn ra tổng thống. Tuy nhiên, vị trí này vẫn còn là một ẩn số do bà Aung San Suu Kyi chưa tiết lộ ứng viên có thể thay thế Tổng thống Thein Sein, người chuẩn bị rời ghế vào tháng sau.

Theo hiến pháp sửa đổi vào năm 2008, bà Suu Kyi không thể trở thành tổng thống do lập gia đình với người ngoại quốc và có con cái mang quốc tịch nước ngoài. Mặc dù bà Suu Kyi từng tuyên bố rằng bà thậm chí sẽ còn “cao hơn tổng thống”, nhưng NLD vẫn chưa giải thích rõ ràng vai trò chính xác của nhà lãnh đạo 70 tuổi này.

Bất chấp việc ai là tổng thống, 51,5 triệu dân Myanmar đang mong đợi NLD có thể giải quyết những khó khăn mấu chốt lâu nay của quốc gia Đông Nam Á, từ vực dậy nền kinh tế đến mang lại hòa bình cho các khu vực xung đột.

Thụy Miên