Chữa bệnh ung thư bằng nấm linh xanh: Cẩn thận kẻo mua phải “thuốc” dởm

Từ tin đồn "bài thuốc thánh"...

Thời gian gần đây, cùng với cơn sốt "thần dược" nấm lim xanh là tin đồn thổi về bài thuốc chữa bệnh nan y bằng nấm lim xanh có từ thời cổ đại râm ran trong dư luận. Qua tìm hiểu mới hay tin đồn thực chất được một nhóm con buôn "tung ra" nhằm mục đích phỉnh phờ người bệnh mua nấm để trục lợi. Nhóm con buôn này tung hê cho rằng, hiện tại họ đang sở hữu bài thuốc gia truyền hướng dẫn cách chế biến nấm lim xanh để chữa bệnh ung thư và các bệnh nan y. Nguồn gốc bài thuốc là của một vị thánh có quê ở xã Tiên Hiệp, huyện Tiên Phước (Quảng Nam), vì muốn giúp đời, giúp nước mà di cư ra miền Bắc, rồi truyền lại cho con cháu để cứu nhân độ thế (!?).

Để củng cố lòng tin của người bệnh đối với tin đồn, nhất là những người nhẹ dạ, nhóm con buôn đã ra sức thêu dệt, vẽ vời những điều hết sức huyễn hoặc về vị thánh và bài thuốc quý. Thậm chí họ còn "vẽ rắn thêm chân" cho rằng, vị thánh có bài thuốc nấm lim xanh đứng đầu một đạo cổ có từ thời nước Việt Thường là quốc gia cổ đại xuất hiện vào đầu thiên niên kỷ thứ II trước Công nguyên (!?). Ra sức quảng bá song cuối cùng nhóm con buôn kia vẫn… hớ hênh, khi để "lộ nguyên hình" bằng cách hướng dẫn người bệnh phải trực tiếp đến công ty của mình để mua nấm lim xanh sử dụng cho đúng với bài thuốc ghi trong bí kíp gia truyền (!)...

Từ những nguồn tin đáng tin cậy và qua xác minh chúng tôi được biết, công ty nọ tuy trụ sở ở phía Bắc, song có "chân rết" tại xã Tiên Hiệp, Tiên Phước. Số người này đã cất công đi khắp làng, xã câu móc số thanh niên có sức khỏe để lên rừng hái nấm bán cho họ. Người hái nấm mặc sức hái các loại nấm mọc trên các thân gỗ mục trong rừng; miễn sao nấm hái có na ná hình dạng nấm linh chi mọc trên cây gỗ lim xanh thì được "chân rết" mua 50.000 đồng/kg tươi. Có nấm, các "chân rết" đem băm vằm, phơi khô và bán lại cho công ty "mẹ" giá 800.000 đồng/kg. Còn công ty "mẹ", cùng với việc tung ra tin đồn về "bài thuốc thánh" đã chào bán số nấm tạp nham kia cho người bệnh giá mỗi cân từ 2 triệu đồng đến trên 5 triệu đồng. Trung bình mỗi tuần, các "chân rết" gửi từ xã Tiên Hiệp qua đường bưu điện cho công ty trong đường dây từ 2-4 tạ nấm rừng là chuyện thường.

Việc đáp ứng nhu cầu sử dụng nấm lim xanh cho người mắc bệnh nan y rõ ràng rất lớn. Thống kê của ngành Y cho thấy, ở nước ta, số người mắc bệnh hiểm nghèo đang ngày một gia tăng; nhất là bệnh ung thư, mỗi năm có đến hàng nghìn người tử vong vì căn bệnh quái ác này. "Đau chân, há miệng", chỉ cần nghe có "bài thuốc thánh" chữa trị được bệnh nan y tức thời mọi người đổ xô tìm mua. Dường như ít ai tỉnh táo để nhận ra câu chuyện huyễn hoặc về bài thuốc nấm lim xanh được đồn thổi là cái bẫy của những kẻ vô lương tâm, hòng mục đích kiếm tiền trên thân xác người bệnh...

Một bệnh nhân bị u gan là ông Lê Văn Minh, nguyên là cán bộ Ban ATGT tỉnh Quảng Bình (người ở giữa) đang cho biết việc uống nấm lim xanh bệnh tình có thuyên giảm đáng kể.

Ngày 15/3, chúng tôi trở lại xã Tiên Hiệp thì phát hiện dọc theo hai bên con đường tỉnh lộ từ đỉnh đèo Liu dẫn lên hướng huyện Bắc Trà My, có rất nhiều điểm trưng bảng chào bán nấm lim xanh và mật ong rừng. Thậm chí ngay trước cổng UBND xã Tiên Hiệp, cũng có đến hai điểm bán. Chủ nhân của các điểm bán nấm "thề sống, thề chết" rằng, nấm lim xanh họ bán là được hái trong rừng Suối Bùn. Song, đối mặt với nạn khai thác nấm ồ ạt thì nấm lim xanh ở rừng Suối Bùn đã cạn kiệt từ lâu. Như vậy, có thể xác định rằng, vì thấy các "chân rết" của công ty nọ buôn bán nấm rừng, dưới "mác" nấm lim xanh hốt bạc khá dễ dàng nên người dân địa phương mới… ăn theo, trưng bảng buôn bán nấm ì xèo.

Đã có lần trao đổi với chúng tôi về rừng lim xanh trên địa bàn, lãnh đạo Hạt Kiểm lâm huyện Tiên Phước xác định: Cây lim xanh (thiết lim), còn có tên gọi khác là Xích diệp mộc, có tên khoa học là Erythrophloeum Fordii Oliv, thuộc họ Vang (Caesalpiniaceae), mọc rất nhiều ở các cánh rừng miền Bắc và miền Trung. Rừng lim xanh ở huyện miền núi Tiên Phước có đến hàng ngàn héc-ta, chủ yếu ở các xã Tiên Lãnh, Tiên Ngọc và khe Suối Bùn thuộc xã Tiên Hiệp, song phần lớn đã bị lâm tặc đốn hạ từ lâu, chỉ còn trơ lại các gốc gỗ mục. Nấm mọc lên từ các gốc gỗ lim xanh mục nát đó nên người dân gọi là nấm lim xanh, chứ không hề có bài thuốc nào mang tên "nấm lim xanh" cả...

Tuy nhiên, kể từ khi phát hiện nấm lim xanh sắc nước uống chữa thuyên giảm được một số bệnh hiểm nghèo như: Ung thư gan, xơ gan cổ trướng, viêm gan B… đặc biệt là nấm bán chạy hơn cả tôm tươi thì người dân địa phương đã rủ nhau lên rừng càn quét sạch sẽ. Rừng Suối Bùn cạn kiệt nấm lim xanh nên người bệnh dù có tìm về tận xã Tiên Hiệp, nếu không rành rõi về nấm lim xanh cũng sẽ bị lừa và mua nhầm loại nấm rừng mọc trên gỗ chò, gỗ mít…

Đáng quan tâm là trong số "nấm dỏm" kia, ai dám đảm bảo người lấy nấm không hái nhầm nấm độc đem băm vằm trộn lẫn vào ? Vấn đề cẩn trọng khi sử dụng nấm lim xanh cũng từng được ngành Y tế và các nhà khoa học chuyên nghiên cứu, nuôi trồng nấm lên tiếng cảnh báo. Song, nếu chỉ dừng lại ở mức cảnh báo thôi chưa đủ. Vì rằng, nạn buôn bán nấm rừng, dưới "mác" nấm lim xanh, đang diễn ra hết sức bát nháo thì khó thể loại trừ việc hái nhầm nấm độc và như thế sẽ rất nguy hiểm đến sức khỏe và tính mạng cho người sử dụng…

Những điểm bán nấm lim xanh như thế này nhan nhản dọc tỉnh lộ từ đèo Liu lên đến trụ sở UBND xã Tiên Hiệp, Tiên Phước, Quảng Nam.

... đến ì xèo "chợ nấm lim xanh" trên internet

Việc nhiều người mắc bệnh nan y, nhất là bệnh ung thư gan, uống nước sắc từ nấm lim xanh bệnh tình có thuyên giảm đáng kể là sự thật không thể chối cãi. Chính vì lẽ đó đã thắp lên niềm hy vọng về sự sống cho người bệnh tưởng chừng như đã tắt. Cũng từ nguyên nhân đó khiến cho nhu cầu sử dụng nấm lim xanh của người bị mắc bệnh hiểm nghèo ngày càng cao, dẫn đến việc hình thành nên "chợ nấm lim xanh" không chỉ ở xã Tiên Hiệp, huyện Tiên Phước, mà còn tràn ngập trên mạng Internet...

Hiện nay, chỉ cần vào trang Google trên mạng Internet gõ cụm từ "nấm lim xanh", hoặc "nấm lim xanh chữa bệnh ung thư" thì trong vòng vài giây đã có đến hàng trăm nghìn kết quả. Chiếm đa số là các trang web, blog rao bán nấm lim xanh, với những lời chào hàng khá hấp dẫn, có ghi cụ thể số điện thoại, số tài khoản của người bán. Khách hàng cần mua liên lạc qua điện thoại sẽ được hướng dẫn tỉ mỉ cách dùng và khi tiền được chuyển vào tài khoản cho chủ nhân thì "hàng" cũng nhanh chóng theo đường hàng không, đường bưu điện đến tận nhà…

Ở “chợ nấm lim xanh” trên mạng Internet đã từng xuất hiện những trang mà chủ nhân là một số người của huyện Tiên Phước và xã Tiên Hiệp. Để thu hút nhiều người mua, số người này đã không ngần ngại dùng những ngôn từ thổi phồng công dụng nấm lim xanh, cho rằng nấm này chữa trị được tất tần tật các loại bệnh tật, từ đau đầu, đau lưng, nhức mỏi đến các chứng bệnh nan y. Các vị kinh doanh nấm lim xanh qua mạng cũng khẳng định nguồn nấm họ cung cấp cho khách hàng đều lấy được từ rừng Suối Bùn, xã Tiên Hiệp. Trong khi bản thân họ thì tự biết rằng, nấm lim xanh ở rừng Suối Bùn không như chuyện cổ tích về nồi cơm Thạch Sanh ăn hết lại đầy (!)…

Anh Nguyễn Đình Hoa là người may mắn chữa lành bệnh viêm gan B bằng nấm lim xanh thừa nhận với chúng tôi: Nấm mọc trên cây thiết lim ở rừng Suối Bùn đã cạn kiệt từ lâu. Muốn có nấm lim xanh, anh Hoa và bạn bè của mình phải cơm đùm, gạo gói lặn lội đến những cánh rừng của các huyện khác như: Bắc Trà My, Nam Giang, Đông Giang. Nhiều lúc còn phải đi vào tận rừng thiết lim của tỉnh Quảng Ngãi… Việc tìm kiếm nấm lim xanh rất đỗi khó khăn, có lúc một nhóm 5-6 người đi rừng suốt cả tuần lễ mới hái được vài cân nấm. Vì thế, anh Hoa đã "bạo gan" làm một việc không ai nghĩ tới, đó là bán rừng keo và rừng cây dó quanh nhà để lấy tiền mua cây lim xanh giống về trồng, ấp ủ hy vọng tái sinh rừng lim xanh ở xã Tiên Hiệp trong tương lai...

Từ lời tâm sự của anh Hoa cũng đã cho thấy rõ chân tướng sự thật nấm lim xanh được bày bán tràn lan ở "chợ nấm" xã Tiên Hiệp và trên mạng Internet như thế nào…

Và, như chúng tôi điều tra đã phản ảnh việc Sở Y tế tỉnh Quảng Nam thành lập đoàn kiểm tra nấm lim xanh tại xã Tiên Hiệp do dược sĩ Nguyễn Như Chính, nguyên là Phó giám đốc Sở Y tế dẫn đầu, được anh Nguyễn Đình Hoa và bạn bè cùng đi hái nấm uống chữa bệnh, tự nguyện giao cho 3 ký nấm lim xanh còn nguyên cọng, nguyên mũ để chuyển ra Viện Dược liệu - Bộ Y tế kiểm tra chất lượng và tác dụng sinh học, xác định có phải nấm lim xanh chữa được bệnh hiểm nghèo hay không.

Anh Nguyễn Đình Hoa (người đứng giữa) với những cây lim xanh trồng đã hơn một năm qua.

Đến ngày 10/1/2011, Viện Dược liệu có văn bản trả lời cho biết, mẫu nấm lim xanh lấy ở rừng Suối Bùn là nấm linh chi mọc trong tự nhiên; Sở Y tế tỉnh Quảng Nam có thể khuyến nghị người dân sử dụng theo hướng dẫn của các tài liệu về y học cổ truyền như đã nêu trong một số cuốn sách, cụ thể: "Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam" của GS.TS. Đỗ Tất Lợi; "Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam" của tập thể Viện Dược liệu… Kết luận của Viện Dược liệu chứng tỏ đã xác định: Nấm lim xanh mọc ở Đông Trường Sơn, trong đó có vùng rừng núi phía tây tỉnh Quảng Nam là một loại dược liệu quý hiếm. Song thật kỳ lạ là thời gian qua, các cơ quan chức năng, trong đó có ngành Y tế lại thả nổi việc kiểm tra, quản lý dược liệu quý hiếm trong thiên nhiên, dẫn đến hậu quả nấm lim xanh đã bị khai thác bừa bãi đến cạn kiệt.

Các nhà khoa học chuyên nghiên cứu về nấm và các thầy thuốc Đông y khi được chúng tôi phỏng vấn đều có ý kiến rằng: Trước khi chưa có kết luận chính thức về kết quả nghiên cứu về hóa học và tác dụng sinh học của nấm lim xanh, ngành Y tế của các tỉnh miền Trung, đặc biệt là Sở Y tế tỉnh Quảng Nam cần nhanh chóng phối hợp với các cơ quan chức năng như: Công an, Kiểm lâm, Quản lý thị trường để tiến hành kiểm tra, xử lý nạn kinh doanh buôn bán nấm tràn lan, thu lợi bất chính. Đồng thời, cũng cần có kế hoạch chặn đứng việc người dân đổ xô lên rừng khai thác nấm lim xanh để quản lý loại dược liệu quý hiếm này nhằm mục đích phục vụ cho ngành Dược liệu nghiên cứu và chế biến thành thuốc chữa bệnh cho nhân dân.

Bên cạnh đó, người dân mua nấm lim xanh sử dụng cần cảnh giác đối với tin đồn thổi huyễn hoặc về nấm lim xanh, đề phòng đối với những lời chào mời ngon ngọt ở "chợ nấm lim xanh" tại xã Tiên Hiệp và trên mạng Internet để tránh tình trạng mua phải nấm "tạp pí lù" sắc uống để rồi tự chuốc lấy tai họa khôn lường, tiền mất mạng vong vì uống nhầm nấm độc...