85% người dân được khảo sát ủng hộ loại bỏ xe máy

Lượng xe máy tại các đô thị lớn của Việt Nam đang ở mức quá tải nghiêm trọng. Ảnh: HẢI NGUYỄN

Vỉa hè, câu chuyện tình - lý

Sáng 24.3, tại Hà Nội đã diễn ra buổi tọa đàm trực tuyến “Vỉa hè, chống ùn tắc và trách nhiệm công dân” với sự có mặt của nhiều quan chức và chuyên gia giao thông hàng đầu Việt Nam. Ông Khuất Việt Hùng - Phó Chủ tịch chuyên trách UB ATGT quốc gia - mở đầu buổi tọa đàm bằng câu chuyện tình - lý xung quanh câu chuyện “đòi lại vỉa hè” đang được sự quan tâm rất cao từ dư luận.

Khẳng định bản thân rất hoan nghênh và ủng hộ chiến dịch này, ông Hùng thẳng thắn nói: “Không thể để vài cá nhân mà hy sinh quyền lợi của 90 triệu người dân. Cái tình ở đây cần phải hiểu cho đúng”.

Đồng tình quan điểm này, tiến sĩ Lương Hoài Nam - chuyên gia giao thông - cho biết, rõ ràng, vỉa hè thuộc quyền sở hữu của Nhà nước. Việc kinh doanh, lấn chiếm trên vỉa hè là trái pháp luật, cần bị xử lý. Ông Nam cho hay, vỉa hè bị lấn chiếm liên quan tới 2 vấn đề. Thứ nhất, “nền kinh tế vỉa hè” bao gồm kinh tế mặt tiền và kinh tế hàng rong. Thứ hai là kết cấu giao thông vận tải. Nếu chúng ta chỉ chăm chăm làm sạch vỉa hè, không thay đổi kết cấu giao thông, giảm tỉ lệ phương tiện cá nhân, tăng phương tiện giao thông công cộng thì không giải quyết được vấn đề.

Đặc biệt, vị chuyên gia thể hiện rõ quan điểm ủng hộ phương án các thành phố nên cho người dân thuê lại một phần vỉa hè để để xe. Nếu chủ nhà sinh sống ở mặt đường mà có nhu cầu, chính quyền địa phương có thể đáp ứng thì nên cho phép họ thuê 2m bề rộng trên vỉa hè để xe máy của gia đình mình. “Không thể miễn phí được, bởi vỉa hè là đất công cơ mà. Vỉa hè có công năng chính là để đi bộ, nơi nào có thể bố trí được có thể phục vụ công năng khác nữa và công năng đó phải được thu phí”, ông Nam khẳng định.

Theo vị này, nếu Nhà nước không cho thuê vỉa hè để thu phí thì chắc chắn lực lượng bảo kê sẽ đến thu phí của người dân. Mấy tháng sau chiến dịch, tình trạng lấn chiếm vỉa hè sẽ quay trở lại. Nếu Nhà nước không thu phí vỉa hè thì chắc chắn sẽ có người khác đến thu. “Khi Nhà nước đã ký hợp đồng cho thuê vỉa hè, có diện tích kẻ ô trắng, không một ai dám đến thu phí nữa. Khi “bảo kê”, người dân chìa hợp đồng ra và có thể báo công an”, tiến sĩ Nam nói.

Ý kiến này sau đó được đại đa số những khách mời tại tọa đàm ủng hộ. Tuy nhiên, ông Vũ Văn Viện - Giám đốc Sở GTVT Hà Nội - thì lại không hoàn toàn ủng hộ, ông dẫn luật để nói rằng hiện tại, Nhà nước đang nghiêm cấm cho thuê vỉa hè, lòng đường để kinh doanh dưới mọi hình thức.

Ông Viện nói: “Tôi cho rằng, nếu cho thuê hết vỉa hè cho nhà mặt phố, thì nhu cầu để xe không chỉ dành cho nhà mặt phố, mà đó là nhu cầu chung. Nếu cá thể hóa trách nhiệm lại không phải cái chung. Thực ra, trên một tuyến phố, một biển số nhà cùng một mặt phố có nhiều hộ khác nhau, vậy phân chia vỉa hè đó cho ai? Sử dụng chung thì về nguyên tắc không đúng”.

Cấm xe máy: 2025 hay 2030 cũng được nhưng dứt khoát phải làm

Cũng tại buổi tọa đàm, ông Lê Đỗ Mười - Phó Viện trưởng Viện Chiến lược và Phát triển GTVT (Bộ GTVT) - đưa ra một thông tin lý thú: 85% số người dân Hà Nội ủng hộ loại bỏ xe máy. Bình luận về kết quả này với PV Báo Lao Động, ông Mười nói: “Chúng tôi không bất ngờ. Điều đó chứng tỏ người dân thực sự mong muốn có một hệ thống giao thông công cộng thuận tiện, kết cấu hạ tầng phát triển, bộ mặt đô thị xanh - sạch - đẹp”.

Theo lời ông Mười, để đảm bảo 16.000 tờ phiếu đến được đúng tay các đối tượng cần được khảo sát, Viện Chiến lược và Phát triển GTVT đã nhờ lực lượng công an khu vực, các cán bộ phường xã tại Hà Nội phát phiếu đến từng hộ dân. “Lực lượng này sẽ nắm sát nhất nhu cầu của dân cư tại khu vực mình, qua đó phát phiếu đến đúng người” - ông Mười nói.

Đặc biệt tại buổi tọa đàm, đại diện của diễn đàn về ôtô hàng đầu Việt Nam otofun.net đã đưa ý kiến về các bất cập trong hệ thống giao thông thủ đô và nói rằng sẽ thường xuyên gửi những phản hồi đó về Sở GTVT Hà Nội. Đáp lại ý kiến này, ông Vũ Văn Viện hứa sẽ ký kết với otofun một biên bản hợp tác để tương trợ lẫn nhau, cùng giải quyết các khúc mắc.

LONG NGUYỄN