9 giờ với ca mổ khối u vùng mặt hiếm gặp

Khối u quái ác và cơ duyên điều trị

Bệnh nhân phải chịu đựng khối u quái ác đó là Nguyễn Tiến B. (28 tuổi, ở xã Văn Hán, Đồng Hỷ, Thái Nguyên). Anh trai của B. kể, khi B. càng lớn, mọi người trong nhà thấy một bên má B. có vẻ lệch lệch. Càng lớn thì cái khối trên mặt càng phát triển to ra. Năm 1999, gia đình cho đi khám tại một bệnh viện ở Hà Nội, được chẩn đoán là bị u vùng mặt, các bác sĩ đã tiến hành mổ lấy khối u. Trở về Thái Nguyên, B. tiếp tục đi học, nhưng đến năm 2003 thì khối u lại bắt đầu to dần lên. Khối u to choán cả một bên mũi, gây khó thở; chèn lên mắt, mỗi ngày một to, mắt phải mờ dần và đôi khi B. lại bị những cơn đau bùng lên dữ dội.

BN B.với khối u trên mặt.

Gia đình mang B. đến nhiều bệnh viện ở Hà Nội với hy vọng điều trị khỏi nhưng đều nhận được những cái lắc đầu. Trong một đợt khám bệnh tình nguyện của các bác sĩ trẻ tại Đồng Hỷ, Thái Nguyên, B. được các bác sĩ tư vấn ra khám tại Bệnh viện Mắt Trung ương (BV Mắt TW), lúc này, khối u đã đầy lồi nhãn cầu bên phải, làm mất hẳn chức năng thị giác mắt này. Các bác sĩ BV Mắt TW đã cùng hội chẩn với các bác sĩ BV Xanh Pôn. Ngày 15/3/2012, tại BV Xanh Pôn, các bác sĩ thuộc 3 chuyên khoa: thần kinh, mắt, tai mũi họng của 3 BV (Xanh Pôn, Mắt Trung ương, Tai mũi họng TW) đã phối hợp tiến hành phẫu thuật bóc tách khối u cho BN B.

Hành trình bóc tách khối u dị dạng trên mặt

PGS.TS. Nguyễn Công Tô - Phó Giám đốc BV Xanh Pôn, trưởng kíp phẫu thuật cho biết: Đây là khối u lớn vùng hàm mặt xâm chiếm toàn bộ phần hàm trên hốc mũi, bịt kín và lồi hẳn ra ngoài hốc mũi phải, choán vào hốc mắt phải, đẩy lồi nhãn cầu và đang tiếp tục lan sang mắt trái, qua nền sọ trước vào trong não. Hình ảnh chụp cắt lớp cho thấy khối u lớn đã xâm lấn vào não. Khối u lớn làm biến dạng khuôn mặt bệnh nhân, phá hủy xương hàm mặt, thị lực mắt phải mất hoàn toàn; không những thế, nhiều năm qua, bệnh nhân chỉ có thể thở bằng mồm.

Kíp phẫu thuật với sự tham gia, phối hợp của 3 chuyên khoa thần kinh, mắt, tai mũi họng bước đầu tiến hành rạch một đường từ môi trên sang cánh mũi bên phải lên trên trần hốc mắt; bộc lộ khối u; bóc tách khối u, cầm máu và cắt bỏ từng phần. Kíp mổ não rạch đường từ chân tóc thái dương bên phải, cưa mổ hộp sọ, bóc tách khối u và cắt bỏ từng phần bằng dao siêu âm.

Ca mổ kéo dài 9 tiếng đồng hồ. BS. Nguyễn Đình Hưng - Phó trưởng khoa Phẫu thuật thần kinh BV Xanh Pôn, người trực tiếp tham gia phẫu thuật bệnh nhân B. cho biết: Vì khối u quá lớn, “ăn” vào rất nhiều mạch máu nên dù đã được nút mạch trước mổ nhưng vẫn chảy máu nhiều, BN được tiếp 2 lít máu trong lúc mổ. Khó nhất trong cuộc mổ là khối u ăn sâu vào não, làm thủng nền sọ trước, dính vào động mạch cảnh trong và phần xoang hang nên việc bóc tách cắt bỏ phải hết sức cẩn trọng, chỉ một chút sơ suất sẽ khiến bệnh nhân tử vong tức thì.

Do vậy, các bác sĩ chỉ có thể khẳng định 95% khối u đã được loại bỏ. Trong quá trình mổ, BV đã gửi mẫu bệnh phẩm đi xét nghiệm và có kết quả giải phẫu là u lành tính. Theo các bác sĩ, đây là một trường hợp u hiếm gặp, có thể do mắc phải chứ không phải bẩm sinh. BV đang đợi kết quả xét nghiệm cuối cùng để tìm ra nguyên nhân bệnh. Sau mổ 4 ngày, bệnh nhân hoàn toàn tỉnh táo, nói chuyện được. Tuy nhiên, do hốc mắt phải bị khối u ăn sâu phải múc bỏ toàn bộ nhãn cầu, dự kiến 2-3 tháng nữa, bệnh nhân sẽ được tạo hình mắt và lắp mắt giả. Hiện tại bệnh nhân đang được điều trị theo chế độ bảo hiểm, 2-3 tuần sau sẽ được ra viện.

MAI LINH