HTV công chiếu phim tài liệu: “Biên giới Tây Nam - cuộc chiến tranh bắt buộc”

Đạo diễn Lê Phong Lan phỏng vấn Thủ tướng Samdech Hunsen. Ảnh: L.P.L

Phim do Đài Truyền hình TPHCM và Hãng phim truyền hình Bản Sắc Việt hợp tác sản xuất năm 2013, lên sóng HTV9 từ ngày 2.1, vào lúc 21h. 10 tập phim, 30 phút/tập, tái hiện giai đoạn lịch sử 1975 - 1989, mà cho đến nay, vì nhiều nguyên nhân, vẫn còn là một “ẩn số bị bỏ ngỏ” trong chính nhận thức của người dân VN.

14 năm đặc biệt này gắn liền với cuộc chiến tranh vệ quốc hướng biên giới Tây Nam và nhiệm vụ quốc tế cao cả của quân tình nguyện VN trên đất bạn Campuchia, một giai đoạn vốn được xem là “nhạy cảm”. Phim đã tái hiện những hình ảnh sinh động, thông qua hồi ức của các nhân chứng và qua các nguồn sử liệu, tài liệu trong nước và nước ngoài với mục đích khẳng định sự nghiệp chính nghĩa cao cả, nhân văn và tự hào của dân tộc ta...

Giải thích về việc dùng hai từ “bắt buộc” trong nhan đề phim, đạo diễn Lê Phong Lan cho biết: “Xem phim, khán giả sẽ hiểu tại sao đây lại là một “Cuộc chiến tranh bắt buộc”, một sứ mệnh lịch sử mà VN không có sự lựa chọn thứ hai, để bảo vệ sự toàn vẹn lãnh thổ của tổ quốc, bảo vệ sinh mệnh nhân dân và để cứu giúp một dân tộc thoát khỏi nguy cơ diệt vong bởi chế độ Pôn Pốt - Iêng Sary.

Đan xen trong đó, có bản lĩnh, trí tuệ và lòng quả cảm của người VN, dám bước qua mọi thử thách để khẳng định trước thế giới quyền bảo vệ tổ quốc khi bị xâm lăng bất chấp đe dọa, bao vây của các thế lực thù định và hoàn thành nghĩa vụ quốc tế cao cả ở hướng Tây Nam tổ quốc VN...”

Ngoài ra, phim cho thấy rõ con đường đã đưa Khmer Đỏ - từ một nhóm sinh viên ít ỏi ở Paris vươn lên nắm quyền lực tối cao, thiết lập một chế độ diệt chủng - đã cướp đi sinh mệnh hơn 3 triệu dân Campuchia. Đồng thời, lột tả chân dung những tên đồ tể Khmer Đỏ dã man, đứng đầu là Pol Pot, Nuon Chea, Iêng Sary, Son Sen, Khieu Samphan..., những kẻ đã chủ trương “chỉ cần giữ lại một đến 2 triệu người Campuchia” trong 7 triệu dân để xây dựng xã hội mới...

Bộ phim cũng từng bước làm sáng tỏ: Vì sao máu lại chảy dọc biên giới Tây Nam những năm 1975 - 1978, khiến hơn 3 vạn thường dân vô tội VN bị sát hại dã man, điển hình là vụ thảm sát Ba Chúc? Vì sao chiến tranh biên giới Tây Nam lại bùng nổ? Vì sao Khmer Đỏ lại kích động sự thù hằn giữa hai dân tộc VN - Campuchia bằng nghị quyết “Việt Nam là kẻ thù truyền kiếp số một của dân tộc Campuchia”, “Chỉ cần mỗi ngày diệt vài chục, mỗi tháng diệt vài ngàn, mỗi năm diệt vài ba vạn thì có thể đánh 10, 15, đến 20 năm. Thực hiện 1 diệt 30, hy sinh 2 triệu người Campuchia để tiêu diệt 50 triệu người Việt Nam...".

Bằng những hình ảnh chân thực, sống động nhất, chân dung dân tộc VN trong sự nghiệp vệ quốc có một không hai trong lịch sử sẽ được tái hiện lại: Từ diễn biến thần tốc của cuộc phản công phòng vệ biên giới Tây Nam cuối năm 1978 đầu năm 1979 của quân đội nhân dân VN và lực lượng vũ trang đoàn kết cứu nước Campuchia, lật đổ chế độ diệt chủng Khmer Đỏ. Quyết định duy trì lực lượng quân tình nguyện của Bộ Chính trị và Quân ủy Trung ương VN sau ngày giải phóng Campuchia để giúp đỡ chính phủ và nhân dân Campuchia ngăn chặn sự trở lại của Khmer Đỏ.

Câu chuyện 10 năm làm nghĩa vụ quốc tế trên đất bạn Campuchia với sự đồng cam cộng khổ, chia sẻ từng hạt gạo, viên thuốc, mớ rau để hồi sinh một dân tộc sức cùng lực kiệt từ đống tro tàn, đổ nát, chẳng còn lại gì ngoài hai bàn tay trắng. Chuyện về một thế hệ người VN đã hy sinh tuổi trẻ, tương lai và cả sinh mạng để bảo vệ, xây dựng và tái thiết đất nước Campuchia. Chuyện về nghị lực sống phi thường của dân tộc Campuchia...

"Xuyên suốt mạch phim là tinh thần chính nghĩa sáng ngời của dân tộc VN, đã sống trọn nghĩa vẹn tình, bằng tấm lòng của một dân tộc yêu chuộng hòa bình, cùng san sẻ số phận lịch sử bi hùng với dân tộc Campuchia - đạo diễn Lê Phong Lan chia sẻ - như báo Pro-chia-chuôn (Nhân dân) của Đảng Nhân dân cách mạng Cam-pu-chia đã viết: "Trong những năm cực kỳ bi thảm dưới chế độ diệt chủng Pol Pot, trên thế giới này không biết bao nhiêu kẻ mạnh, kẻ giàu, nhưng duy nhất chỉ có người bạn láng giềng nghèo VN đến cứu sống dân tộc ta mà thôi".

Còn TS Chay-y-Hiêng - Cố vấn Chính phủ Hoàng gia Campuchia - khẳng định: “Điều gì còn đọng lại trong trái tim người dân Campuchia về VN trong thế kỷ XX? Đó là lòng biết ơn, đó là tình hữu nghị, là hình ảnh về một đội quân nhà Phật từ cõi thiện xa xôi đến cứu giúp nhân dân Campuchia”.