Đại sứ Cuba: “Ở Việt Nam, tôi cảm thấy như ở nhà”

Đại sứ Cuba tại Việt Nam Herminio López Díaz. Ảnh: Việt Khôi

Thưa Ngài Đại sứ , 2015 là một năm sôi động trong quan hệ ngoại giao Cuba – Việt Nam, đâu là những sự kiện làm nên một năm đáng nhớ như vậy?

Việt Nam và Cuba có mối quan hệ đặc biệt, có tình đoàn kết và mối bang giao lâu dài. Năm ngoái, chúng ta kỷ niệm 55 năm thiết lập quan hệ ngoại giao hai nước với một loạt sự kiện tại Việt Nam và Cuba.

Trong số đó, tôi muốn nhắc tới chuyến thăm chính thức của Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng tới Havana vào tháng Chín.

Ông và Chủ tịch Raul Castro Ruz đã có những cuộc đối thoại thẳng thắn và hiệu quả. Ông cũng gặp mặt nhiều lãnh đạo Cuba và công du nhiều nơi, trong đó có những cánh đồng nơi Việt Nam đang hỗ trợ Cuba gieo giống canh tác.

Trong khuôn khổ chuyến thăm, một diễn đàn doanh nghiệp đã được tạo dựng, thu hút sự tham gia của nhiều tập đoàn hai nước.

Chuyến thăm của Chủ tịch Trương Tấn Sang cũng góp phần đánh dấu một năm nhiều đoàn công du cấp cao giữa hai nước.

Một sự kiện quan trọng khác là Kỳ họp thứ 33 Ủy ban liên chính phủ Việt Nam - Cuba tại Hà Nội vào tháng 11, có Bộ trưởng Bộ Ngoại thương và đầu tư nước ngoài Cuba Rodrigo Malmierca Diaz là đồng Chủ tịch.

Bộ trưởng đã gặp mặt nhiều đại diện chính phủ của Việt Nam, trong đó có Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, bộ trưởng các bộ như Bộ Xây dựng, Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn, Bộ Y tế.

Chúng tôi cho rằng mối quan hệ song phương đã đạt được những bước tiến mới, các điều kiện đã chín muồi để phát triển hơn nữa mối quan hệ trong lĩnh vực kinh tế và thương mại.

Đáng chú ý, Hà Nội là điểm tổ chức Hội nghị khu vực châu Á-Thái Bình Dương đoàn kết với Cuba lần thứ 7, do Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam chủ trì.

Tôi cũng muốn nhắc tới sự tham gia của các đoàn đại biểu 22 doanh nghiệp của Phòng Thương mại Cuba trong Hội chợ Việt Nam Expo vào tháng Tư.

Trong năm 2016, tôi cho rằng hai nước sẽ tiếp tục có nhiều chuyến thăm cấp cao hiệu quả.

Chúng tôi kỳ vọng sẽ có thêm nhiều công ty của Việt Nam tìm kiếm cơ hội kinh doanh tại Cuba, nhiều dự án sẽ được hiện thực hóa trong năm nay. Đại sứ quán Cuba sẵn sàng nỗ lực hết khả năng để hỗ trợ các công ty Việt Nam.

Các lĩnh vực nào sẽ được Cuba ưu tiên thu hút đầu tư?

Có rất nhiều lĩnh vực mà chúng ta có thể đẩy mạnh hợp tác. Chúng tôi đã và đang hỗ trợ bất cứ doanh nghiệp Việt Nam nào có những đề xuất cụ thể, và sẵn sàng xem xét cho dù chúng không được liệt kê trong hồ sơ ưu đãi kinh doanh.

Hồ sơ do Cuba công bố có phạm vi khá lớn, bao trùm nhiều lĩnh vực. Chúng tôi quan tâm tới những lĩnh vực như năng lượng tái tạo, nông nghiệp, vật liệu xây dựng.

Các công ty nước ngoài có nhiều cơ hội xây khách sạn, resort và sân golf tại Cuba, do đó lĩnh vực công nghiệp du lịch của Cuba được xem là mảnh đất màu mỡ đối với các doanh nghiệp Việt Nam.

Cuba có lợi thế trong lĩnh vực y dược và công nghệ sinh học. Hiện đã có nhiều dự án hợp tác giữa doanh nghiệp Cuba và Việt Nam. Những lĩnh vực này có thể được mở cửa để đón dòng vốn đầu tư và hợp tác.

Tôi muốn nhấn mạnh rằng các công ty Việt Nam, trong đó có công ty năng lượng PetroVietnam và công ty vật liệu xây dựng Viglacera đã bày tỏ mối quan tâm tới cơ hội kinh doanh tại Cuba. Hanel thì đang đàm phán để xây dựng một khách sạn tại Cuba.

Tôi tin rằng chúng ta sẽ thấy ngày càng nhiều doanh nghiệp Việt Nam tìm kiếm cơ hội đầu tư tại Cuba.

Cuba đang kêu gọi dòng đầu tư từ Việt Nam, vậy liệu các công ty của Việt Nam có những cơ hội đầu tư nào vào Phát triển Khu đặc biệt Mariel?

Luật đầu tư mới được Cuba phê duyệt vào năm 2014 mang lại nhiều ưu đãi đặc biệt bao gồm thuế cho các nhà đầu tư ngoại. Khung thuế sẽ cơ động hơn trong Khu Mariel, một số được giảm, một số được miễn hẳn.

Tuy nhiên, khi kêu gọi đầu tư, chúng tôi cũng yêu cầu các công ty chứng minh được năng lực tài chính, công nghệ và kiến thức. Trong một số trường hợp, công ty Việt Nam có thể đấu thầu như những công ty khác.

Trong công cuộc mở cửa, chúng tôi muốn đa dạng hóa mối quan hệ, đồng nghĩa không thể phụ thuộc vào một đối tác lớn hoặc một nhóm nhiều đối tác.

Xét trên mối quan hệ đặc biệt với Việt Nam, Cuba có thể có một số cơ chế đặc thù dành cho các doanh nghiệp Việt đầu tư vào đây.

Chúng tôi cho rằng Việt Nam là một đối tác rất tin cậy trong quá trình này vì mối quan hệ đặc biệt và tiềm năng Việt Nam có trong những năm tiếp theo để trở thành một trong những nền kinh tế quan trọng nhất Đông Nam Á.

Lệnh cấm vận từ phía Mỹ có ảnh hưởng tới quan hệ của Cuba với Việt Nam và các nước khác không?

Rất may mắn trong trường hợp của Việt Nam, chúng tôi dám khẳng định lệnh cấm vận không có tác động rõ rệt nào, vì chúng ta có mối quan hệ đặc biệt và đã giao thương với nhau nhiều năm.

Một trong những trở ngại lớn nhất nảy sinh từ lệnh cấm vận là nhiều công ty thân Mỹ cảm thấy nghi ngại khi thắt chặt mối quan hệ với Cuba. Theo quy định của lệnh cấm vận, một số công ty có thể bị chính phủ Mỹ trừng phạt nếu có quan hệ làm ăn với Cuba.

Tôi không nghĩ Việt Nam nằm trong số đó, nhưng nó đã xảy ra với một số công ty từ châu Âu, Mỹ Latin và châu Á như Nhật Bản.

Chúng ta cũng gặp khó khăn trong thanh toán tài chính. Ví dụ, một công ty Việt Nam muốn thanh toán cho đối tác Cuba, họ không thể dùng đồng USD.

Nhìn lại những sự kiện gần đây, chúng ta có thể thấy lệnh cấm vận này đang đi tới hồi kết. Tôi không biết khi nào chúng sẽ được dỡ bỏ, nhưng đó chỉ là vấn đề thời gian.

Theo tôi được biết, ông đã ăn Tết hai lần ở Việt Nam. Ấn tượng về ngày Tết của Việt Nam là gì?

Đây sẽ là cái tết thứ ba của tôi ở Việt Nam. Hai lần trước, gia đình tôi ở Hà Nội, chúng tôi thăm một số người bạn Việt. Tất cả đã chia sẻ và thưởng thức nhiều món ăn truyền thống của Cuba và Việt Nam.

Tôi nghĩ ngày Tết phản ánh chân thực tính cách của con người Việt Nam. Cách người Việt đặt gia đình lên trên hết và trân trọng quan hệ với bạn bè là rất đặc biệt. Thông qua đó, những mối quan hệ này được củng cố.

Đối với chúng tôi, được ở Việt Nam trong dịp Tết mang lại cảm giác như chúng tôi là một phần của một đại gia đình. Tôi rất trông mong thời điểm này của năm.

Tôi đã thử nhiều món ăn truyền thống trong ngày Tết và rất thích. Chúng mang ý nghĩa sâu sắc đối với người Việt, ví dụ cách mà cả gia đình quây quần nấu bánh chưng là hiếm thấy.

Việc bảo tồn truyền thống uống nước nhớ nguồn cho thế hệ sau này là rất quan trọng. Chúng phản ánh mối liên kết chặt chẽ trong xã hội Việt Nam, giúp thắt chặt mối đoàn kết toàn dân.

Nhân dịp đầu xuân, Ngài có lời chúc gì gửi gắm tới người dân Việt Nam nói chung và báo BizLIVE nói riêng?

Tôi muốn nhân dịp này bày tỏ những lời chúc nồng ấm nhất tới người dân Việt Nam. Là một người Cuba ở Việt Nam, tôi cảm thấy như ở nhà mình vậy. Tôi cảm thấy như đang được san sẻ khoảnh khắc lễ hội này với gia đình mình.

Tôi muốn chúc tất cả những người bạn, anh em Việt Nam nhiều sức khỏe, thành công và hạnh phúc trong cuộc sống.

Tôi cũng muốn cảm ơn báo BizLIVE đã tạo cơ hội để tôi có thể gửi gắm tâm tình tới người dân Việt Nam, chúc mừng các bạn vì những thành công đã có.

Thông qua tờ báo, chúng tôi cũng muốn nhắn nhủ cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam, khuyến khích họ tìm kiếm các cơ hội mà mối quan hệ song phương Việt Nam – Cuba mang lại.

Xin trân trọng cảm ơn Ngài!

LỀ PHƯƠNG - MINH TUẤN